John Griffiths: 5. Pa gamau pellach y bydd Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i ddatblygu'r Gymraeg mewn ardaloedd lle mae llai o siaradwyr Cymraeg? OAQ54551
John Griffiths: Diolch yn fawr, Weinidog. Mae'r Gymraeg yng Nghasnewydd heddiw yn llawer mwy adnabyddadwy na phan ddaeth y Cynulliad i mewn i fodolaeth. Mae addysg Gymraeg yn parhau i dyfu, ac mae disgyblion ymhob ysgol cyfrwng Saesneg yn dysgu Cymraeg. Mae arwyddion a chyhoeddiadau yn ddwyieithog ac mae cyfleoedd i oedolion ddysgu a defnyddio'r Gymraeg, ond mae'r iaith yn dal yn gymharol wan a dim ond...
John Griffiths: Diolch, Lywydd. Rwy'n falch iawn o agor y ddadl heddiw ar adroddiad y Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth Leol a Chymunedau ar y cynllun bathodyn glas yng Nghymru. Hoffwn ddechrau drwy ddiolch i bawb a gyfrannodd at ein hymchwiliad, yn enwedig y rhai a gymerodd ran yn y sesiynau grŵp ffocws niferus a gynhaliwyd gennym ledled y wlad. Hoffwn groesawu cynrychiolwyr o Grŵp Mynediad Trefyclo,...
John Griffiths: Derbyniwyd argymhelliad 8 mewn egwyddor. Buom yn trafod gyda'r Gweinidog yr angen i gynnwys y rheini sydd wedi cael profiad byw o'r broses asesu. Roedd yn hyderus, pan fydd cyd-awdurdodau trafnidiaeth yn cael eu sefydlu, y byddai hon yn nodwedd bwysig i roi cyngor ar sut y gellid gwella'r modd y darparir gwasanaethau. Rydym yn sylweddoli bod darpariaethau sy'n ymwneud â sefydlu...
John Griffiths: Diolch, Ddirprwy Lywydd. Diolch i'r Aelodau am eu cyfraniadau. Pwysleisiodd Mark Drakeford—Mark Isherwood, mae'n ddrwg gennyf—[Chwerthin.] Mae'n anodd iawn drysu rhwng y ddau, Ddirprwy Lywydd—rhaid ei fod yn arwydd o flinder, rwy'n meddwl. Pwysleisiodd Mark Isherwood y model cymdeithasol o anabledd wrth ystyried y materion hyn, ac mae hynny'n sicr yn rhywbeth a ddaeth i'r amlwg yn glir...
John Griffiths: Mae arnaf i eisiau codi rhai materion a grybwyllwyd eisoes gennych chi, Gweinidog, ac, yn wir, cyfranwyr eraill, ac mae hynny'n ymwneud ag adeiladau preswyl uchel iawn yn y sector preifat. Dim ond yr wythnos diwethaf, derbyniodd y pwyllgor cydraddoldeb ohebiaeth gan lesddeiliad yn codi pryderon sylweddol iawn am fesurau ansawdd sylfaenol a diogelwch rhag tân a'u diffyg, ac roedd hyn yn dilyn...
John Griffiths: Rhaid imi ddweud, yn fy mhrofiad i, mae'r cyhoedd yn credu, yn y bumed neu'r chweched economi fwyaf yn y byd, ei fod yn gyhuddiad ofnadwy yn erbyn y DU fod cynifer o bobl yn cysgu ar y stryd ac mewn perygl o fod yn ddigartref. Mae pobl yn ei ystyried yn anamddiffynadwy'n foesol, ac mae hynny'n wir. Nid wyf yn credu y gallwn osgoi cefndir o gyni Llywodraeth y DU dros gyfnod tebyg i 10 mlynedd...
John Griffiths: Ni fyddai neb ohonom yn dweud nad yw'r problemau wedi bodoli dros—[Torri ar draws.]
John Griffiths: O'r gorau. Nid wyf yn credu y byddai unrhyw un ohonom yn gwadu bod problemau hirsefydlog yn bodoli. Byddai llawer ohonom yn ystyried profiad Llywodraethau Thatcher dros gyfnod o amser—wyddoch chi, gwerthu tai cyngor heb y gallu i ddefnyddio'r enillion i adeiladu tai cyngor newydd, y canolbwyntio ar brynu preifat. Gwyddom yn awr, er enghraifft, fod pwysau cyson cyflogau isel a rhenti uchel...
John Griffiths: 3. Pa strategaeth y bydd Llywodraeth Cymru yn ei dilyn i gefnogi'r economi yng Nghymru? OAQ54634
John Griffiths: Prif Weinidog, mae Casnewydd mewn sefyllfa dda iawn i helpu Llywodraeth Cymru i wireddu ei huchelgeisiau o ran datblygu cynaliadwy. Gallai chwarae rhan lawer mwy, rwy'n credu, mewn twf economaidd, creu swyddi, ynghyd â'r math o amddiffyniadau amgylcheddol yr ydym ni eisiau eu gweld yn ein gwlad—datblygu cynaliadwy yn ei gyfanrwydd. Mae ei lleoliad daearyddol rhwng ein prifddinas a Bryste...
John Griffiths: Prif Weinidog, fel yr ydym ni wedi clywed, mae angen gwella'r system cyfiawnder troseddol yng Nghymru a Lloegr yn fawr. Mae yna gorff o dystiolaeth sy'n sefydlu hynny, ac rwy'n credu bod yr adroddiad awdurdodol hwn yn ychwanegu'n sylweddol ato. Gwyddom y caiff llawer gormod o bobl eu hanfon i'r carchar, fel y gwnaethoch chi grybwyll yn eich datganiad agoriadol, o'u cymharu â'n cymdogion yng...
John Griffiths: Weinidog, dylai gwaith dur Orb yng Nghasnewydd barhau i weithredu, a chyda'r lefel gywir o gefnogaeth gan Tata Steel, Llywodraeth y DU a Llywodraeth Cymru, byddai'n cael ei alluogi i gynhyrchu duroedd trydanol ar gyfer cynhyrchiant ceir trydan yn y dyfodol. Mae ymgyrch leol gref iawn ar waith i sicrhau bod gwaith Orb yn parhau i weithredu, ac yn wir, mae wedi bod yn un o nodweddion bywyd...
John Griffiths: 7. Pa fesurau y mae'r Cwnsler Cyffredinol yn eu cymryd cyn Brexit i ddiogelu economi Cymru? OAQ54635
John Griffiths: Gwnsler Cyffredinol, gwaith busnesau bach a chanolig eu maint yw llawer o'r gweithgarwch economaidd yng Nghymru, a chredaf eu bod yn hanfodol i'n heconomi. Maent yn wynebu llawer o bwysau o ran llif arian a hyder oherwydd Brexit a'r hyn a allai ddigwydd yn sgil Brexit. Credaf y gall Banc Datblygu Cymru ddarparu cymorth hanfodol iddynt, felly a allech roi sicrwydd i ni heddiw fod y banc...
John Griffiths: Diolch am y cyfle i siarad yn rhinwedd fy swyddogaeth yn Gadeirydd y Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth Leol a Chymunedau, gan y byddwn wrth gwrs yn craffu ar y Bil hwn yn ystod ei daith drwy'r Cynulliad. Mae hwn yn Fil pwysig iawn ac yn wir yn sylweddol a byddwn yn craffu'n drylwyr ar y darpariaethau amrywiol maes o law. Ond ar hyn o bryd hoffwn holi'r Gweinidog am ddwy ddarpariaeth nad...
John Griffiths: Diolch, Dirprwy Lywydd. Gweinidog, yng Nghasnewydd, rydym ni mewn sefyllfa arbennig, wrth gwrs, lle cawsom y cyhoeddiad o ran Orb a'r bron i 400 o swyddi sydd yno a nawr y cyhoeddiad cyffredinol hwn gan Tata ar draws ei weithrediadau Ewropeaidd. Felly, mae'n bosibl y ceir effaith ar Lanwern, wrth gwrs, yn ogystal ag Orb. Rwy'n croesawu'n fawr iawn yr hyn y gwnaethoch ei ddweud am swyddi Orb...
John Griffiths: 2. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i gryfhau'r berthynas rhwng Cymru a gwledydd sydd â chysylltiadau cryf â'n cymunedau mwyaf amrywiol? OAQ54724
John Griffiths: Diolch am eich ymateb, Weinidog. Yn Nwyrain Casnewydd, rydym yn ffodus iawn o gael cymunedau amrywiol, gan gynnwys cymunedau Pacistanaidd a Bangladeshaidd cryf, ac wrth gwrs, mae ganddynt lawer o gysylltiadau â Phacistan a Bangladesh. Tybed i ba raddau y mae Llywodraeth Cymru yn manteisio ar y dreftadaeth honno a'r cysylltiadau hynny wrth feithrin ei chysylltiadau a'r fasnach a'r...
John Griffiths: Diolch, Ddirprwy Lywydd. Yn ddiweddar, dathlodd ColegauCymru 10 mlynedd yn eu hadeilad presennol, ac i nodi'r achlysur, cynhaliwyd seminar, a chafwyd trafodaethau ynglŷn â gorffennol, presennol a dyfodol sgiliau yng Nghymru. Rhaid peidio â thanbrisio gwerth addysg a hyfforddiant. Yn 2017, roedd ychydig dros 350,000 o bobl 16 i 25 oed yng Nghymru, ac roedd 50 y cant o'r rhain mewn addysg...
