Steffan Lewis: Yn gynharach y prynhawn yma, mewn ymateb i gwestiwn gan fy ffrind a’m cydweithiwr, yr Aelod Seneddol dros Ddwyrain Caerfyrddin a Dinefwr, dywedodd Ysgrifennydd Gwladol y DU dros drafnidiaeth wrth Dŷ'r Cyffredin nad oedd Llywodraeth y DU wedi cytuno i ddatganoli masnachfraint Cymru a'r gororau i'r lle hwn. Mae hyn yn groes, wrth gwrs, i’m dealltwriaeth i o ganlyniad proses Dydd Gŵyl...
Steffan Lewis: Diolchaf i'r Prif Weinidog am yr ymateb yna. Yr wythnos diwethaf, dywedodd yr Aelod Seneddol dros Aberafan bod yn rhaid i ni symud oddi wrth amlddiwylliannedd a thuag at gymathu, a bod yn rhaid i ni sefyll dros un grŵp: pobl Prydain. A wnaiff y Prif Weinidog gondemnio’r sylwadau hyn yn blwmp ac yn blaen, ac a wnaiff ef roi sicrwydd i’r Cynulliad hwn nad yw safbwyntiau o'r fath yn...
Steffan Lewis: 4. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am gydlyniant cymunedol? OAQ(5)0309(FM)
Steffan Lewis: Diolch, Lywydd. Roeddwn yn credu y buasai’n addas, yn ystod yr wythnos y mae Cymru’n cynnal y Cynulliad Seneddol Prydeinig-Gwyddelig, i’r Cynulliad Cenedlaethol roi eiliad i gydnabod y cwlwm rhwng Cymru ac Iwerddon, a chyfraniad sylweddol Gwyddelod i fywyd Cymru. Mae llif y bobl rhwng Cymru ac Iwerddon yn rhychwantu miloedd o flynyddoedd ac wrth gwrs, arweiniodd hynny at Gymro’n dod...
Steffan Lewis: Diolch i’r Gweinidog am ei ateb. Yn dilyn toriadau i gyllid cymorth cyfreithiol gan y wladwriaeth Brydeinig, tri darparwr cymorth cyfreithiol yn unig sy’n gweithio erbyn hyn mewn cyfraith addysg yng Nghymru a Lloegr, ac nid oes yr un ohonynt wedi eu lleoli yn y wlad hon. Gwyddom pa mor galed y mae’n rhaid i rieni plant sydd ag anghenion addysgol arbennig ymladd weithiau er mwyn cael y...
Steffan Lewis: 6. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am sut y gall myfyrwyr sydd ag anghenion addysgol arbennig, a’u teuluoedd, gael gafael ar gyngor cyfreithiol? OAQ(5)0051(EDU)
Steffan Lewis: Diolch i'r Aelod dros Gastell-nedd am gyflwyno'r cwestiwn brys hwn. A all y Cwnsler Cyffredinol egluro ei farn ar y mater hwn—pa un a yw sbarduno erthygl 127 yn gam cyfreithiol angenrheidiol, ac a ddylai hynny ddigwydd ar yr un pryd â chychwyn erthygl 50? Os felly, a wnaiff hefyd egluro pa un a—os bydd proses ymgyfreitha yn y dyfodol—fydd Llywodraeth Cymru yn ymyrryd mewn unrhyw...
Steffan Lewis: Mae hwn yn gwestiwn swreal, hyd yn oed yn ôl safonau eleni. Ond mae'n rhaid i mi ddweud, mae cwestiwn Mr Rowlands yn atgoffa rhywun o ddyn a oedd â chynllun unwaith i adeiladu wal o amgylch ei wlad a rhoi bil i’w gymdogion drws nesaf am y gwaith. Nid wyf yn siŵr beth ddigwyddodd i'r gŵr bonheddig hwnnw. O ran cydweithio yn y dyfodol rhwng Cymru ac Iwerddon ar brosiectau seilwaith,...
Steffan Lewis: Diolchaf i'r Prif Weinidog am ei ateb. Gan edrych ymlaen at gynigion ar gyfer trefniadau ardrethi busnes newydd ar ôl 2018, a all y Prif Weinidog roi arwydd o’i syniadau am glybiau chwaraeon cymunedol? Deallaf, ar y funud, bod trothwy lle mae’n rhaid i 70 y cant o aelodau clybiau o'r fath fod yn cymryd rhan weithredol yng ngweithgareddau’r clwb hwnnw i fod yn gymwys i gael rhyddhad....
Steffan Lewis: 2. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am y system ardrethi busnes? OAQ(5)0290(FM)
Steffan Lewis: Diolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei hateb. Mae’r de-ddwyrain, fel llawer o rannau eraill o’n gwlad, yn darparu cryn botensial ar gyfer cynhyrchu ynni lleol sy’n adnewyddadwy, yn ddibynadwy ac a allai fod o fudd i gymunedau lleol. Mae cynlluniau cyffrous ar y gweill i harneisio potensial ynni afon Ebwy ar safle hen bwll glo Navigation, ac i adfer gwres entropi isel o’r hen bwll...
Steffan Lewis: Diolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei ateb. Fe fydd yn ymwybodol, rwy’n siŵr, o astudiaeth ddofn ddiweddar Mark Lang o Bont-y-pŵl, lle y mae’n tynnu sylw at yr heriau sy’n wynebu’r gymuned honno a oedd ar un adeg yn gymuned ffyniannus, yn ogystal â’r sylfeini y gellid adeiladu arnynt i sicrhau llwyddiant yn y dyfodol. Mae mentrau fel prifddinas-ranbarth Caerdydd a’r cytundeb...
Steffan Lewis: Diolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei ateb. Nid oes gan Gymru uned mam a’i baban arbenigol ac yn ddiweddar daeth etholwr ataf i sôn am brofiad ei merch a fu’n dioddef o seicosis ôl-enedigol ar ôl rhoi genedigaeth ond bu’n rhaid iddi fynd i Lundain i gael triniaeth arbenigol. Bydd llawer o famau mewn sefyllfaoedd tebyg yn cael eu gwahanu oddi wrth eu babanod tra’n cael triniaeth...
Steffan Lewis: 2. Pa drafodaethau y mae'r Gweinidog wedi'u cael am ddyraniadau y gyllideb i'r portffolio iechyd, llesiant a chwaraeon? OAQ(5)0050(FLG)
Steffan Lewis: 4. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am gytundebau dinas? OAQ(5)0051(FLG)
Steffan Lewis: 8. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am flaenoriaethau Llywodraeth Cymru ar gyfer polisi ynni yn y de-ddwyrain? OAQ(5)0053(ERA)
Steffan Lewis: Rwy’n diolch i’r Ysgrifennydd am ei ddatganiad e heddiw, a hefyd yn ymestyn ein llongyfarchiadau ni fel grŵp i raglen Cymru dros Affrica. Wrth gwrs, mae Plaid Cymru yn llwyr gefnogi’r cydweithio rhwng Cymru a gwledydd datblygol, ac mae’r rhaglen yma yn esiampl arbennig o hynny. Mae perthnasau o’r fath o fudd, wrth gwrs, i ni ac i’r gwledydd hynny yn arbennig, ond, o safbwynt...
Steffan Lewis: Bu honiadau bod y Weinyddiaeth Amddiffyn wedi cynnal cystadleuaeth ffug am gontract gwerth £3 biliwn i’w chyflenwi â cherbydau arfog. Honnir bod y broses wedi’i gwyro o blaid y cwmni Almaenig Rheinmetall, a’i gerbyd Boxer, a fydd yn costio hyd at 40 y cant yn fwy na'r dewis arall o Gymru a gaiff ei adeiladu yng Ngwent. A gawn ni ddatganiad gan Ysgrifennydd y Cabinet dros yr economi,...
Steffan Lewis: Hoffwn longyfarch yr Aelod dros Gaerffili am gynnal y ddadl ac am gael ei ethol yn gadeirydd y grŵp trawsbleidiol. Mae’n ymddangos i mi ein bod wedi bod yn siarad ers amser hir yng Nghymru ynglŷn â chreu ‘Mittelstand’ heb ddatblygu hynny mewn gwirionedd a symud yr agenda honno yn ei blaen. Credaf fod hynny’n mynd i fod yn hanfodol wrth i ni edrych ar brosiectau newydd ar y gorwel,...
Steffan Lewis: Diolch, Ddirprwy Lywydd. Hoffwn fynegi fy niolch i’r Aelodau am eu cyfraniadau heddiw ac i arweinydd y tŷ am ei hymateb. Diolch i Paul Davies am nodi y bydd ei grŵp yn cefnogi cynnig Plaid Cymru heddiw ac rwy’n ei longyfarch am fabwysiadu agwedd wahanol i Lywodraeth ei blaid yn Llundain. Siaradodd Hefin David yn huawdl am ei atgofion o streic 1984-1985 a rhannodd gyda ni sut y gallai...