Jeremy Miles: Mae sicrhau bod y gyfraith yn fwy hygyrch yng Nghymru yn parhau i fod yn flaenoriaeth. Rydym yn cwblhau Bil deddfwriaeth ar hyn o bryd, a’r bwriad yw y bydd yn ffurfioli ymrwymiad hirdymor y Llywodraeth i symleiddio cyfraith Cymru a'i gwneud yn fwy hygyrch. Rwy'n bwriadu cyflwyno'r Bil cyn diwedd y flwyddyn.
Jeremy Miles: Yn sicr. Yn y lle hwn, neu yn Senedd y DU, lle mae hawliau’n cael eu creu ar gyfer unigolion, a lle gosodir cyfrifoldeb ar eraill, credaf yn gryf iawn fod yn rhaid i ni sicrhau bod hawliau pobl yn cael eu diogelu, a bod gan bobl allu realistig i geisio iawn drwy lysoedd a thrwy dribiwnlysoedd pan dramgwyddir yn erbyn eu hawliau. I ni yma yng Nghymru, mae gennym bwerau ffurfiol cyfyngedig...
Jeremy Miles: Diolch, Dirprwy Lywydd. Rwy'n croesawu'r cyfle i gyfrannu at y ddadl hon ac i ddatgan cefnogaeth Llywodraeth Cymru i'r cynnig i gyflwyno'r Bil hwn. Mae Deddf Cymru 2017 wedi dod â phwerau newydd yn y maes hwn, ac mae'n iawn iddyn nhw gael eu defnyddio i wneud ein deddfwrfa yn fwy effeithiol, hygyrch ac amrywiol o ran cynrychiolaeth.
Jeremy Miles: Mae'r diwygiadau a gynigir ar gyfer eu cynnwys yn y Bil hwn yn bwysig er mwyn sicrhau bod rôl y Cynulliad, ei brosesau a'i drefniadau etholiadol yn glir. Yn fwyaf arbennig, rwy'n croesawu'r argymhelliad i ymestyn yr etholfraint ar gyfer pleidleisio yn etholiadau'r Cynulliad i rai 16 a 17 mlwydd oed. Yn wahanol i Gareth Bennett, credaf fod rhai 16 i 17 mlwydd oed yn berffaith abl i arfer y...
Jeremy Miles: Nid oes gennyf farn ar hynny. Rwy'n meddwl ei bod hi'n amlwg yn bwysig inni wneud yn siŵr fod gennym etholwyr gwybodus o bob oed, a chredaf y dylem fanteisio ar bob cyfle a gawn i wneud yn siŵr mai felly y mae. Mae'r ymatebion i'r ymgynghoriad a gynhaliodd y Comisiwn yn awgrymu fod pobl ifanc yn fwy tebygol o barhau i gymryd rhan wrth iddynt dyfu'n hŷn os ydym yn eu hannog i ymwneud â...
Jeremy Miles: Mae Llywodraeth Cymru yn parhau i bwyso ar Lywodraeth y DU i warantu na fydd gwladolion yr UE yn y DU yn colli eu hawliau, hyd yn oed mewn Brexit 'dim cytundeb'. Byddai creu amgylchedd gelyniaethus lle mae gwladolion yr UE yn penderfynu gadael yn niweidiol iawn i'n heconomi, ein gwasanaethau cyhoeddus a'n henw da yn rhyngwladol.
Jeremy Miles: A gaf fi ategu'r pwynt y mae'r Aelod wedi'i wneud mewn perthynas â hynny? Mae'n hollol anfoddhaol ein bod yn gorfod cael y mathau hyn o drafodaethau, ac er ei fod yn anodd i ni, mae'n llawer iawn anos i'r dinasyddion unigol hynny y mae eu bywydau mewn limbo ar un ystyr oherwydd diffyg eglurder hirdymor ynglŷn â rhai o'r materion hyn. Mae'r Llywodraeth wedi croesawu cytundeb cyfnod 1 ar...
Jeremy Miles: Diolch i Mike Hedges am y cwestiwn atodol hwnnw, ac mae'r mater y mae'n ei godi yn fater rwy'n siŵr y bydd llawer ohonom, os nad pob un ohonom, wedi'i drafod yn ein cymorthfeydd, fel ein cymheiriaid, yr Aelodau Seneddol. Mae hynny'n dangos pa mor bwysig yw'r mater hwn i bob cymuned yng Nghymru. O dan y cynllun anheddu, mae'r etholwr rydych newydd ddisgrifio ei amgylchiadau—. Bydd angen i...
Jeremy Miles: Wel, efallai fod ei blaid ef wedi ymgyrchu ar y sail honno yn y ddau etholiad diwethaf, ond yn sicr ni wnaeth ymgyrchu ar sail cymdeithas agored a chynhwysol yn ystod refferendwm Brexit ei hun.
Jeremy Miles: Ac mae cryn dipyn o'r pryder a achoswyd ac a ddioddefwyd gan y bobl sy'n byw yn y DU a thramor yn deillio o'r mathau o sylwadau a dadleuon a gâi eu gwneud gan ei blaid yn ystod y refferendwm hwnnw.
Jeremy Miles: Wel, mae'r achos yn codi cwestiwn pwysig ynghylch y dehongliad o erthygl 50, a byddai'n ddefnyddiol iddo gael ei ateb er mwyn sicrhau y gellir gwneud penderfyniad deallus ar unrhyw gytundeb ymadael y deuir iddo rhwng Llywodraeth y DU a'r Undeb Ewropeaidd, neu os ceir canlyniad 'dim cytundeb'.
Jeremy Miles: Wel, mae'r Aelod yn gwneud pwynt pwysig iawn. Mae'n gwbl hanfodol ein bod yn gwneud yn siŵr fod dinasyddion yr AEE yn cael yr un amddiffyniad â dinasyddion yr UE o dan y cytundeb fel y'i deallwn. Rydym wedi talu sylw gofalus i'r drafftiau olynol o'r cytundeb ymadael, a byddwn yn parhau i gyflwyno sylwadau i ategu hynny.
Jeremy Miles: Wel, diolch i'r Aelod am y cwestiwn pellach. Gallai fod yn ddefnyddiol inni atgoffa'n hunain beth sydd yn y fantol yn yr achos ei hun. Mae'r datganiad yn honni bod dehongliad Llywodraeth y DU o erthygl 50, ac yn arbennig ei honiad amlwg nad yw'n bosibl yn gyfreithiol i ddirymu hysbysiad erthygl 50 yn unochrog, yn anghywir. Dyna'r ddadl sy'n cael ei rhoi. Ymateb Llywodraeth y DU yn syml yw nad...
Jeremy Miles: Cwblhawyd y memorandwm cyd-ddealltwriaeth rhwng Gweinidogion Cymru a'r Ysgrifennydd Gwladol dros Drafnidiaeth, sydd yn ei hanfod yn gwneud trefniadau i hwyluso'r broses o benodi a chyllido Comisiynydd Traffig i Gymru, yn 2016. Darparodd fy swyddogion gyngor ar y sail gyfreithiol pan ymrwymwyd i'r memorandwm cyd-ddealltwriaeth.
Jeremy Miles: Diolch i'r Aelod am dynnu fy sylw at y mater hwn. Credaf fod yna ddau bwynt i'w gwneud. Mae'r memorandwm cyd-ddealltwriaeth rhwng Llywodraeth Cymru mewn perthynas â'r comisiynydd traffig i bob pwrpas yn darparu cyllid ar gyfer gwasanaethau ychwanegol. Ers ymrwymo i'r memorandwm cyd-ddealltwriaeth, cafwyd newid yn y setliad datganoli, a bellach, mae gwasanaethau cofrestru bysiau, a ddarperir...
Jeremy Miles: Diolch i'r Aelod am ei chwestiwn. Mae'r tribiwnlysoedd datganoledig yng Nghymru yn gweithredu'n effeithiol gyda llwyth gwaith sylweddol, ond rwy'n ymwybodol fod system tribiwnlysoedd Cymru a Lloegr, sy'n system lawer mwy o faint, yn gweithio ar hyn o bryd i oresgyn problemau penodol gyda chapasiti yng ngoleuni dyfarniad calonogol y Goruchaf Lys ar ffioedd tribiwnlysoedd cyflogaeth y llynedd.
Jeremy Miles: Diolch ichi am y cwestiwn. Hoffwn ategu'r ffaith y credaf fod Unsain, y gwn ei bod hi wedi gweithio iddynt o'r blaen, wrth gyflwyno'r achos hwnnw yn y Goruchaf Lys, wedi gwasanaethu'r cyhoedd yn wych, ac roedd yn amlwg fod cyflwyno'r ffioedd tribiwnlys hyn wedi arwain at gau'r caead ar niferoedd mawr o anghyfiawnderau a'r gallu i'w datrys. Felly ers y penderfyniad, rydym wedi gweld cynnydd...
Jeremy Miles: Rwyf wedi cyfarfod gyda nifer o gwmnïau cyfreithiol ledled Cymru dros y chwe mis diwethaf, ac er bod eu defnydd o dechnolegau digidol newydd a'u defnydd ohonynt o reidrwydd yn amrywio, mae'n amlwg fod pob un ohonynt yn gweld y cyfleoedd i wella cynhyrchiant a gwella eu gwybodaeth arbenigol a'u sgiliau. Croesewir y defnydd o dechnoleg ac arloesedd yn y sector cyfreithiol.
Jeremy Miles: Mae'r Aelod yn gwneud pwynt pwysig iawn. A dweud y gwir, cefais gyfarfod gyda swyddogion y bore yma i drafod y pwnc hwn, ymhlith pynciau eraill, ac mae'n amlwg, fel yr awgrymais yn fy ateb cychwynnol, fod her a chyfle technoleg i'w deimlo ar draws y sector, er bod hynny'n digwydd mewn gwahanol ffyrdd mewn gwahanol rannau o'r sector, fel y byddech yn ei ddisgwyl. Soniodd am y cwestiwn ynglŷn...
Jeremy Miles: Diolch, Dirprwy Lywydd. Rwy'n croesawu'r cyfle heddiw i gymryd rhan yn y ddadl hon ar adolygiad blynyddol pwyllgor Cymru y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol am y flwyddyn 2017-2018. Lansiwyd yr adolygiad yn gynharach heddiw yma yn y Senedd gyda rapporteur arbennig y Cenhedloedd Unedig dros dlodi enbyd a hawliau dynol ac o dan awenau Cadeirydd y Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth Leol a...