Siân Gwenllian: Ond mae eich dadleuon chi'n ddiffygiol, oherwydd dydy hynna ddim yn rhesymegol. Mae beth rydych chi newydd ei egluro rŵan yn dangos nad ydych chi'n bwriadu dyrchafu hanes Cymru, yn ei holl amrywiaeth, i wyneb y Bil yn y ffordd rydych chi wedi dewis—a dwi'n cytuno efo hynny—dyrchafu dwy elfen benodol arall i fod ar wyneb y Bil. Mae'n rhaid i hanes Cymru, yn ei holl amrywiaeth, fod ar...
Siân Gwenllian: Dwi'n cytuno'n llwyr efo chi y gallai cynnwys y ddwy elfen yma gyfrannu yn sylweddol tuag at weddnewid ein cymdeithas ni mewn ffordd gadarnhaol: helpu cael gwared ar gamdrin menywod a chreu cymdeithas gydradd; helpu dileu rhagfarn yn erbyn y gymuned LGBT; ac o ran atal problemau iechyd meddwl. Addysg ydy'r allwedd i greu'r trawsnewid sydd ei angen. Ond mae'r Bil yn wallus ac yn ddiffygiol,...
Siân Gwenllian: Mae eich Bil yn ddiffygiol, oherwydd ei fod yn afresymegol.
Siân Gwenllian: Mae cynnwys y ddwy elfen rydyn ni'n eu trafod er mwyn sicrhau eu bod nhw'n cael eu dysgu'n gyson ar draws ein hysgolion ni, am eu bod nhw'n gallu bod yn faterion cymhleth ac anodd eu dysgu, ac am ein bod ni'n credu y gallai dysgu amdanyn nhw greu cymdeithas well yng Nghymru—. Rydych chi'n eu cynnwys nhw am y rhesymau yna, ond, eto, yr un ddadl yn union sydd yna a'r un ddadl gwbl ddilys...
Siân Gwenllian: Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Ymhen tair wythnos, fe fydd y Senedd lawn yn trafod y Bil Cwricwlwm ac Asesu (Cymru). O'i basio, fe fydd y ddeddfwriaeth yma yn gosod cyfeiriad addysgol ein cenedl am flynyddoedd lawer. Mae dysgu am gydberthynas a rhywioldeb yn cael ei gynnwys ar wyneb y Bil fel elfen orfodol i'w chynnwys yng nghwricwlwm pob ysgol. Mae dysgu am lesiant meddyliol bellach wedi'i...
Siân Gwenllian: Fe glywsom ni fod yna broblemau sylweddol efo capasiti’r gweithlu cyn y pandemig a bod y pandemig wedi gwaethygu’r problemau hyn. Rydym ni hefyd yn pryderu am effeithiau tymor hir y pandemig ar ofal nad yw'n gysylltiedig â COVID. Rydym ni’n disgwyl gweld cynnydd yn y gofal nad yw'n gysylltiedig â COVID dros y flwyddyn nesaf, ond bydd pwysau parhaus ar y gwasanaeth iechyd gwladol a...
Siân Gwenllian: Drafft yn sicr yw’r gyllideb ddrafft hon. Mae diffyg ffigurau cyllido at y dyfodol a setliad cyllid refeniw am flwyddyn yn unig wedi gwneud y gwaith o osod cyllideb yn fwy heriol byth. Yn ogystal, mae gan Lywodraeth Cymru gronfeydd wrth gefn sylweddol gwerth oddeutu £800 miliwn, a’r rheini heb eu dyrannu. Y bwriad yw i gyllideb Llywodraeth y Deyrnas Unedig gael ei gosod ar 3 Mawrth,...
Siân Gwenllian: Diolch yn fawr iawn, Llywydd. Mae’n bleser gen i wneud cyfraniad yn y ddadl bwysig hon ar ran y Pwyllgor Cyllid—y ddadl ar y gyllideb ddrafft ar gyfer 2021-22. Hon, wrth gwrs, ydy cyllideb ddrafft olaf y Senedd hon ac, am y drydedd flwyddyn yn olynol, mae hi wedi cael ei llunio ac mae hi wedi bod yn destun gwaith craffu o dan amgylchiadau eithriadol. Eleni, mae’r pandemig yn golygu bod...
Siân Gwenllian: Diolch, Dirprwy Lywydd. Yn sgil y newyddion da y bydd pecyn ariannu newydd gwerth £6.2 miliwn ar gael ar gyfer Llyfrgell Genedlaethol Cymru ac Amgueddfa Cymru ar gyfer y ddwy flynedd nesaf yma, dwi yn gobeithio bydd ein cynnig ni yn cael ei basio yn unfrydol gan y Senedd heddiw. Mae datganiad y Llywodraeth yn dweud bod y cyllid ar gyfer y llyfrgell genedlaethol yn cynnwys cyllid i...
Siân Gwenllian: Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Fel cenedl, rydym ni'n dathlu llenyddiaeth a cherddoriaeth yn ein hanthem genedlaethol ni drwy sôn am 'wlad beirdd a chantorion'. Mae gennym ni draddodiad hir o ran cerddoriaeth a cherddoriaeth fyw yn benodol. Mae'n rhaid i'r Llywodraeth felly wneud yn siŵr ei bod yn gwneud bob dim o fewn ei gallu i gefnogi, cynorthwyo a hyrwyddo diwydiant cerddoriaeth fyw...
Siân Gwenllian: Diolch am y datganiad a'r adroddiad, a dwi'n edrych ymlaen at ei ddarllen yn fanwl. Ffocws y polisi, meddech chi, ydy dylanwadu ar gartrefi lle mae pobl eisoes yn gallu siarad Cymraeg er mwyn eu helpu nhw i ddefnyddio'r iaith efo'u plant. Ar ddiwedd y dydd, balchder yn y Gymraeg a hyder yn ei gwerth hi fydd yn creu y newid mawr sydd ei angen, a hoffwn i wybod beth fydd yn eich maniffesto chi...
Siân Gwenllian: Diolch am y datganiad. Dwi am gymryd y cyfle y pnawn yma i sôn am adolygiad Louise Casella a gafodd ei gomisiynu gennych chi yn dilyn ffiasgo arholiadau y llynedd. O'r diwedd, pnawn dydd Gwener fe gyhoeddwyd adolygiad annibynnol o drefniadau haf 2020 ar gyfer dyfarnu graddau ac ystyriaethau ar gyfer haf 2021, teitl hir. Y fersiwn terfynol oedd hwn a dydy o ddim wedi cael llawer o sylw,...
Siân Gwenllian: Gaf i ofyn am ddatganiad ynglŷn â chefnogaeth ariannol i Eisteddfod Genedlaethol Cymru, Llyfrgell Genedlaethol Cymru, ac Urdd Gobaith Cymru? Maen nhw i gyd yn wynebu heriau sylweddol ac mae angen gweithredu brys o fewn y gyllideb nesaf. Gaf i ofyn i chi, felly, fel y Gweinidog cyllid, i ddwys ystyried y sefyllfa, o gofio bod un o brif strategaethau eich Llywodraeth chi, sef creu miliwn o...
Siân Gwenllian: Diolch ichi. Roedd hi'n fraint cael mynd â mam, sy'n 92 oed, am ei brechiad cyntaf i'r digwyddiad mawr ym Mhen Llŷn dros y Sul. O ganlyniad i ymdrechion gwych arweinwyr meddygol lleol ac er gwaethaf llu o rwystrau biwrocrataidd ac eira, fe lwyddwyd i frechu 1,200 o bobl. Mae meddygon teulu a gweithwyr iechyd yn gwneud gwaith arwrol ym mhob cwr o Gymru, a mawr ydy'n diolch ni iddyn nhw. Gaf...
Siân Gwenllian: 6. A wnaiff y Prif Weinidog roi diweddariad am y rhaglen cyflwyno brechiadau yn erbyn COVID-19 yn Arfon? OQ56197
Siân Gwenllian: Hoffwn innau ddymuno'n dda iawn i Meilyr Rowlands ar ei ymddeoliad a diolch am bob cydweithrediad dros y blynyddoedd diweddar. Mae Meilyr wedi bod yn llais cryf dros ysgolion cymunedol, ac mae gan y weledigaeth honno le pwysig, dwi'n credu, wrth i ni adlewyrchu ar yr hyn sydd angen newid yn y blynyddoedd a ddaw. O'r arolygiadau y llwyddodd Estyn i'w cynnal—tua 60 y cant o'r hyn a...
Siân Gwenllian: Mi fydd angen cynllun addysg uchelgeisiol er mwyn cefnogi ein plant ni yn y cyfnod nesaf ôl-COVID, yn enwedig y plant rheini sydd wedi colli allan fwyaf ar eu haddysg—llawer o'r rheini o gefndiroedd difreintiedig. Dydw i ddim wedi gweld cynllun o'r math eto, ond yn sicr fydd hi ddim yn bosib talu am y gwaith ychwanegol anferth sydd ei angen o fewn y setliad i lywodraeth leol yn y gyllideb...
Siân Gwenllian: 5. Pa adnoddau sydd wedi'u neilltuo yng nghyllideb 2021-22 ar gyfer addysg yn y cyfnod ôl-COVID? OQ56104
Siân Gwenllian: Rydych chi wedi cadarnhau rŵan eich bod chi wedi comisiynu gwaith gwyddonol newydd ar ledaeniad y straen newydd o'r feirws ymhlith plant. Cyn cael canlyniadau'r gwaith yna, sut fedrwch chi fod yn hyderus bod cynllun y Gweinidog Addysg i gael pawb yn ôl i'r ysgol erbyn 18 Ionawr yn ddoeth ac yn gynaliadwy o safbwynt atal lledaeniad y straen newydd yma? Onid ydy'r arwyddion ar hyn o bryd yn...
Siân Gwenllian: Dwi'n gofyn i chi gefnogi dau welliant Plaid Cymru heddiw. Brexit caled ydy dêl Johnson. Dydy pobl Cymru ddim wedi rhoi mandad ar gyfer Brexit caled. Mae'n rhaid i'r Senedd yma ddangos gwrthwynebiad chwyrn iddo fo. Nid dewis rhwng dau ddrwg ydy'n gwaith ni heddiw yma. Yn hytrach, ein gwaith ni heddiw ydy arwyddo, drwy bleidlais symbolaidd, fod dêl Johnson yn niweidiol i Gymru ac nad ydyn ni...
