Rhun ap Iorwerth: A gaf i ddiolch i bawb sydd wedi cymryd rhan yn y ddadl? I’ll thank everybody who’s taken part in the debate today. The Minister points to where she believes we are doing well. We’re right to celebrate our successes. We’re right that we should highlight successes and the achievements of great ordinary men and women in Wales across the public and the private sectors. I’m glad to...
Rhun ap Iorwerth: Diolch yn fawr iawn, Ddirprwy Lywydd. Mae’n bleser gennyf gyflwyno’r cynnig yma ar 1 Mawrth, Dydd Gŵyl Dewi. Mae’n bleser dymuno Gŵyl Ddewi hapus i bawb yma yn y Siambr a thu hwnt. Mi allai rhai ofyn pa rôl sydd i ddyddiau nawddsant yn yr unfed ganrif ar hugain, ond ar draws y byd mae pobloedd a gwledydd yn defnyddio’r dyddiau yma i ddathlu a hybu eu cenedligrwydd, a hir y parhaed...
Rhun ap Iorwerth: Rwy’n falch iawn hefyd o ddweud mai Ynys Môn oedd yr awdurdod addysg cyntaf i droi yn llwyr at addysg gyfun nôl yn nechrau’r 1950au. Felly, eto, mewn addysg, mae yna lwyddiannau ac arloesi y gallwn ni fod yn falch ohonynt. Llywydd, I’ve painted a picture, hopefully, of Wales’s past. The question is now: how do we learn from that experience and build on that legacy in order to paint...
Rhun ap Iorwerth: Mae’n ymwneud â mynd i’r afael â chanfyddiadau, fodd bynnag, ac rwy’n siomedig braidd unwaith eto. Mae data yn bwysig tu hwnt. Yn aml iawn, mae’r Gweinidog yn honni cyflawniad ac ni cheir unrhyw ddata i gefnogi hynny, pan fo data ar gael yn aml i ddangos lle y mae problemau’n digwydd yn y GIG. Ceir problem sylfaenol, wrth gwrs, yn y system gofal brys drwyddi draw. Gwyddom fod yna...
Rhun ap Iorwerth: Nid yw’n ffordd ryfedd o ofyn o gwbl. Mae’n gofyn am eich asesiad o’r sefyllfa rydym ynddi. Buaswn wedi hoffi clywed neges lawer cryfach fel ‘rhaid cael llawer mwy o welliant’. Y ffigurau hynny ar gyfer Cymru—74.1 y cant yn cael eu gweld o fewn pedair awr—carwn eich atgoffa bod y ffigur yn 82 y cant yn Lloegr, y perfformiad gwaethaf ers 13 mlynedd, sy’n cael ei ystyried yn...
Rhun ap Iorwerth: Diolch, Ddirprwy Lywydd. Ysgrifennydd y Cabinet, rydym wedi trafod pwysau’r gaeaf ar adrannau damweiniau ac achosion brys ar sawl achlysur. Erbyn hyn mae gennym y ffigurau ar gyfer mis Ionawr sy’n dangos mai 74.1 y cant yn unig o gleifion mewn unedau damweiniau ac achosion brys mawr sy’n cael eu gweld o fewn pedair awr. Nawr, pan gafodd y ffigurau hynny eu rhyddhau, rwy’n meddwl bod...
Rhun ap Iorwerth: Diolch yn fawr iawn, Lywydd. Rydw i’n gwybod bod yr Ysgrifennydd Cabinet yn rhoi pwyslais mawr ar ddatblygu’r berthynas efo gogledd-orllewin Lloegr ac, wrth gwrs, mae hi’n berthynas naturiol iawn ac mae hi yn berthynas bwysig iawn. Ond, onid oes yna beryg o golli golwg ar bwysigrwydd datblygu economi gogledd Cymru ynddo fo ei hun, datblygu perthynas i’r gorllewin efo Iwerddon, a gyda...
Rhun ap Iorwerth: Yn gyntaf, byddwn yn dymuno atseinio holl sylwadau Cadeirydd y pwyllgor. Rydw i wir yn gweld bod yna werth i’r ddeddfwriaeth yma. Mi fyddwn ni’n cydsynio iddi fynd i’r cam nesaf yn sicr, lle gobeithio y gallwn ni ei chryfhau a’i diwygio. Ond mae’n bwysig iawn, rydw i’n meddwl, ein bod ni, ar y pwynt yma, yn ymwybodol iawn o gyfyngiadau y Bil yma, rhag codi disgwyliadau pobl yn...
Rhun ap Iorwerth: A gaf i ddiolch yn fawr iawn am y diweddariad, ac, wrth gwrs, ddiolch yn fawr iawn i barafeddygon a gweithwyr y tu ôl i’r llenni, fel petai, yn y gwasanaeth ambiwlans am eu gwaith nhw? Wrth gwrs, rydw i’n edrych ymlaen at weld y monitro yn parhau o’r rhaglen yma. Yn sicr, y canlyniadau, neu’r ‘outcomes’, sydd fwyaf pwysig, ac felly mae’n anodd anghydweld â rhaglen sydd yn...
Rhun ap Iorwerth: Diolch, Lywydd. Hoffwn godi pwynt o drefn o dan Reol Sefydlog 13.9. Yn gynharach yn y Siambr y prynhawn yma, gwnaeth arweinydd UKIP yn y Cynulliad gyhuddiadau am ymddygiad yr Aelod Cynulliad dros y Rhondda a'r Aelod Seneddol dros Ddwyrain Caerfyrddin a Dinefwr yn ymwneud â'r ymgyrch dros ddyfodol yr ysgol yn Llangennech. Yn benodol, cyhuddodd Jonathan Edwards o gymryd rhan, a dyfynnaf,...
Rhun ap Iorwerth: Fel cadeirydd y grŵp trawsbleidiol Cymru ryngwladol, mae wedi bod yn dda gweld consensws yn datblygu ar draws y pleidiau ynglŷn â'r angen i ddatblygu’r berthynas a datblygu potensial cysylltiadau clos rhwng Cymru a’i diaspora. Yng nghyfarfod diwethaf y grŵp, mi oedd yna gytundeb ar yr angen i Lywodraeth Cymru ddatblygu strategaeth glir ar sut i sicrhau hynny, a hynny ar ben y math o...
Rhun ap Iorwerth: Mae’r mynediad hwnnw’n hollbwysig, ac rydym eisoes wedi clywed awgrymiadau ynglŷn â sut y gellid rhannu cyfleusterau, efallai gan gynnwys y sector ariannol sefydledig cyfredol, yn ogystal â’r posibilrwydd cyffrous o fanc pobl Cymru a allai gynnig ffordd gyffrous ymlaen i ni, gan ymateb i sefyllfa angenrheidiol. Mae argyfwng yn ein hwynebu yn sgil gwaedlif ein sefydliadau ariannol....
Rhun ap Iorwerth: Mae wedi dod yn amlwg bod yna batrwm yn datblygu, ac mae sawl Aelod wedi cyfeirio ato yn barod—y patrwm yma o ganoli mewn nifer o ‘hubs’ ardal, ac mae beth sy’n digwydd ar Ynys Môn yn esiampl wych o hyn. Ar Ynys Môn, ac eithrio Ynys Gybi am eiliad, yn dilyn cyhoeddiadau diweddar, dim ond yn Llangefni fydd yna unrhyw fanc llawn-amser ar agor o gwbl. Mae Barclays rhan-amser yn Amlwch,...
Rhun ap Iorwerth: Diolch am yr ateb yna. Yn 2015, mi oedd amaethu pysgod cregyn yn werth rhyw £12 miliwn i economi Cymru. Mae o’n ddiwydiant ac yn gyflogwr pwysig yn fy etholaeth i ac mae’r gallu i werthu mewn marchnad sengl yn ddi-doll wedi bod yn gyfraniad pwysig tuag at lwyddiant y diwydiant. I roi ffigurau i chi, mae 98 y cant o gynnyrch y Bangor Mussel Producers yn cael ei allforio—rhyw 70 y cant...
Rhun ap Iorwerth: 7. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am gymorth i'r diwydiant pysgod cregyn yn sgil y penderfyniad i adael yr UE? OAQ(5)0456(FM)[W]
Rhun ap Iorwerth: Mewn ychydig iawn o eiriau mi wnaf innau ddweud fy mod i yn cefnogi'r cynnig yma. Rydym ni yn barod wedi clywed am bwysigrwydd cymorth cyntaf mewn sefyllfaoedd brys. Rydym ni’n gwybod pa mor bwysig, wrth gwrs, ydy hi fod offer fel ‘defibrillators’ a ‘kits’ cymorth cyntaf a ballu ar gael. Mae’r arolwg diweddar gan Sant Ioan—rydym ni wedi clywed amdanyn nhw yn barod—yn dweud...
Rhun ap Iorwerth: A wnaiff yr Aelod ildio?
Rhun ap Iorwerth: Yn ogystal â chefnogi’r Papur Gwyn hwn heddiw, a yw'r Aelod yn cytuno y dylai Aelodau yma yn y Siambr hon hefyd gefnogi gwelliant Plaid Cymru er mwyn dangos ein bod yn ddigon penderfynol yma am bwysigrwydd sicrhau bod llais Cymru yn cael ei glywed a'i barchu, ein bod yn dweud na allwn gefnogi erthygl 50 yn awr hyd nes y byddwn yn cael y diogelwch a hyd yn oed y fframwaith sydd eu hangen...
Rhun ap Iorwerth: Diolch yn fawr iawn am ildio. A wnewch chi dderbyn, fodd bynnag, bod y Papur Gwyn hwn yn ceisio ymdrin â’r cyd-destun Cymreig penodol i adael yr UE, gan gynnwys y pwynt bach hwnnw bod Cymru yn allforiwr net i'r Undeb Ewropeaidd?
Rhun ap Iorwerth: Rydw i’n diolch i’r Ysgrifennydd Cabinet am y datganiad yma a fydd wrth gwrs o ddiddordeb i lawer iawn o bobl yng Nghymru oherwydd bod gymaint yn byw efo cyflyrau ‘cardiac’ neu’n dioddef o glefyd y galon. Wrth gwrs, rydym ni yn croesawu hefyd lle mae yna dir wedi cael ei ennill oherwydd gwaith caled ein staff ni o fewn y gwasanaeth iechyd a hefyd mae’n rhaid cofio oherwydd pethau...