Delyth Jewell: Daw unrhyw urddas sy’n gynhenid yn ein cymdeithas o’r dyheadau sydd gennym nid dros ein hunain ond dros eraill. Dyna ogoniant a mantais y mudiad undebau llafur: y ffaith ei fod yn cael ei gynnal nid gan farusrwydd unigolion ond gan ymdrech gyfunol, y penderfynoldeb y gellir sicrhau hawliau i bawb. Mae pob un ohonom wedi elwa o hawliau gweithwyr a enillwyd drwy frwydrau caled y...
Delyth Jewell: Rwy'n datgan buddiant oherwydd mae fy mam yn rhan o’r ymgyrch menywod yn erbyn anghydraddoldeb pensiwn y wladwriaeth (WASPI). Mae menywod WASPI—menywod a amddifadwyd o'u pensiwn—wedi bod yn ymgyrchu ers saith mlynedd hir ac maent yn dal i aros am adroddiad penderfyniad yr ombwdsmon seneddol i ymdriniaeth yr Adran Waith a Phensiynau o’u sefyllfa. Disgwylir i'r adroddiad gael ei ryddhau...
Delyth Jewell: 1. Pa gyngor cyfreithiol y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'i roi i'r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol ynglŷn â'r camau y gall Llywodraeth Cymru eu cymryd i gynorthwyo menywod a anwyd yn y 1950au y gwrthodwyd eu pensiynau iddynt? OQ59187
Delyth Jewell: Mae teuluoedd dros Gymru yn wynebu dyfodol agos sy'n eithriadol o ansicr fel canlyniad i'r sefyllfa benagored ynghylch a fydd San Steffan yn parhau gyda'r help sydd ar gael i aelwydydd gyda'u biliau ynni, ac mae'r sefyllfa'n mynd o ddrwg i waeth. Ddoe, ges i sgwrs â rhywun sy'n rhedeg banc bwyd yn fy rhanbarth, ac mi wnaeth e ddweud bod nifer y bobl sy'n mynychu'r banc bwyd wedi cynyddu 20 y...
Delyth Jewell: Diolch, Weinidog. Rwy’n derbyn bod yr ychydig ddyddiau diwethaf wedi bod yn eithriadol o brysur i chi. Mae'r ansicrwydd rydych wedi sôn amdano ynghylch y cyllid hwnnw yn y dyfodol yn achosi llawer iawn o bryder, ac rwy'n croesawu'r ffaith eich bod wedi ymestyn y cyfnod pontio hwn am dri mis. Fodd bynnag, nid yw'r gohiriad dros dro'n mynd i wneud llawer i leddfu pryderon gweithredwyr...
Delyth Jewell: 1. Pa sicrwydd wnaiff y Gweinidog ei ddarparu na fydd symud i ffwrdd o gyllido’r cynllun brys ar gyfer bysiau yn arwain at gau llwybrau bysiau ac yn golygu bod gwasanaethau bysiau gwledig yn anhyfyw? TQ727
Delyth Jewell: Diolch, Gweinidog. Roeddwn i wedi gobeithio y byddai pawb yn y Siambr yn cytuno mai mynd i'r afael â newid hinsawdd yw un o heriau mwyaf ein hoes. Mae'r wyddoniaeth yn eglur: os na wnawn ni gymryd camau beiddgar i leihau allyriadau nwyon tŷ gwydr, ni fydd gennym ddyfodol. Felly, mae'n rhaid gweld yr adolygiad ffyrdd a'r holl benderfyniadau anodd y mae hynny'n eu golygu yn y cyd-destun...
Delyth Jewell: Diolch am yr ymyriad, Mark. Yn amlwg, ni all gwneud newid fel hyn fod yn—. Rwy'n credu inni glywed yn gynharach, mewn dadl wahanol efallai, nad oes un ateb sy'n datrys pob dim. Ni all hyn ar ei ben ei hun chwyldroi'r economi. Mae angen inni gael llawer mwy o fuddsoddiad hefyd i wneud yn siŵr fod yna swyddi da ar gyflogau uwch, ond nid wyf yn credu y byddai unrhyw un yn edrych ar y system...
Delyth Jewell: Mae yna gost i wneud dim. Mae i absenoldeb gweithredu ganlyniadau i'n cymdeithas, ac mae ein dadl heddiw i gyd yn ymwneud â chostau. Nid yn unig pa gostau y dylai pobl eu talu i gyfrannu at ein cymdeithas, ond hefyd y gost o beidio â gwneud mwy i ffurfio cymdeithas decach, oherwydd nid yw'r system dreth yng Nghymru yn adlewyrchu'n ddigonol incwm a phroffil cymdeithasol ein gwlad nac...
Delyth Jewell: Weinidog, yn 2017, fe wnaeth Llywodraeth Cymru wrthdroi penderfyniad cyngor Caerffili i wrthod cais i godi 260 o gartrefi yn Hendredenni. Gwrthwynebwyd y cais gan drigolion, cynrychiolwyr ward, yr Aelod o'r Senedd a'r Aelod Seneddol lleol, ond eto fe wnaeth Llywodraeth Cymru ddiystyru'r consensws lleol. Yn y llythyr penderfynu, fe wnaeth y Gweinidog ar y pryd argymell amod y dylai'r cynllun...
Delyth Jewell: 5. Pa feini prawf y mae'r Gweinidog yn eu rhoi ar waith wrth benderfynu a ddylid gwyrdroi penderfyniad awdurdod lleol i wrthod caniatâd cynllunio? OQ59082
Delyth Jewell: Diolch, Llywydd. Rwy'n hapus i gyfrannu ar ran y Pwyllgor Diwylliant, Cyfathrebu, y Gymraeg, Chwaraeon, a Chysylltiadau Rhyngwladol, a diolch i’r tîm clercio ac i’r Aelodau a phawb sydd wedi rhoi gwybodaeth inni sydd wedi bwydo i mewn i’n hargymhellion ni. Yn ein hadroddiad ar y gyllideb ddrafft, ein prif neges yn llythrennol yw: diwedd y gân yw’r geiniog. Yn anffodus, mae gennym...
Delyth Jewell: Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru'n eu cymryd i sicrhau diogelwch menywod mewn ardaloedd trefol ar ôl iddi dywyllu?
Delyth Jewell: Hoffwn gael datganiad, os gwelwch yn dda, yn amlinellu pa sgyrsiau brys sydd wedi eu cynnal rhwng Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU am y cymorth sydd ar gael i bobl mewn anobaith sy'n methu fforddio eu biliau ynni. Rydyn ni'n byw mewn cyfnod o eithafion anfoesol. Yr wythnos diwethaf, adroddwyd bod cewri olew fel BP a Shell yn gwneud elw o £5,000 yr eiliad, ar adeg pan fo miliynau mewn...
Delyth Jewell: Diolch, Trefnydd. Yr wythnos diwethaf, roeddwn yn falch o sefyll ar y llinell biced gyda gweithwyr ambiwlans ym Merthyr Tudful. Doedd dim un o'r parafeddygon a gweithwyr ambiwlans hynny eisiau bod ar streic—roedden nhw eisiau gweithio, oherwydd bod eu bywydau'n troi o gwmpas achub bywydau pobl eraill. Ond roedden nhw'n teimlo nad oedd ganddyn nhw ddewis gan fod eu cyflog yn mynd i lawr ac...
Delyth Jewell: 8. Pa gefnogaeth mae Llywodraeth Cymru yn ei darparu i weithwyr ambiwlans yn Nwyrain De Cymru? OQ59065
Delyth Jewell: Diolch, Llywydd. Wel, diolch i bawb sydd wedi cymryd rhan yn y ddadl y prynhawn yma. Dwi'n meddwl bod hon wedi bod yn ddadl hynod o bwerus. Roedd Tom Giffard wedi sôn am bwysigrwydd y lleoliadau hyn i'n cymunedau ni; roedd e'n sôn am fragility, pa mor fregus ydyn nhw. Ac roedd Alun Davies wedi sôn am fel mae effaith y creisis hwn yn effaith anghymesur, a beth roedd e jest yn sôn amdano yn...
Delyth Jewell: Diolch, Dirprwy Lywydd. Rwy’n gwneud y cynnig ar ran y pwyllgor. Mae’n bleser gen i agor y ddadl heddiw am adroddiad y Pwyllgor Diwylliant, Cyfathrebu, y Gymraeg, Chwaraeon a Chysylltiadau Rhyngwladol ar effaith costau cynyddol ar ddiwylliant a chwaraeon. Hoffwn ddiolch i bawb a gymerodd ran yn yr ymchwiliad hwn ac sydd wedi rhannu eu profiadau nhw gyda ni fel pwyllgor. Mae hyn yn cynnwys...
Delyth Jewell: Diolch, Ddirprwy Lywydd. Fel pawb, mae’r Pwyllgor Diwylliant, Cyfathrebu, y Gymraeg, Chwaraeon, a Chysylltiadau Rhyngwladol yn ymwybodol o’r honiadau a wnaed. Mae'r honiadau hynny yn erbyn Undeb Rygbi Cymru yn ddifrifol dros ben. Yn waeth na hynny, maent yn dorcalonnus, fel y clywsom. Maent wedi peri cryn bryder i lawer o bobl. Rwy'n canmol y menywod sydd wedi rhoi tystiolaeth. Rydym ni,...
Delyth Jewell: Heb setliad cyllido sy'n seiliedig ar angen, bydd Cymru bob amser ar y pen anghywir i fympwy penderfyniadau a wneir yn Nhrysorlys Lloegr. Ac wrth gwrs, nid ariannu yw'r unig broblem yma. Mae Llywodraeth y DU wedi diystyru gweithwyr Cymru'n llwyr drwy gyhoeddi bwriad i gael gwared ar Ddeddf yr Undebau Llafur (Cymru) 2017.
