Delyth Jewell: Diolch, Dirprwy Lywydd. Diolch, Gweinidog; dwi rili'n gobeithio bod eich gwddf yn ocê. Rydyn ni’n byw mewn adeg o crisis, ac mae’r sialens sydd yn ein hwynebu ni yn hysbys i ni i gyd. Rwy’n croesawu’r strategaeth yma heddiw fel dechreuad, fel roedd y datganiad o argyfwng hinsawdd a’r argyfwng natur; roedden nhw yn ddechreuad, yn cynnig cyfle i osod seilwaith. Ond, fel gyda’r...
Delyth Jewell: Pa asesiad y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud o bwysigrwydd diogelu iechyd meddwl a llesiant pobl ifanc?
Delyth Jewell: Fel rydyn ni wedi clywed, ers i Jack osod y cwestiwn hwn, mae wedi dod yn ofnadwy o amserol gyda beth ddigwyddodd ddydd Gwener diwethaf i Syr David Amess. Mae cymaint o gymorth wedi cael ei gynnig i ni fel Aelodau ers wythnos diwethaf i drafod diogelwch, ond mae ein haelodau staff ni—aelodau staff y Comisiwn, ond hefyd ein haelodau staff ni fel Aelodau—hefyd yn gorfod wynebu straen ac...
Delyth Jewell: Roeddwn yn awyddus hefyd i ofyn am hygyrchedd, Weinidog, oherwydd yn amlwg, mae angen i ni ei gwneud yn haws i bobl ddefnyddio trafnidiaeth gyhoeddus. Sylwaf ichi ddweud bod yn rhaid inni sicrhau mai'r peth iawn i'w wneud yw'r peth hawsaf i'w wneud. Rwy'n croesawu hynny, a hoffwn ychwanegu hefyd: y peth diogel i’w wneud. Felly, yn ogystal â sicrhau ein bod yn dysgu o'r hyn a ddywed...
Delyth Jewell: Diolch, Dirprwy Lywydd, a diolch, Gweinidog, am y datganiad. Roeddwn i eisiau gofyn yn gyntaf ichi am hyder y cyhoedd ynglŷn â defnyddio trafnidiaeth gyhoeddus yn sgil COVID. Mae gwaith ymchwil Transport Focus yn dangos bod gwahaniaeth amlwg rhwng y rhai sydd wedi bod yn defnyddio trafnidiaeth gyhoeddus yn ystod y pandemig neu'n ddiweddar a'r rhaid sydd heb. Mae'r grŵp olaf yn poeni llawer...
Delyth Jewell: Yfory, bydd yn 55 mlynedd ers i'r domen lo uwchben Aberfan lithro a lladd llond ysgol o blant ac athrawon, ac yn y 55 mlynedd ers hynny, mae'r dasg o gael gwared ar domenni glo eraill oddi ar lethrau ein mynyddoedd yn dal heb ei gorffen. Sylwaf fod rhai wedi gofyn i Lywodraeth Cymru ysgwyddo'r baich o wneud y tomenni glo hyn yn ddiogel, baich a ddylai fod wedi'i gyflawni gan San Steffan...
Delyth Jewell: Sut mae Llywodraeth Cymru'n cefnogi pobl ifanc sydd â phroblemau iechyd meddwl?
Delyth Jewell: Dywedais na allwn fforddio aros, ond mae'r datganiadau a wnaethom a'r cynadleddau sydd i ddod yn rhoi cyfle inni fod yn radical, i fod yn arloesol ac i dorri cwys newydd, gan fod angen gweithredu ar frys. Mae'r argyfwng hinsawdd eisoes yn taro ein cymunedau'n galed. Y Rhondda, Llanrwst, Ystrad Mynach—mae strydoedd ym mhob cornel o'n gwlad, bron â bod, wedi wynebu llifogydd erchyll. Mae...
Delyth Jewell: Diolch, Ddirprwy Lywydd. Mae angen ymateb brys ar unrhyw argyfwng. Dyna'r neges sydd wrth wraidd ein dadl heddiw, gan y diffinnir argyfwng fel rhywbeth y mae angen gweithredu arno ar unwaith; dyna sy'n ei wneud yn argyfwng. Rydym ni yng Nghymru wedi datgan argyfyngau natur a hinsawdd dros y blynyddoedd diwethaf, ond hyd yn hyn, ni chafwyd digon o weithredu i atgyfnerthu'r datganiadau hynny....
Delyth Jewell: A gaf i ddechrau drwy ddweud bod croeso i'r ymrwymiad i 30x30? Mae'n cael ei groesawu'n fawr, Gweinidog. Byddai'n ddefnyddiol cael mwy o fanylion. Sut y bydd Llywodraeth Cymru yn ariannu cynnydd tuag at yr ymrwymiad hwn, os gwelwch yn dda, a pha gamau y byddwch yn eu cymryd i sicrhau cyllid ychwanegol ar gyfer diogelu, adfer a chreu cynefinoedd, ac wrth gwrs yr angen tymor hirach am y gwaith...
Delyth Jewell: Diolch, Dirprwy Lywydd. Diolch am y datganiad hefyd, Weinidog. Roeddwn i eisiau gofyn i chi am eco-bryder neu bryder yn ymwneud â'r argyfwng newid hinsawdd, sy'n effeithio ar niferoedd cynyddol o bobl ifanc. Fel byddwch chi'n ei wybod, mae hwn yn fater dwi wedi bod yn ceisio perswadio'r Llywodraeth i weithredu arno ers dechrau'r Senedd yma. Mae academyddion ym Mhrifysgol Caerfaddon wedi...
Delyth Jewell: Trefnydd, mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan wedi cyflwyno newidiadau dros dro sylweddol i wasanaethau mamolaeth oherwydd prinder staff. Felly, mae geni yn y cartref wedi ei atal a bydd unedau wedi eu harwain gan fydwragedd yn Ysbyty Brenhinol Gwent, Nevill Hall, Ysbyty Aneurin Bevan ac Ysbyty Ystrad Fawr ar gau dros dro, gan ganoli'r holl wasanaethau geni yn Ysbyty'r Faenor yng...
Delyth Jewell: Prif Weinidog, mae unigrwydd wedi bod yn broblem sylweddol i filoedd o bobl yn ystod y pandemig, ac wrth i ni ddechrau misoedd y gaeaf, gallai mwy o bobl deimlo eu bod wedi eu hynysu hyd yn oed yn fwy oddi wrth ffrindiau a theulu. Pan fydd pobl yn unig, gallan nhw fod mewn mwy o berygl o ynysu eu hunain oddi wrth wasanaethau hefyd, a gall hynny, yn ei dro, gael ei waethygu os oes rhwystrau...
Delyth Jewell: Mae'n siŵr y dylai hapusrwydd plant fod yn un o'r metrigau y mae unrhyw Lywodraeth neu gymdeithas o ddifrif yn eu cylch. Nawr, nid yw bob amser yn hawdd mesur hapusrwydd na nodi sut y mae bodlonrwydd yn amlygu ei hun, ond pan fydd patrymau'n datblygu ac yn dal eu gafael, mae'n rhaid i bob un ohonom gymryd sylw. Y llynedd, cyhoeddwyd astudiaeth gan Brifysgol Caerdydd a oedd wedi cyfweld â...
Delyth Jewell: Diolch, Weinidog. Yn amlwg, mae gwneud ymrwymiadau o'r natur hon, maent yn symbolaidd, felly mae cymaint o'r egwyddorion hyn sy'n sail i'r ymrwymiadau'n hanfodol bwysig, felly nid wyf am ymddiheuro am alw arnoch i wneud ymrwymiad arall yn fy nghwestiwn olaf, sy’n ymwneud, mewn gwirionedd, â'r datganiad o argyfwng natur a wnaethom fel Senedd ym mis Mehefin, rhywbeth yr oedd pob un ohonom...
Delyth Jewell: Iawn. Edrychaf ymlaen at glywed y datganiad hwnnw pan ddaw.
Delyth Jewell: Byddaf i'n gofyn y cwestiwn nesaf yn Gymraeg, Weinidog. Dros y flwyddyn ddiwethaf, rŷn ni wedi gweld ymrwymiadau pwysig ar gyfer natur ar lefel y Deyrnas Unedig trwy addewid yr arweinwyr dros natur, y Glymblaid Uchelgais Uchel dros Natur a Phobl, a chompact natur G7 2030. Mae'r ymrwymiad i amddiffyn 30 y cant o dir a môr ar gyfer natur erbyn y flwyddyn 2030. Mae hynny'n garreg filltir...
Delyth Jewell: Weinidog, hoffwn eich holi yn gyntaf ynglŷn â llywodraethu amgylcheddol. Mae Environmental Standards Scotland wedi cychwyn ar eu rôl statudol fel corff llywodraethu amgylcheddol annibynnol. Mae'r Alban hefyd wedi rhoi egwyddorion amgylcheddol craidd ar waith, gyda dyletswyddau a chanllawiau cysylltiedig, a disgwylir i Fil Amgylchedd San Steffan gael ei basio yn yr hydref gyda swyddfa...
Delyth Jewell: [Anghlywadwy.]
Delyth Jewell: Diolch, Llywydd. Cyfres o gwestiynau ffeithiol sydd gen i yn unig fan hyn, Llywydd, nid araith. Dydy'r pwyllgor heb drafod y mater hwn ymhlith ein gilydd, a buaswn i eisiau pwysleisio hynny. Mae hyn yn faes, yn amlwg, fydd o ddiddordeb mawr i nifer o sefydliadau diwylliannol a chwaraeon. Hoffwn ofyn i'r Gweinidog pan fydd yn ymateb i'r ddadl yma i amlinellu'r cymhelliant dros gyflwyno'r...
