Mark Isherwood: Diolch. Mae’r adroddiad a gyhoeddwyd fis Rhagfyr diwethaf gan y Comisiwn Symudedd Cymdeithasol a Thlodi Plant, ‘State of the Nation 2015: Social Mobility and Child Poverty in Great Britain’, dan gadeiryddiaeth Alan Milburn, gwleidydd a berchir yn fawr, wedi dangos bod tlodi plant absoliwt yng Nghymru—mae plant sy’n byw yng Nghymru yn fwy tebygol o fod yn byw mewn tlodi parhaus, ac...
Mark Isherwood: Wrth gwrs, mae polisi Llywodraeth y DU yn berthnasol ar draws y DU, ond nododd yr adroddiad hwn mai yng Nghymru roedd y lefelau uchaf o bobl heb waith, y lefelau uchaf o dlodi plant, a’r lefel isaf o ffyniant o blith gwledydd y DU. Ni all hynny ond deillio o’r materion a gyflawnwyd ar lefel ddatganoledig yng Nghymru dros y 17 mlynedd diwethaf. Felly, sut rydych yn ymateb i argymhelliad 2?...
Mark Isherwood: Mae’r amgylchedd cyllidebol a bennwyd gan Lywodraeth y DU yn bodoli yn Lloegr ac yn yr Alban hefyd, ond mae Cymru ar ei hôl hi yn y meysydd hyn. Y trydydd argymhelliad a’r argymhelliad olaf a osododd y comisiwn ar gyfer Llywodraeth Cymru oedd cynnwys busnes yn ei hymgyrch i leihau tlodi plant a chynyddu symudedd cymdeithasol. Roeddent yn dweud y dylech gynyddu ymdrechion i weithio gyda...
Mark Isherwood: Diolch i chi am hynny. Roedd adroddiad y Ganolfan Cyfiawnder Cymdeithasol ar wella cyfleoedd bywyd yn annog Llywodraeth y DU i ystyried y pum prif lwybr at dlodi—chwalfa deuluol, diweithdra, dibyniaeth ar gyffuriau ac alcohol, dyled bersonol ddifrifol a methiant addysgol—ac yn dilyn hynny lansiodd Llywodraeth y DU ei strategaeth cyfleoedd bywyd. Mae hon yn dechrau gyda’r gred sylfaenol...
Mark Isherwood: Mae polisi Llywodraeth Cymru ar wasanaethau iechyd cymunedol a thoriadau yn y gyllideb iechyd, a ddisgrifiwyd gan Swyddfa Archwilio Cymru fel rhai ‘digynsail yn hanes y DU’, wedi rhoi mwy o bwysau ar ein hysbytai cyffredinol. Roedd maniffesto’r Ceidwadwyr Cymreig ar gyfer 2016 yn cynnwys argymhellion i hybu mwy o integreiddio rhwng iechyd, gwasanaethau cymdeithasol a chymunedau....
Mark Isherwood: Diolch am eich cyfraniadau, bawb, ac rwy’n croesawu sylwadau terfynol y Gweinidog yn fawr iawn. Dechreuodd Janet Finch-Saunders drwy ein hatgoffa bod argymhellion comisiwn Williams i symud y broses o ddarparu gwasanaethau cyhoeddus yn ei blaen wedi cael eu hanwybyddu i raddau helaeth, mai ychydig iawn o gynnydd a gafwyd ar integreiddio iechyd a gofal cymdeithasol, fod ein cynghorwyr...
Mark Isherwood: Sut mae Llywodraeth Cymru yn hybu'r defnydd o Iaith Arwyddion Prydain?
Mark Isherwood: Gyda’r ganran a bleidleisiodd bron i 60 y cant yn uwch nag yn etholiad y Cynulliad ym mis Mai, mae pleidleiswyr Cymru wedi datgan ac mae'n rhaid i ni i gyd barchu'r canlyniadau. Roedd hyn yn ymwneud â hawl democrataidd pobl y genedl hon i benderfynu ar eu tynged eu hunain. Mae arweinydd y Blaid Lafur yn San Steffan yn wynebu pleidlais o ddiffyg hyder gan ei Aelodau Seneddol ei hun, er...
Mark Isherwood: Nac ydw. Mae ein diogelwch, fel y dywedaf, wedi dibynnu ar NATO erioed. Y tu allan i'r UE, rydym yn adennill y rhyddid i greu cytundebau masnach gan barhau i fasnachu gyda'n partneriaid yn Ewrop. Mae'r DU yn gyfrifol am tua 5.5 miliwn o swyddi ar draws Ewrop. Ni fydd yr UE eisiau rhyfel masnach; bydd eisiau masnach rydd. Mae Markus Kerber, pennaeth y BDI—Cydffederasiwn Diwydiant...
Mark Isherwood: Credaf fod Bethan wedi codi pwynt allweddol ynglŷn â phontio i bobl ag awtistiaeth ac mae'n broblem hirsefydlog —rhywbeth yr wyf wedi cael llawer o waith achos yn ei gylch, ond hefyd mae wedi codi dro ar ôl tro gyda grwpiau awtistiaeth trawsbleidiol dros sawl Cynulliad. Ar y thema honno, galwaf am ddatganiad ynglŷn â chynllun gweithredu strategol Llywodraeth Cymru ar gyfer...
Mark Isherwood: Wrth gwrs, bu’r Gweinidog a minnau, gyda’r Dirprwy Lywydd a'r Aelod dros Orllewin Clwyd, yn Niwrnod Lluoedd Arfog y gogledd wythnos yn ôl i ddydd Sadwrn, lle clywsom gyfeiriadau teimladwy at frwydrau Jutland a'r Somme, ac mae'n arbennig o berthnasol—a gwn y bydd y Gweinidog wedi amseru’r datganiad hwn yn unol â hynny—mai dydd Gwener yr wythnos hon fydd canmlwyddiant dechrau brwydr...
Mark Isherwood: Rwyf yn enwebu Janet Finch-Saunders.
Mark Isherwood: Pa un a ydym yn cyfeirio at blant sy’n derbyn gofal, neu blant mewn gofal, rydym yn sôn am fywydau unigol y rhai sy’n dibynnu arnom i roi cyfleoedd bywyd iddynt. Fel y clywsom, roedd nifer y plant a oedd yn derbyn gofal yng Nghymru yn 2015, sef 5,617, yn dangos cynnydd o 200 ers 2011 a 1,000 ers 2008. Ac fel y dywedais pan oeddem yn trafod hyn yn 2011, mae canlyniadau seicolegol a...
Mark Isherwood: Ar ôl colli dwsinau o welyau cymunedol yn y gogledd er gwaethaf lefelau defnydd gwelyau o 95 y cant neu uwch, dywedodd staff y GIG yn y gogledd wrthyf y byddai gwelyau cymunedol newydd yn cymryd pwysau oddi ar ysbytai cyffredinol ac yn galluogi'r bwrdd iechyd i ddefnyddio ei adnoddau yn fwy effeithlon. Sut, felly, ydych chi’n ymateb i'r datganiad gan ymarferwyr cyffredinol yn nigwyddiad...
Mark Isherwood: Ategaf sylwadau Nick Ramsay am ieithoedd tramor modern, pryd y clywsom mai’r rhai sydd fwyaf tebygol o gael eu heffeithio’n andwyol yw’r disgyblion yn yr ardaloedd mwy difreintiedig. Galwaf am ddau ddatganiad, y cyntaf ar fwlio. Mae heddiw yn Ddiwrnod ‘Stand up to Bullying’ sy’n rhan o’r ymgyrch ‘Stand up to Bullying’, sydd â’r nod o annog unigolion, cymunedau lleol,...
Mark Isherwood: A ydych yn rhannu fy mhryder, y pryder a fynegwyd i mi gan yr elusen Mind Cymru, bod cynllun gweithredu Llywodraeth Cymru wedi cael ei greu ar gefn tystiolaeth annigonol oherwydd nad yw data iechyd meddwl megis amseroedd aros ar gyfer therapïau siarad yn cael eu casglu yn ddigonol?
Mark Isherwood: Pan ddaeth Llywodraeth glymblaid y DU i rym yn 2010, roedd yr angen i achub yr economi yn un brys. Roedd Prydain wedi dioddef y dirwasgiad gwaethaf ers yr ail ryfel byd ac roedd ganddi’r diffyg strwythurol mwyaf ond un o’r holl economïau datblygedig. Roedd diweithdra wedi cynyddu bron i hanner miliwn. Mae economeg Keynesaidd yn argymell gwario ar fenthyciadau pan fydd economi yn dioddef,...
Mark Isherwood: Fis Tachwedd diwethaf, gofynnodd Gweinidog Llywodraeth y DU i Frwsel alw cyfarfod i drafod y tariffau. Cytunasant i wneud hynny, ond parodd oedi ar ôl hynny i Edwina Hart, Gweinidog yr economi ymadawol y lle hwn, ddweud ddeufis yn ôl fod y rheolau braidd yn anhyblyg a’u bod wedi ei gyrru’n wallgof. Pan ofynnais i’r Prif Weinidog am hyn a pha drafodaethau a gafodd gyda’r Comisiwn...
Mark Isherwood: Rwyf yn siŵr y byddwch yn ymuno â mi i longyfarch yr Athro Maria Hinfelaar ar gael ei phenodi’n is-ganghellor Prifysgol Glyndŵr Wrecsam ddydd Iau diwethaf, a’r ffaith fod nifer y myfyrwyr gradd gyntaf llawn amser yno a lwyddodd i gael gwaith ar lefel graddedigion ar ôl gadael yn uwch na chyfartaledd y DU. Galwaf am ddau ddatganiad—y cyntaf ynglŷn â darpariaeth addysgol ar gyfer...
Mark Isherwood: Diolch, Lywydd. O'r nifer o flaenoriaethau ar gyfer llywodraeth yn y fan hyn nad wyf yn gallu gweld cyfeiriad penodol atynt, rydych wedi gwneud rhai cyfeiriadau at gostau uchel ynni i’r diwydiant dur. Wrth gwrs, dim ond yn ddiweddar y mae trafodaethau gyda'r UE a ddechreuwyd gan Lywodraeth glymblaid y DU wedi eu cwblhau, ac mae cytundeb i helpu gyda'r costau hynny wedi dod i rym. A allwch...
