Siân Gwenllian: 3. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am ymdrechion Llywodraeth Cymru i recriwtio a hyfforddi staff newydd ar gyfer y gwasanaeth iechyd yng ngogledd Cymru? (OAQ51084)[W]
Siân Gwenllian: Yn ôl ffigurau a gyhoeddwyd gan Gonffederasiwn GIG Cymru ym mis Mai eleni, roedd 141 o swyddi meddygol bwrdd iechyd Betsi Cadwaladr yn wag. Mae hyn yn cynrychioli 37 y cant o’r holl swyddi meddygol sy’n wag yn y gwasanaeth iechyd yng Nghymru, ac mi gawsom ni ddadl yn fan hyn wythnos diwethaf wrth drafod yr adroddiad gan y Pwyllgor Iechyd a Gofal Cymdeithasol ar recriwtio meddygol. Ond er...
Siân Gwenllian: Diolch, Llywydd. Rydw i yn cynnig gwelliant 4. Mi fyddaf i’n defnyddio fy nghyfraniad i i’r ddadl yma heddiw er mwyn trafod pam mae casglu data perfformiad a’i gyhoeddi mewn modd sy’n galluogi cymariaethau â gwledydd eraill ym Mhrydain yn bwysig. Nid yn unig er mwyn ein galluogi ni, fel gwrthbleidiau, i allu dal y Llywodraeth i gyfrif, ond mae o hefyd yn hanfodol bwysig er mwyn i...
Siân Gwenllian: Diolch yn fawr iawn am yr enghraifft benodol yna sydd yn darlunio’r broblem yn reit fanwl ac yn dangos yn glir pam mae angen inni fod yn llawer iawn mwy trefnus ac effeithiol yn y ffordd yr ydym ni’n casglu data a hefyd yn eu defnyddio nhw er budd y wlad yma. Diolch.
Siân Gwenllian: Yn unol â Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015 mae angen sefydlu byrddau gwasanaethau cyhoeddus ym mhob awdurdod lleol, ac mae angen i bob bwrdd asesu cyflwr economaidd, cymdeithasol, amgylcheddol a diwylliannol ei fro a chyhoeddi canlyniadau’r asesu, a chyhoeddi cynllun llesiant a fydd yn amlinellu amcanion lleol yn ôl nodau’r Ddeddf, ynghyd â modd o’u cyflawni....
Siân Gwenllian: Mewn llythyr at Gadeirydd y Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth Leol a Chymunedau ar 17 Gorffennaf, fe ddywedodd yr Ysgrifennydd Cabinet dros yr economi hyn: ni fyddai’n ddoeth cyhoeddi cynllun gweithredu cenedlaethol ar gyfer tlodi. Onid ydy hyn yn ddatganiad cwbl rhyfeddol? Dim cynllun gweithredu penodol. Dim targedau ar gyfer lleihau tlodi. Dim monitro, oherwydd nid oes yna ddim byd i’w...
Siân Gwenllian: Diolch i chi am gynnal y drafodaeth yma ar y Papur Gwyn ar gynigion ar gyfer Bil y Gymraeg. Mae’r ymgynghoriad, wrth gwrs, yn mynd ymlaen tan ddiwedd y mis ac mae’r ddadl yma yn ffordd dda o atgoffa pobl o’r angen i gofnodi eu sylwadau drwy’r ymgynghoriad cyn y dyddiad cau. Rydym ni wedi gosod ein safbwynt ni fel plaid yn glir iawn drwy gyfrwng gwelliannau sy’n egluro’n...
Siân Gwenllian: A gawn ni fod yn glir o’r cychwyn cyntaf? Mae cynigion y Llywodraeth Lafur yma yn mynd i wanhau ein hawliau ni. Mae dileu swydd Comisiynydd y Gymraeg yn mynd i wanhau ein hawliau ni. Mae mynd yn ôl at un corff a disgwyl i hwnnw wneud dwy swyddogaeth cwbl wahanol yn gwanio ein hawliau ni. Mae rhoi’r grym yn nwylo’r Llywodraeth yn lle’r Cynulliad wrth benderfynu pwy sy’n dod o dan...
Siân Gwenllian: Yn ôl adolygiad Aled Roberts o gynlluniau strategol y Gymraeg mewn addysg, a gwblhawyd ar ran y Llywodraeth—mae Aled Roberts yn dweud bod y cynlluniau yn dangos bod angen gwneud llawer iawn mwy os ydym am adlewyrchu’r dyheadau yn strategaeth Llywodraeth Cymru ar gyfer 2010 heb sôn am ofynion mwy uchelgeisiol strategaeth newydd y Llywodraeth i gael miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn...
Siân Gwenllian: A wnewch chi gymryd ymyrraeth ynglŷn â’r pwynt yna’n benodol?
Siân Gwenllian: Rydych chi’n sôn am adeiladu consensws o gwmpas yr iaith, ond, yn anffodus, yn dilyn y drafodaeth a gawsom ni ddoe ar Fil y Gymraeg, mae’n ymddangos bod y consensws yna’n dechrau cael ei danseilio. Mae siaradwyr Cymraeg ym mhob cwr o’r wlad, mudiadau iaith, ac arbenigwyr cynllunio iaith, i gyd yn cytuno y bydd Bil y Gymraeg yn gam yn ôl ac yn gwanhau yn hytrach na chryfhau’r...
Siân Gwenllian: Rydym ni’n wynebu argyfwng yng Nghymru o ran niferoedd meddygon. Mae hynny’n gwbl glir, ac mae’r argyfwng yn bodoli yn sgil methiant y Llywodraeth i gynllunio’r gweithlu, i hyfforddi meddygon newydd, yn ogystal â recriwtio o wledydd eraill. Mae Plaid Cymru yn blaid sydd yn ymdrechu i gynnig atebion i broblemau sydd yn bodoli yma yng Nghymru. Mae’r argyfwng ar ei waethaf yn y...
Siân Gwenllian: 1. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am ymdrechion Llywodraeth Cymru i fynd i'r afael â thlodi? (OAQ51171)[W]
Siân Gwenllian: Fe gafwyd cadarnhad gennych chi fan hyn yr wythnos diwethaf na fydd y Llywodraeth yn cyhoeddi cynllun gweithredu taclo tlodi. Mae hyn yn siom enfawr ac yn fater o bryder i Blaid Cymru, ac i’r pwyllgor Cynulliad trawsbleidiol sydd wedi bod yn ymchwilio i’r maes. Rwy’n deall eich bod chi’n awyddus i weithio’n holistaidd, a gweithredu ar draws adrannau, ond, heb strategaeth ganolog,...
Siân Gwenllian: 10. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am ddyfodol gwasanaethau fasgwlaidd yn Ysbyty Gwynedd? (OAQ51216)[W]
Siân Gwenllian: A’r bwrdd iechyd mewn mesurau arbennig, mae’r gair olaf ar ddyfodol un o wasanaethau hanfodol Ysbyty Gwynedd yn gorwedd gyda’ch Llywodraeth chi. Y bwriad ydy symud y gwasanaeth fasgwlaidd brys i ffwrdd o Fangor. Felly, petai damwain yn digwydd yn Aberdaron a bod person angen sylw brys am ei fod o’n gwaedu’n ddifrifol, byddai’n rhaid iddo deithio 72 o filltiroedd—awr a thri...
Siân Gwenllian: 9. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddatganiad am ymdrechion Llywodraeth Cymru i fynd i'r afael â thlodi ymysg plant? (OAQ51207)[W]
Siân Gwenllian: Mae’r defnydd o fanciau bwyd wedi codi dros 500 y cant, gyda thraean o’r defnyddwyr yn blant. Mae 31 y cant o blant yn byw mewn tlodi, ac mae yna 10 gwaith yn fwy o bobl yn derbyn sancsiynau ar hyn o bryd, â thystiolaeth bod y cynnydd yn y defnydd o fanciau bwyd yn uniongyrchol gysylltiedig efo sancsiynau a materion yn ymwneud â chredyd cynhwysol. A ydych chi’n cytuno bod angen...
Siân Gwenllian: Mae’n bleser gen i gymryd rhan yn y ddadl hollbwysig yma heddiw, ac, fel gog o’r gorllewin, rydw i am ddefnyddio fy nghyfraniad i i drafod y gogledd orllewin yn benodol. Un o fy hoff arferion i fel yr Aelod Cynulliad dros Arfon ydy sgwrsio efo chynifer o bobl â phosib ar draws yr etholaeth. A’r un peth sy’n cael ei godi efo fi—minnau hefyd, yn debyg i Llyr a Rhun. Dro ar ôl tro,...
Siân Gwenllian: 8. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am strategaeth leoli Llywodraeth Cymru? (OAQ51234)[W]
