Mr Simon Thomas: Ac felly mae ganddyn nhw hawliau.
Mr Simon Thomas: Diolch am yr ateb hwnnw, Brif Weinidog. Pan wnaeth Plaid Cymru bleidleisio yn erbyn cydsyniad deddfwriaethol ar gyfer y Ddeddf yma, fe ddywedon ni ein bod ni'n gwneud hynny oherwydd ein bod ni'n colli grym yn ogystal ag ennill grym. Rwy'n eich cofio chi'n dweud a'r Llywodraeth yn dweud ei bod hi'n bwysig ein bod ni'n gwneud hyn achos ein bod ni'n ennill y grym yma rydych chi newydd ei...
Mr Simon Thomas: Wrth gwrs, fe fydd y gwasanaeth yn cael ei ddatganoli cyn bo hir a byddwch chi'n gyfrifol am y fasnachfraint newydd. Gan fod Arriva ei hunan wedi tynnu allan o'r broses yna, pa sicrwydd medrwch chi ei roi i'r bobl yn y gorllewin a'r canolbarth, drwof fi, fod y buddsoddiad staff presennol yn mynd i aros, o safbwynt yr orsaf trwsio a chadw a chynnal sydd ym Machynlleth, ac, wrth gwrs, y staff...
Mr Simon Thomas: 6. A wnaiff y Prif Weinidog amlinellu'r amserlen ar gyfer datganoli pwerau dros ynni o dan Ddeddf Cymru 2017? OAQ51486
Mr Simon Thomas: Diolch yn fawr iawn, Lywydd. Yn gyntaf oll, a gaf fi groesawu'r hyn a ddywedodd Ysgrifennydd y Cabinet yn awr ar ran y Llywodraeth? Gallaf ddeall pam y byddai'r Llywodraeth yn gwneud hynny, ond rwyf am weld barn Aelodau ei meinciau cefn a fynegir yn rhydd ar y mater hwn, gan nad cynnig o blaid annibyniaeth Catalonia yw hwn, na hyd yn oed cynnig o gefnogaeth i Lywodraeth Catalonia. Mae'n...
Mr Simon Thomas: A wnaiff yr Aelod ildio?
Mr Simon Thomas: Rwy'n dal yn ansicr beth sydd wedi digwydd yma. Ysgrifennydd y Cabinet, a allwch gadarnhau eich bod wedi gofyn i'r pwerau hyn gael eu gohirio, ac i'r gweithrediad gael ei ohirio? Yr unig beth rydym wedi ei glywed fel Cynulliad, yn swyddogol hyd yn hyn, yw bod yr holl bwerau hyn yn dod i rym ar 1 Ebrill y flwyddyn nesaf. A'r wythnos diwethaf, neu efallai yr wythnos...
Mr Simon Thomas: I roi blas o raddfa a chyflymder y newid yn y diwydiant hwn, tua 16 mlynedd yn ôl fel Aelod Seneddol, cofiaf agor y peiriant arian cyntaf yn Llandysul—rwy'n cael y gorchwylion godidocaf i gyd. Un mlynedd ar bymtheg yn ôl, agorais y peiriant arian cyntaf yn Llandysul. Tynnais y £10 cyntaf o'r peiriant arian cyntaf yn Llandysul. Ar yr adeg honno, roedd pedwar banc ar y stryd fawr yn...
Mr Simon Thomas: Rwy'n croesawu'r ffaith bod y Llywodraeth wedi gwneud yn union beth mae'r Ysgrifennydd Cabinet wedi'i ddweud—wedi cynnal trafodaeth agored ynglŷn â'r pwerau newydd yma, ac rwy'n croesawu'r ffaith ein bod ni'n cael y pwerau newydd hyn hefyd. A fedr yr Ysgrifennydd Cabinet gadarnhau yr amserlen, achos, o'r blaen, mae e wedi dweud wrth y Pwyllgor Cyllid, ac hefyd, wrth y Siambr, mai yn y...
Mr Simon Thomas: Felly, rwy'n credu, wrth gymryd hyn wir o ddifrif, bod angen inni symud o fyd o gynlluniau a byd o uchelgais i un o gyflawni statudol gwirioneddol ac un lle y gallwn ddwyn y Llywodraeth i gyfrif. Nid oes unrhyw amheuaeth mai llygredd aer yw pob un o'r problemau amgylcheddol sydd wedi'u disgrifio, ond mae hefyd yn broblem iechyd cyhoeddus wirioneddol. Hwn yw'r ail achos o farwolaeth gynamserol...
Mr Simon Thomas: Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Nid yw Plaid Cymru, wrth gynnig y gwelliannau hyn, yn gwrthwynebu'r cynnig gwreiddiol, na chwaith y rhan fwyaf o gynnwys Gweinidog yr Amgylchedd yn ei haraith gyntaf, rydw i'n meddwl, yn y Siambr o dan ei dyletswyddau newydd. Ond beth rydym ni'n ceisio ei wneud yw rhoi ffocws ar lle'r ydym ni'n credu bod angen gweithredu ar frys er mwyn mynd i'r afael â'r...
Mr Simon Thomas: Yn sgil y newidiadau i gyfraddau’r dreth stamp a gyhoeddwyd gan Lywodraeth y Deyrnas Gyfunol, dywedodd Ysgrifennydd y Cabinet y byddai’n ystyried newidiadau i’r cyfraddau arfaethedig yng Nghymru. Roeddwn i'n hanner meddwl efallai y cawn i gyhoeddiad ganddo fe heddiw, ond ddim cweit. Cawn ni glywed maes o law, mae'n debyg. Beth sydd yn bwysig yw ein bod ni'n rhoi'r craffu priodol i'r...
Mr Simon Thomas: Diolch, Llywydd, ac fel mae'r Ysgrifennydd Cabinet dros Gyllid newydd amlinellu, dyma'r tro cyntaf yr ydym wedi edrych ar gyllideb yn y modd yma—ffordd gyllidebol newydd gan y Llywodraeth a ffordd newydd o graffu ar y gyllideb hefyd—oherwydd bod Deddf Cymru 2014 wedi datganoli cyllid i Gymru ymhellach sy'n golygu taw ein rôl ni yn y Cynulliad bellach yw dwyn y Llywodraeth i gyfrif, nid...
Mr Simon Thomas: A yw Ysgrifennydd y Cabinet yn fodlon ildio?
Mr Simon Thomas: Ynglŷn â'r pwynt hwnnw, dim ond er mwyn deall yr addasiad hwn yn iawn, ai addasiad yn benodol o dan y fframwaith cyllidol yw hynny er mwyn ystyried effaith cyflwyno'r dreth hon ar sail Cymru-a-Lloegr, cyn i chi gael cyfle i addasu o ran y pwerau datganoledig newydd fis Ebrill nesaf?
Mr Simon Thomas: Diolch, Llywydd. Gofynnaf am eich cyngor chi cymaint ag unrhyw un arall ynghylch pa un a all Rheolau Sefydlog ein helpu ni i gael yr atebion cywir i gwestiynau yn y Siambr hon mewn gwirionedd. Byddwch wedi clywed bod fy nghwestiwn yn benodol iawn i'r Prif Weinidog ynghylch pa un a oedd wedi cael unrhyw sylwadau am ymddygiad ei staff gan Leighton Andrews, ac ni wnaeth roi unrhyw...
Mr Simon Thomas: Diolch. Rwy'n credu y gwnawn ni wrando ar y Llywydd presennol yn hyn o beth, os cawn ni. Yn y 15 munud diwethaf, mae Leighton Andrews wedi cyhoeddi ei ddatganiad ei hun yn dweud fel a ganlyn: Ym mis Tachwedd 2014, dywedais wrth y Prif Weinidog wyneb yn wyneb fy mod i o'r farn y bu diffyg cydymffurfiad â Chod y Cynghorwyr Arbennig. Gofynnais iddo gynnal ymchwiliad ffurfiol. Dywedodd y...
Mr Simon Thomas: Wrth chwilio am yr ateb mwyaf tryloyw posibl i rai o'r materion sydd fwyaf pwysig i'r Cynulliad heddiw, rydw i'n mynd yn ôl at yr hyn a ofynnwyd gan Andrew R.T. Davies, achos pan wnaethoch chi ateb Andrew Davies fe wnaethoch chi ddweud yn glir iawn nad ydych chi'n delio ag unrhyw gyhuddiadau o fwlian, ond fe ofynnwyd cwestiwn llawer mwy eang i chi. Felly, a gaf i ofyn y cwestiwn eto? A...
Mr Simon Thomas: A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am gylch gorchwyl ymchwiliad y cynghorydd annibynnol i Lywodraeth Cymru ar god y gweinidogion?
Mr Simon Thomas: Wel, rydych wedi rhoi eich bys arno. Gallai olygu llawer o dechnolegau. Ni nodwyd eto ar gyfer pa dechnoleg, ond credaf ei bod yn rhesymol i'r Llywodraeth, ar ran pawb yng Nghymru, bwyso am iddo allu cael ei ddefnyddio ar gyfer technoleg megis y morlyn llanw. Hefyd cawsom bapur sefyllfa diddorol iawn heddiw—ac rwy'n ei gefnogi'n llawn—ar ynni gwynt ac ynni solar, a lansiwyd gan y...
