Adam Price: A gaf i ofyn am gyfarpar diogelu personol? A wnewch chi gyhoeddi cyngor meddygol ffurfiol gan y prif swyddog meddygol ar y defnydd o gyfarpar diogelu, cyfarpar diogelu'r wyneb, gan y cyhoedd? Ac a wnaethoch chi weithredu ar argymhellion y Grŵp Cynghori ar Fygythiadau Feirws Anadlol Newydd a Datblygol, is-bwyllgor y Grŵp Cynghori Gwyddonol ar gyfer Argyfyngau, pan gynigiodd y dylid ychwanegu...
Adam Price: Prif Weinidog, mae arweinydd eich plaid wedi dweud ein bod o bosibl ar y trywydd i fod ag un o'r cyfraddau marwolaeth gwaethaf yn Ewrop. Nawr, roedd e'n cyfeirio at y DU wrth gwrs, ond mae'r un peth yn wir am Gymru, gwaetha'r modd. Pam ydym ni wedi gwneud mor wael mewn cymhariaeth â chynifer o wledydd eraill?
Adam Price: Brif Weinidog, sut y gallwch ddweud bod gennym y capasiti angenrheidiol a chithau wedi methu eich targedau eich hun ar brofion dair gwaith mewn tair wythnos, a bellach wedi cael gwared arnynt? Gadewch inni sôn am y capasiti profi yng Nghymru. Mae bron i chwe wythnos wedi bod ers i wyddonwyr ym Mhrifysgol Caerdydd ysgrifennu at Lywodraeth Cymru yn cynnig eu harbenigedd ar gyfer cynnal profion...
Adam Price: Hoffwn eich holi ynglŷn â phrofi, Brif Weinidog. Yn Lloegr, mae dau fega-labordy sydd â'r capasiti i gynnal degau o filoedd o brofion y dydd eisoes yn weithredol, a bydd trydydd yn cael ei ychwanegu yn Lloegr cyn bo hir. Bydd gan yr Alban fega-labordy erbyn diwedd yr wythnos. Ac fel y nodwyd yng nghynllun profi Llywodraeth y DU, mae Gogledd Iwerddon eisoes wedi sefydlu labordy mawr ym...
Adam Price: Dim ond ar y mater o olrhain, profi ac olrhain cysylltiad, lle ceir, yn amlwg, amrywiaeth o safbwyntiau a gwahaniaeth barn ymhlith gwyddonwyr, epidemiolegwyr ac arbenigwyr iechyd cyhoeddus, o gofio bod demograffeg Cymru yn wahanol—ac, yn wir, mae Gweinidogion wedi cyfeirio at hyn—a fyddai'n bosibl i Lywodraeth Cymru gomisiynu ei modelu annibynnol ei hun, neu ofyn i SAGE a'r gwahanol...
Adam Price: Os trown ni at gyfarpar diogelu personol, cydnabuwyd gennych chi, Prif Weinidog, bod cyfarpar diogelu personol, yn amlwg, yn bryder. Dywed y Coleg Nyrsio Brenhinol eu bod nhw wedi gofyn droeon i Lywodraeth Cymru rannu'r amserlen ddosbarthu ar gyfer cyfarpar diogelu personol fel y gallan nhw dawelu meddyliau eu haelodau. A allwch chi roi ymrwymiad heddiw y bydd hynny'n digwydd nawr? Ac a...
Adam Price: Gaf i ategu'r hyn y dywedodd y Prif Weinidog ac estyn ein dymuniadau gorau ni i gyd, wrth gwrs, i Brif Weinidog y Deyrnas Gyfunol, a hefyd i bawb arall sy'n sâl ar hyn o bryd? Gobeithio y caiff Alun Davies, wrth gwrs, wellhad buan. A gaf i hefyd ddiolch i chi, Brif Weinidog, am y cyfle i mi gael fy mriffio y bore yma gan y prif swyddogion sydd yn arwain yr ymateb i'r argyfwng?
Adam Price: Diolch i'r Prif Weinidog am gadarnhau pa gwmni oedd yn rhan o'r cytundeb a fethodd. Tybed, Weinidog, a fyddech yn ymateb i’r datganiad, felly, a gyhoeddwyd gan Roche neithiwr nad oes ganddynt, ac nad ydynt erioed wedi cael contract na chytundeb yn uniongyrchol â Chymru i gyflenwi profion ar gyfer COVID-19? A ydych o’r farn, felly, nad yw'r datganiad hwnnw'n wir, y byddent wedi gwybod nad...
Adam Price: Pan fo rhywbeth yn gyfrinachol, yn amlwg mae hynny'n gwneud craffu ac atebolrwydd yn anos ac rwy'n credu ei fod hefyd yn erydu ymddiriedaeth y cyhoedd os nad oes gennych dryloywder llwyr. Felly, o ystyried bod y Llywodraeth wedi dewis dweud wrthym am y cytundeb yn chwalu gyda'r cyflenwr hwn, a gaf fi ofyn i'r Prif Weinidog unwaith eto, a ydych yn barod i gadarnhau mai Roche yw'r cwmni, ac os...
Adam Price: A gaf fi ddechrau drwy ofyn rhai cwestiynau ynglŷn â phrofion? A all y Prif Weinidog gadarnhau, yn groes i beth y mae'r cwmni sy'n gysylltiedig â'r cytundeb a chwalodd yn ddiweddar, sef Roche, yn ei honni o leiaf, fod cytundeb ysgrifenedig wedi'i gadarnhau gyda Llywodraeth Cymru i ddarparu 5,000 o brofion y dydd? Ai'r hyn a ddeallwch yw mai'r catalydd a barodd i'r cytundeb fethu oedd...
Adam Price: A gaf i ddechrau trwy estyn cydymdeimladau dwys i'r rhai sydd wedi colli aelodau o'r teulu a chyfeillion yn ystod yr wythnosau diwethaf, ac estyn dymuniadau gorau i'r rhai sy'n sâl ar hyn o bryd, a diolch i bawb sydd yn gofalu amdanon ni i gyd yn y cyfnod hynod anodd yma? A gaf i ddiolch hefyd i chi, Brif Weinidog, am estyn gwahoddiad i fi ymuno gyda'r grŵp COVID cenedlaethol rŷch chi wedi...
Adam Price: Yn amlwg, nid yw sefyllfa sydd ar fin troi'n bandemig byd-eang o bosibl yn amser pan fyddai unrhyw un eisiau ystyried cau cyfleusterau yn y GIG. Bum wythnos yn ôl, pan ofynnwyd a fyddech chi'n ymyrryd i gadw gwasanaethau damweiniau ac achosion brys yn Ysbyty Brenhinol Morgannwg, dywedasoch nad ydym ni'n agos o gwbl at y pwynt hwnnw eto. Yn ystod y pythefnos nesaf, bydd y bwrdd iechyd yn...
Adam Price: Yn amlwg, mae coronafeirws yn rhoi pwysau ar y GIG ym mhob un o'r pedair gwlad. Gofynnodd llefarydd iechyd y blaid Lafur, Jon Ashworth, ddoe i'r Ysgrifennydd iechyd yn Lloegr am adnoddau ychwanegol gan fod gwelyau gofal critigol yn Lloegr wedi cyrraedd 81 y cant o'r capasiti yn ystod yr wythnos yr oedd y ffigurau coronafeirws diweddaraf ar gael. Dywedodd grŵp gorchwyl a gorffen Llywodraeth...
Adam Price: Diolch, Llywydd. Prif Weinidog, rwy'n credu y cadarnhawyd bod pob achos o coronafeirws a gadarnhawyd yng Nghymru wedi dychwelyd yn ddiweddar o'r Eidal. Pa fesurau ydych chi wedi eu cymryd fel Llywodraeth i nodi trigolion Cymru sydd wedi dychwelyd o'r Eidal ers dyfodiad y feirws, a pha ragofalon ychwanegol sydd ar waith i sicrhau bod y clefyd yn cael ei gyfyngu cymaint â phosibl? A hefyd,...
Adam Price: Asesiad diweddaraf Llywodraeth y DU yw y gallai hyd at un ran o bump o'r gweithlu fod yn absennol o'r gwaith oherwydd salwch yn ystod yr anterth mewn epidemig. Cynyddodd nifer y bobl ar gontractau dim oriau yng Nghymru rhwng Mehefin 2018 a Gorffennaf 2019 gan 35 y cant, a dim ond un o bob saith ohonyn nhw sy'n cael tâl salwch. Pa gronfeydd y mae'r pedair Llywodraeth yn bwriadu eu sefydlu i...
Adam Price: Diolch. Mae cynllun gweithredu'r pedair gwlad a gyhoeddwyd heddiw yn dangos nad yw Cymru wedi rhoi rhai mesurau ar waith eto. Yn yr Alban a Gogledd Iwerddon, mae'r feirws yn cael ei ystyried yn glefyd hysbysadwy erbyn hyn. Pam nad yw yma? Yn Lloegr, mae pwerau brys eisoes ar waith i ganiatáu i'r heddlu gyfarwyddo a chadw person nad yw'n cydymffurfio â chais i gael ei ynysu os amheuir ei fod...
Adam Price: Diolch, Llywydd. Fel y sefyllfa waethaf posibl, gallai hyd at 80 y cant o boblogaeth yr Alban ddal coronafeirws COVID-19 a 250,000 o bobl angen triniaeth yn yr ysbyty, yn ôl eu prif swyddog meddygol. Ddoe, Prif Weinidog, dywedasoch fod eich Llywodraeth chi yn gweithio ar gyfer y gorau ac yn paratoi ar gyfer y gwaethaf. Pa asesiad mae Llywodraeth Cymru wedi ei wneud o'r sefyllfa waethaf...
Adam Price: Beth am ein cytundeb ni?
Adam Price: Diolch, Llywydd, am y cyfle, yn gyntaf, i bwyntio mas bod Plaid Cymru wedi gwrthwynebu HS2 oherwydd ei effaith negyddol ar Gymru ers dros ddegawd, pan oedd y syniad wedi codi'i ben yn gyntaf o dan y Llywodraeth Lafur diwethaf. Rwy'n gwybod hynny achos fi oedd y llefarydd trafnidiaeth yn San Steffan ar y pryd. Felly, o leiaf rydym ni wedi bod yn gyson, ac rydym ni wedi bod yn gyson iawn ar y...
Adam Price: Pan gafodd Swydd Efrog ei tharo gan lifogydd difrifol ym mis Gorffennaf ac ym mis Tachwedd y llynedd, ac eto y mis hwn, anfonwyd lluoedd arfog y DU i helpu. Yn yr hydref, galwyd hofrenyddion Chinook yr Awyrlu Brenhinol i mewn i gynorthwyo gorsaf bwmpio ger Doncaster yn dilyn glaw trwm. Byddai'r adnodd hwn—y lefel hon o ymateb—wedi gallu bod yn amhrisiadwy yn achos Trehafod ac mewn mannau...
