Sam Rowlands: Weinidog, diolch am eich ymateb i’r mater pwysig a godwyd gan yr Aelod dros Arfon. Gellir ailadrodd y mater a godwyd yno mewn llawer o ardaloedd ledled Cymru, yn enwedig fy rhanbarth i yn y gogledd, lle mae perygl arbennig o lifogydd arfordirol. Yn y Siambr yn gynharach y mis hwn, croesawais eich datganiad, neu ddatganiad Llywodraeth Cymru, ar reoli perygl llifogydd ac erydu arfordirol. Yn...
Sam Rowlands: Diolch i’r Aelod o Ynys Môn hefyd am gyflwyno’r cwestiwn hynod bwysig hwn heddiw—nid yn unig yr effaith yng Nghaergybi ac Ynys Môn, ond yn rhanbarth gogledd Cymru, oherwydd arwyddocâd ac arwyddocâd posibl y safle. Mae’r cyhoeddiad fod Orthios wedi’i roi yn nwylo’r gweinyddwyr yn amlwg yn peri cryn bryder, ac rwy’n rhannu'r pryderon a leisiodd yr Aelod dros Ynys Môn, a...
Sam Rowlands: Diolch i'r Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol am gyflwyno'r adroddiad heddiw. Efallai eich bod yn synnu braidd wrth fy ngweld i'n siarad ar yr eitem hon heddiw, ond rhaid imi ddweud, cefais y pleser o fynychu dau o gyfarfodydd y pwyllgor ar ran fy nghyfaill a fy nghyd-Aelod dros y misoedd diwethaf, a mwynheais waith y pwyllgor a gyflawnwyd ar gyflogaeth rhieni a gofal plant—y...
Sam Rowlands: Diolch yn fawr, Ddirprwy Lywydd. A gaf fi ddechrau yn gyntaf drwy ddiolch i Aelodau o bob rhan o'r Siambr heddiw am wneud cyfraniadau gwych i'n dadl bwysig a chydnabod y rôl eithriadol y mae fferyllfeydd a fferyllwyr yn ei chyflawni, a sut y gallwn wneud ein rhan i'w helpu i wella eu gwaith ymhellach eto, gan wneud bywydau ein trigolion hyd yn oed yn well. Fel y dywed pwynt 1 o'n cynnig, mae...
Sam Rowlands: Roedd yn braf iawn heddiw—mae llawer wedi sôn amdano—y gydnabyddiaeth drawsbleidiol i'r gwaith da hwn, a gallwn i gyd ddiolch am y gwaith anhygoel y mae fferyllwyr wedi'i wneud. Rwy'n siŵr fod pob Aelod hefyd wedi cael y pleser o ymweld â'n fferyllwyr gwych, rhywbeth y soniodd Gareth Davies amdano. Rwyf wedi gweld drosof fy hun y rôl eithriadol y maent yn ei chyflawni mewn ystod eang...
Sam Rowlands: Wrth gwrs, un o'r dyletswyddau a'r rhwymedigaethau allweddol y bydd cynghorau yn ymgymryd ag ef nawr yw'r prydau ysgol am ddim, sy'n rhan o'r cytundeb cydweithredu, wrth gwrs, Prif Weinidog, sydd gennych chi gyda Phlaid Cymru dros y blynyddoedd nesaf. Ond, wrth gwrs, dim am flwyddyn neu ddwy y mae'r cyllid refeniw ar gyfer hynny wedi cael ei ymrwymo gan Lywodraeth Cymru, ac, fel y gwyddoch...
Sam Rowlands: Diolch, Lywydd, a phrynhawn da, Weinidog. Fel rhywun sy'n frwdfrydig iawn dros gynghorau, rwy'n siŵr fod y Gweinidog yr un mor falch â minnau o weld yr etholiadau llywodraeth leol yr wythnos nesaf. Ac yn gyntaf, Weinidog, gyda'r cylch etholiadol yn dod i ben, rwy'n siŵr yr hoffech ymuno â mi i ddiolch i'r holl gynghorwyr sydd wedi bod yn cyflawni'r rôl honno dros y pum mlynedd diwethaf....
Sam Rowlands: Diolch, Weinidog, ac rydych yn sôn am rai o’r cyrff rhanbarthol sydd wedi’u sefydlu, rwy'n credu, o’ch safbwynt chi, i helpu’r cynghorau hynny i gyflawni eu blaenoriaethau. Ond rwy’n clywed gan gynghorau a chynghorwyr am rywfaint o’r rhwystredigaeth ynghylch yr haenau o fiwrocratiaeth a’r haenau o lywodraethu a byrddau a chyrff sy’n cael eu rhoi ar waith, a byrddau...
Sam Rowlands: Diolch, Weinidog, ac mae'n galonogol clywed y bydd y gwaith hwnnw’n cael ei wneud i ddeall effeithiolrwydd yr holl fyrddau a chyrff hynny, a pha mor bwysig yw hi, wrth gwrs, fod ein cynghorwyr a etholwyd yn lleol yn cyflawni ar lawr gwlad ar ran eu trigolion. Ond dros yr 20 mlynedd neu fwy diwethaf, wrth gwrs, rydym hefyd wedi gweld tangyllido hanesyddol mewn perthynas â'r cynghorau, sydd...
Sam Rowlands: 3. Pa asesiad y mae'r Gweinidog wedi'i wneud o nifer y seddi lle nad oes ond un ymgeisydd yn etholiadau llywodraeth leol Cymru? OQ57910
Sam Rowlands: Diolch am eich ymateb, Weinidog. Rwy'n bryderus iawn wrth weld y nifer hwnnw o seddi diymgeisydd, gyda 28 ohonynt yng Ngwynedd a 19 yn sir Benfro. Mae'n wirioneddol siomedig fod hynny'n digwydd, gan rwystro'r hyn y byddwn yn ei ystyried yn ddemocratiaeth briodol rhag digwydd drwy bleidlais. Rwy’n siŵr, Weinidog, eich bod wedi gweld erthygl newyddion y BBC yn gynharach y mis hwn a nodai, yn...
Sam Rowlands: 6. Sut mae'r Gweinidog yn gweithio gyda Gweinidog yr Economi i sicrhau bod gogledd Cymru yn elwa o ganlyniadau economaidd sy'n gyfartal â gweddill Cymru? OQ57909
Sam Rowlands: Diolch, Weinidog, ac rwy'n croesawu'r ffaith eich bod yn cael y sgyrsiau hynny gyda Gweinidog yr Economi. Rwy’n siŵr eich bod yn cytuno â mi ei bod yn wirioneddol bwysig fod gogledd Cymru yn cael ei chyfran deg o gymharu â rhannau eraill o Gymru. Ond rydym yn parhau i weld gagendor rhwng gogledd a de Cymru, sy'n drist i'w weld. Enghraifft o hynny yw gwerth ychwanegol gros. Gwelwn, er...
Sam Rowlands: Diolch yn fawr, Ddirprwy Lywydd. Hoffwn ddiolch i'r holl Aelodau o bob rhan o'r Siambr y prynhawn yma sydd wedi cyfrannu heddiw. Mae wedi bod yn ddadl bwysig iawn ac ar adegau, yn ddadl angerddol iawn am sector gwirioneddol bwysig yma yng Nghymru. Wrth gloi'r ddadl heddiw, hoffwn ganolbwyntio ar dri mater sydd, yn fy marn i, wedi dod i'r amlwg yn ein plith, a'r cyntaf yw pwysigrwydd...
Sam Rowlands: Yn sicr.
Sam Rowlands: Diolch hefyd i'r Aelod am gyflwyno'r cwestiwn pwysig hwn heddiw. Yr wythnos diwethaf, Weinidog, fe fynychais un o weminarau Prifysgol Caerdydd, ac roedd Aelodau eraill o'r Senedd yno hefyd, lle'r oeddent yn rhannu eu gwerthusiad o'r ymateb polisi i'r her costau byw. Gwnaethant dynnu sylw at y ffaith mai un o'r heriau anghymesur sy'n wynebu'r rheini ar incwm is yw pwysau chwyddiant costau ynni...
Sam Rowlands: Diolch, Ddirprwy Lywydd. A gaf fi ddweud fy mod wrth fy modd yn cyflwyno'r cynnig heddiw yn enw Darren Millar? Am y tro olaf y tymor hwn, yn sicr, hoffwn ddatgan buddiant fel aelod etholedig o Gyngor Bwrdeistref Sirol Conwy, gyda fy 14 mlynedd o fod yn gynghorydd tref a bwrdeistref sirol yn dod i ben, yn anffodus. Rwy’n siŵr fod pob un ohonom yn siomedig o glywed hynny. Fel y mae ein...
Sam Rowlands: Diolch, Mabon. Rydych yn gwneud rhai pwyntiau diddorol iawn, yn enwedig ynglŷn â pherchnogaeth gymunedol a'r diffiniad o gymunedau. Felly, a fyddech yn cytuno â mi ar y pwyntiau a godais yn gynharach mai'r hyn a welwn ar hyn o bryd yw'r diffyg ymddiriedaeth yn y berchnogaeth gymunedol honno, a bod rhai rhwystrau yn y ffordd nad ydynt yn caniatáu i gymuned gael ymdeimlad o berchnogaeth ar...
Sam Rowlands: Fel yr amlinellodd Paul Davies, a agorodd y ddadl heddiw wrth gwrs—dadl wirioneddol bwysig ar stiwardiaeth ar economi Cymru—rydym yn gweld stiwardiaeth wael ar economi gan y Blaid Lafur sydd mewn grym yma yng Nghymru, gyda'r ardrethi busnes uchaf yn y Deyrnas Unedig, y cyflogau wythnosol isaf, a'r swm isaf o incwm gwario aelwydydd yn y DU. Mae'r ystadegau hyn yn wirioneddol frawychus....
Sam Rowlands: Yn sicr.
