Jeremy Miles: Mae llawer ohonom yn y Siambr, Ysgrifennydd y Cabinet, yn pryderu ynglŷn â sicrhau cadwyni cyflenwi economaidd byrrach yng Nghymru i gynnal economïau lleol, ac mae cynhyrchu ynni lleol yn un sector allweddol ar gyfer y gwaith hwnnw. Pa gamau y gall Llywodraeth Cymru eu cymryd i annog cynhyrchu ynni trefol yng Nghymru?
Jeremy Miles: A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddatganiad am gefnogaeth awdurdodau lleol i'r trydydd sector?
Jeremy Miles: Fel y byddai arweinydd y tŷ yn gwybod, heddiw yw diwrnod cyntaf yr arwerthiant marchnad capasiti diweddaraf. Drwy hyn, mae'r Grid Cenedlaethol yn prynu capasiti wrth gefn ar gyfer y grid. Yn yr arwerthiant diweddaraf, ar ddiwedd 2016, enillwyd cyfran o'r farchnad honno gan ffermydd diesel, a oedd yn gyfran lai nag mewn blynyddoedd blaenorol, ond yn sylweddol o hyd. Mae ffermydd diesel yn...
Jeremy Miles: Croesawaf y ddadl hon. Rwy’n credu ei bod yn ddadl amserol iawn, o ystyried y trafodaethau sy’n parhau yng Nghymru am rôl dinasoedd a’r rôl y gall dinasoedd ei chwarae’n adfywio rhanbarthau Cymru. Rwyf am gyflwyno’r achos dros ddau ddull o weithredu yn y drafodaeth hon heddiw. Y cyntaf yw’r achos dros edrych ar ddinas-ranbarthau, nid dinasoedd eu hunain yn unig. Yn amlwg,...
Jeremy Miles: Mewn adroddiad ym mis Ionawr 2015 ar amseroedd aros y GIG ar gyfer gofal dewisol, siaradodd Archwilydd Cyffredinol Cymru am egwyddor Pareto, sy’n cyfrifo nifer y diwrnodau gwely a ddefnyddir gan gleifion unigol, a darganfu fod 5 y cant o gleifion yn defnyddio 51 y cant o’r diwrnodau gwely, a darganfu hefyd nad oedd y cyfrifiad hwnnw’n cael ei ddefnyddio’n helaeth gan fyrddau iechyd yn...
Jeremy Miles: Un amlygiad o economi las Cymru yw môr-lynnoedd llanw, economi sydd hefyd yn cwmpasu pysgota a dyframaeth, a thwristiaeth a hamdden yn ogystal ag ynni. Mae gan Gymru fantais gref yn y maes hwn o gymharu â gwledydd eraill nad oes ganddynt yr un arfordir a chyrhaeddiad llanw uchel. Pa flaenoriaeth fydd Ysgrifennydd y Cabinet yn ei rhoi i economi las Cymru yn y strategaeth economaidd newydd,...
Jeremy Miles: Roedd Llywodraeth y DU, wrth gwrs, o fewn ei hawliau cyfreithiol i gyflwyno’r apêl hon i'r Goruchaf Lys. Ond credaf ei fod yn adlewyrchu yn wael iawn arnynt eu bod am gymryd pob cam oedd ar gael iddynt i roi’r penderfyniad hwn y tu allan i ystyriaeth Senedd a etholwyd yn uniongyrchol. Rwy'n ddiolchgar am y datganiad y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'i wneud, ac rwy'n falch ei fod wedi...
Jeremy Miles: Pa asesiad y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud o botensial yr economi las?
Jeremy Miles: Rwy’n croesawu datganiad—ailddatganiad yn wir—Ysgrifennydd y Cabinet am ymrwymiad Llywodraeth Cymru i hawliau unigol a chyfunol gweithwyr y sector cyhoeddus yng Nghymru. Gadewch i ni beidio ag anghofio bod y cyfyngiadau y mae’r Bil hwn yn ceisio mynd i’r afael â hwy yn bethau a oedd yn rhy wenwynig hyd yn oed i’r Llywodraeth Geidwadol honno yn y 1980au eu cyffwrdd, Llywodraeth a...
Jeremy Miles: Yn fy etholaeth i, sef Castell-nedd, rydym bellach wedi colli llys yr ynadon a’r llys sirol. O ran llys yr ynadon, mae hynny’n golygu bod pobl yn teithio i Abertawe. Bellach, ni cheir darpariaeth leol ar gyfer y boblogaeth o 140,000, sef oddeutu maint dinas Caergrawnt, a arferai gael eu gwasanaethu gan y llys hwnnw. Mae gennyf etholwyr sydd wedi colli cyfleoedd i fynd i’r llys am eu bod...
Jeremy Miles: 4. Pa sylwadau y mae’r Cwnsler Cyffredinol wedi’u gwneud ynghylch effaith cau llysoedd yng Nghymru yn ddiweddar? OAQ(5)0017(CG)
Jeremy Miles: Dylai cyrhaeddiad cenedl fod yn fwy na’i gafael. Dyna eiriau Elystan Morgan, wrth annog San Steffan i fabwysiadu ymagwedd uchelgeisiol i’r Bil hwn. But in looking at this Bill, I see a lack of ambition—a lack of the kind of ambition that was contained in that comment. There are a range of powers here that are useful, but not the wide range of powers that I would’ve liked to have seen...
Jeremy Miles: Efallai ei bod hi’n briodol ein bod ni yma heddiw ychydig gannoedd o lathenni o’r eglwys Norwyaidd ym Mae Caerdydd, a adeiladwyd yn y bedwaredd ganrif ar bymtheg pan oedd gan Norwy fflyd fasnachol enfawr a pherthynas fasnachu wych gyda Chymru. Wedyn, daeth yn lle y gallai morwyr Norwyaidd gael seibiant yn ystod yr ail ryfel byd pan na allent ddychwelyd adref i’w gwlad a oedd wedi cael...
Jeremy Miles: Diolch i’r Gweinidog am ei ateb. Cyn i mi gael fy ethol roeddwn yn gyfreithiwr, a phan oeddwn yn blentyn ysgol, nid oeddwn yn adnabod unrhyw gyfreithwyr. Nid oedd unrhyw un o rieni fy ffrindiau neu gyfeillion i’r teulu yn gyfreithwyr, ond rywsut, fe ddigwyddodd. Ond yn yr economi newidiol sydd ohoni efallai nad yw pobl yn gwybod pa fath o swyddi sydd ar gael wrth iddynt fynd drwy’r...
Jeremy Miles: 1. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i alluogi disgyblion i gael dealltwriaeth lawnach o’r cyfleoedd sydd ar gael iddynt ym myd gwaith? OAQ(5)0072(EDU)
Jeremy Miles: Mae cyllidebau yn ymwneud â dewisiadau. Er na fyddai neb ohonom yn teimlo, yn y Siambr hon, fod gennym yr adnoddau sydd ar gael i Lywodraeth Cymru y byddai eu hangen arnom i ni wneud yr hyn yr ydym am ei wneud, mae’r gyllideb hon, rwy’n credu, yn dangos—fel y nododd Mike Hedges—ddiffygion cyni a'r posibilrwydd, hyd yn oed o fewn llai o adnoddau, o wneud y dewisiadau cywir. Y dewis...
Jeremy Miles: Bydd arweinydd y tŷ wedi gweld pryderon yn y wasg ar y penwythnos fod ysgolion awdurdodau lleol yn cael eu trin yn llai ffafriol nag academïau yn Lloegr o ran cyfrifo’r ardoll prentisiaethau. Gallai cyflogres ysgol awdurdod lleol ddenu’r ardoll, tra ei bod yn bosibl na allai cyflogres academi o faint tebyg yn Lloegr wneud hynny. A wnaiff y Llywodraeth gyflwyno datganiad, gan nodi pa...
Jeremy Miles: Roeddwn i’n falch o glywed y Prif Weinidog, yn ei ymateb, yn cyfeirio at swyddogaeth cyrff cyhoeddus Cymru o ran cefnogi nid yn unig cynhyrchwyr a chyflenwyr Cymru, ond hefyd bod ganddyn nhw swyddogaeth o ran cefnogi eu heconomïau lleol yn rhagweithiol. Byddai’n gwneud cryn wahaniaeth pe byddai pob corff cyhoeddus yng Nghymru, neu, yn wir, pob corff yng Nghymru sy'n derbyn cyllid...
Jeremy Miles: Rwy’n croesawu'r datganiad gan Ysgrifennydd y Cabinet, ac yn arbennig ei sylwadau am lenwi'r bwlch yn y farchnad, os mynnwch chi, o ran y cyllid sydd ar gael ar gyfer rhannau penodol o'r sector. Yn ogystal â busnesau bach, wrth gwrs, mae gan fusnesau canolig eu maint anghenion penodol, ac un o'r materion a wynebir yw ceisio cymell rheolwyr-berchnogion i beidio â gadael eu cwmnïau yn...
Jeremy Miles: A wnewch chi dderbyn ymyriad?