Alun Davies: Lee Waters—mae bellach yn draddodiad yn y lle hwn iddo ymyrryd a gofyn y cwestiwn hwnnw. Rwy’n credu ei fod wedi gwneud hynny ar bob achlysur y cafwyd dadl yma. Ac mae’n amlwg nad yw’n hapus gyda’r atebion rwyf wedi ceisio eu rhoi iddo. Gadewch i mi ddweud—[Torri ar draws.] Gadewch i mi ddweud hyn, gadewch i mi ddweud hyn: rwy’n cytuno â’r egwyddor a amlinellwyd gan y...
Alun Davies: Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Rydw i’n falch iawn o gael y cyfle i ymateb i’r ddadl yma. Rydw i’n falch iawn bod yr Aelod dros y gogledd wedi dewis y pwnc yma ar gyfer y drafodaeth. Rydw i’n meddwl, pan rydym ni’n trafod hybu a hyrwyddo’r iaith Gymraeg, nad oes digon o drafod amboutu’r pwnc yma, ac rydw i’n falch eich bod chi wedi dewis y drafodaeth yma y prynhawn yma. Rydw...
Alun Davies: Yn ffurfiol.
Alun Davies: Diolch yn fawr, Llywydd. Diolch i bob un sydd wedi cyfrannu at y drafodaeth y prynhawn yma, a diolch i Sian Gwenllian, ar ran Plaid Cymru, am gynnig y cyfle i drafod y Gymraeg yma heddiw. Llywydd, byddaf i’n gofyn i Aelodau y prynhawn yma gefnogi gwelliant 1 gan Jane Hutt, ond i beidio â derbyn y gwelliannau eraill. Rydw i’n gofyn i Aelodau bleidleisio felly oherwydd ddydd Mawrth nesaf...
Alun Davies: Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Gweledigaeth y Llywodraeth yw cyrraedd miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050: gweledigaeth glir i’n huno ni fel cenedl, a dyna beth sy’n gyrru’r strategaeth newydd. Mae’r Gymraeg yn rhan bwysig o bwy ydym ni—p’un ai ydym ni’n siarad Cymraeg ai peidio. Mae angen i ni fod yn falch o’n dwyieithrwydd, ac mae’n amser i ni gymryd y camau nesaf ar...
Alun Davies: Mae’r strategaeth newydd yn nodi 10 newid trawsnewidiol sydd angen i ni fynd i’r afael â nhw, ac mae’r rhain yn ymwneud â: chreu siaradwyr trwy ein system addysg; defnydd o’r Gymraeg yn y gweithle ac yn gymdeithasol, a thrwy wasanaethau; a chreu amodau ffafriol sy’n sicrhau seilwaith a chyd-destun i’r Gymraeg—pethau megis cefnogi economi cymunedau Cymraeg, swyddi, tai, a...
Alun Davies: Liciwn i ddiolch i Suzy Davies am ei chroeso cyffredinol ar gyfer y geiriau a’r datganiad a’r strategaeth. A gaf i ddweud hyn wrth ymateb i chi, Suzy? Rydym ni yn dechrau ar daith fan hyn—taith o ddwy genhedlaeth i gyrraedd 2050, taith lle mae'n rhaid inni wneud buddsoddiadau yn gynnar, a dyna beth rwyf wedi trio ei wneud heddiw, trwy ddangos rhyw fath o ddarlun o beth rwy’n gobeithio...
Alun Davies: Eto, liciwn i ddiolch i lefarydd Plaid Cymru am ei chroeso cyffredin i’r strategaeth ac i’r rhaglen waith. Rydw i’n falch eich bod chi wedi canolbwyntio ar y rhaglen waith yn eich cwestiynau. Rydych chi’n iawn—pan fyddaf i’n edrych o fy nghwmpas i fan hyn ym Mae Caerdydd, a phan fyddaf i’n teithio o gwmpas Cymru a phan fyddaf i gartref ym Mlaenau Gwent, rydw i’n gweld ewyllys...
Alun Davies: Rwy'n ddiolchgar i chi am eich sylwadau caredig ac am y croeso a roesoch i’r datganiad, ac i’r dull a’r cywair yr ydym ni wedi eu defnyddio wrth symud y polisi hwn yn ei flaen. Rydych chi’n disgrifio'r strategaeth fel antur. Mae'n sicr yn daith, ac mae'n daith gyffrous. Mae'n daith gyffrous am nad ni yn y Siambr hon a fydd yn penderfynu ar ei llwyddiant. Y rhieni a fydd yn gwneud...
Alun Davies: A gaf i ddweud cymaint yr wyf i’n cytuno'n llwyr â'r pwyntiau mae Lee Waters wedi eu gwneud? Pan eich bod yn Weinidog, rydych chi’n tueddu i ymweld â nifer o wahanol ysgolion a sefydliadau. Ymwelais i ag ysgol yn eich etholaeth chi tua chwe mis yn ôl. Ymwelais â fy hen ysgol fabanod gyda'r Ysgrifennydd dros addysg. Mae bob amser yn brofiad rhyfedd mynd yn ôl i’ch ysgol eich...
Alun Davies: Rwy’n cytuno â chi, Dai, ac roeddwn i eisiau gwneud ‘exactly’ y pwynt hwnnw yn fy natganiad llafar i, pan oeddwn i’n sôn amboutu’r iaith Gymraeg fel iaith Brydeinig, a’n profiad Cymraeg fel profiad Prydeinig. Mae’n hynod bwysig ein bod ni nid yn unig yn estyn mas y tu hwnt i’n ffiniau, ond ein bod ni i gyd yn cyd-ddeall ein gilydd fel Prydeinwyr, ac rwy’n credu bod...
Alun Davies: Gwelais i’r dystiolaeth gan Fudiad Meithrin i’r pwyllgor—tystiolaeth arbennig o dda. Mi oedd honno, wrth gwrs, yn sôn am y targed 2050, ac mi fuasai’n rhaid cael 600 o gylchoedd meithrin erbyn 2050. Y rhif sydd gyda ni yw 150 ychwanegol erbyn 2031. Felly, mae gyda ni rywbeth o gwmpas 450 ar hyn o bryd, ac mae hynny’n mynd â ni lan at 500 erbyn 2031. Felly, nid ydw i’n meddwl ein...
Alun Davies: Rydw i’n credu bod yn rhaid i ni fuddsoddi yn economi’r ardaloedd lle mae Cymraeg yn iaith gymunedol, ond beth nad ydw i eisiau ei wneud yw creu Gaeltacht, fel petai—creu cymuned neu ranbarth lle rydym yn creu’r Gymraeg fel, ‘Dyna le mae’r Gymraeg yn cael ei siarad’. Rydw i newydd ateb Aelod Castell Nedd amboutu’r pwysigrwydd o hybu’r Gymraeg yn y Cymoedd hefyd. Mae’n...
Alun Davies: Diolch yn fawr, Llywydd. Rydw i’n falch eich bod chi’n cael y cyfle i wrando arnaf i unwaith eto. Rydw i’n falch iawn o gael y cyfle i drafod gwaith y tasglu gweinidogol ar gyfer Cymoedd y de. Mi fydd Aelodau yn ymwybodol ein bod ni wedi sefydlu’r tasglu blwyddyn yn ôl i weithio gyda chymunedau a busnesau ar draws Cymoedd y de i sicrhau ein bod ni’n gallu creu newid economaidd sydd...
Alun Davies: I would like I would like to place on record, Deputy Presiding Officer, my gratitude to the taskforce for its work over the last 12 months. I want to thank my own colleagues in government—Ken Skates, the Cabinet Secretary for the Economy and Infrastructure, and Julie James, the Minister for Skills and Science. The membership of the taskforce has been extended over the course of the year,...
Alun Davies: Rwy'n ddiolchgar i arweinydd Ceidwadwyr Cymru am ei eiriau caredig a’i groeso i'r datganiad y prynhawn yma. A gaf i ddweud wrtho—? Pan ofynodd y Prif Weinidog i mi ysgwyddo’r cyfrifoldeb o gydlynu ac arwain y gwaith hwn, roeddwn i’n glir iawn, iawn nad ydym ni, wrth greu tasglu i’r Cymoedd, eisiau creu cwango arall nac ychwaith eisiau creu math arall o beiriant cyflawni ynddo'i...
Alun Davies: Hyd yn oed heb fy sbectol gallaf weld—
Alun Davies: A gaf i ddim ond ateb y cwestiwn olaf ar barc y Cymoedd? Rwyf yn cytuno’n llwyr â'r hyn a ddywedwyd ynglŷn â photensial y tiroedd comin a chopaon y Cymoedd, yn arbennig. Rwyf wedi siarad sawl gwaith gyda Rhianon Passmore am daith olygfaol Cwmcarn, gwn fod Dai Rees wedi siarad am gwm Afan ar yr un pryd ac rwyf wedi diflasu Dawn Bowden lawer gwaith am yr adegau yr wyf yn mynd â fy...
Alun Davies: Rwy'n ddiolchgar i Leanne Wood am ei hychydig eiriau caredig. Rwy'n cael yr argraff fy mod i newydd wylio fideo yn cael ei wneud. A gaf i ddweud yn dyner iawn, iawn wrth arweinydd Plaid Cymru mai hi yw’r unig Aelod yma sy’n cynrychioli’r Cymoedd sydd heb gwrdd â mi i drafod y gwaith hwn yn fanwl ynglŷn â sut y mae'n effeithio ar eu hetholaethau unigol? Mae nifer o Aelodau wedi dod...
Alun Davies: Roedd swyddi yn rhan o hynny, ond nid y cwbl, ac mae’n debyg y byddai mwy o amser yn gwrando a llai o amser yn siarad mewn gwirionedd yn wers dda i arweinydd Plaid Cymru. A gaf i ddweud ein bod yn deall—? Rydym yn deall–ac mae'n amser da i drafod hyn ar hyn o bryd gydag adroddiad Matthew Taylor wedi ei gyhoeddi heddiw, sy'n amlygu rhai o'r anghydraddoldebau gwirioneddol ym marchnad...
