Mark Isherwood: Diolch. Yr wythnos diwethaf, cyhoeddwyd arolwg o effaith cyfyngiadau symud ar y sectorau twristiaeth, lletygarwch, manwerthu, hamdden a'u cadwyni cyflenwi yng ngogledd Cymru, arolwg a gynhaliwyd gan Twristiaeth Gogledd Cymru gyda chymorth Cyngor Busnes Gogledd Cymru a Merswy Dyfrdwy. Fe'i cynhaliwyd dros bedwar diwrnod, o 21 Hydref ymlaen, gyda 364 o fusnesau'n ymateb o bob rhan o'r...
Mark Isherwood: 1. Pa asesiad y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud o effaith pandemig COVID-19 ar fusnesau yng ngogledd Cymru? OQ55812
Mark Isherwood: Yn fyr, diolch. Mae'r sector llywodraeth leol yr wyf i'n ymgysylltu ag ef yng Nghymru wedi bod yn dweud wrthyf ers tro byd am y gost ychwanegol gronnol y bu'n rhaid iddyn nhw ei hysgwyddo o ganlyniad i bolisïau neu ddeddfwriaeth Llywodraeth Cymru heb eu hariannu neu heb eu hariannu'n ddigonol. Nid sylw ynghylch rhinwedd neu ddiffyg rhinwedd y ddeddfwriaeth yw hynny; mae'n ymwneud â'u gallu...
Mark Isherwood: Mae gwelliant 143 yn sefydlu dyletswydd ar Lywodraeth Cymru i ddigolledu awdurdodau lleol am unrhyw gostau a ysgwyddir o ganlyniad i ddarpariaethau yn y Bil. Mae'r asesiad effaith rheoleiddiol yn nodi y bydd cyfanswm cost y Bil tua £17.17 miliwn, gan gynnwys costau trosiannol o tua £2.95 miliwn i lywodraeth leol. O ystyried y pwysau ar gyllid llywodraeth leol, ac yn enwedig yng ngoleuni...
Mark Isherwood: Diolch, Llywydd. Ailadroddodd y Gweinidog y datganiad a wnaed yng Nghyfnod 2, a ddarllenais i, y bydd dileu'r gofyniad ychwanegol a diangen hwn yn symleiddio proses sy'n rhy gymhleth a chostus, er i bob awdurdod tân ac achub yng Nghymru ddatgan i'r gwrthwyneb—na fyddai hyn heb risg i ddiogelwch y cyhoedd a diffoddwyr tân, bod diffygion amlwg yn y cynigion, a bod ymchwiliad fel brêc neu...
Mark Isherwood: Diolch. Mae gwelliant 142 yn dileu adran 164, 'Awdurdodau tân ac achub cyfunol: ymchwiliadau'. Mae adran 164 o'r Bil yn ymdrin ag ymchwiliadau i drefniadau cyllid a llywodraethu ar gyfer awdurdodau tân ac achub. Mae'r rhain wedi'u sefydlu drwy Orchmynion cyfunol o dan Ddeddf y Gwasanaethau Tân ac Achub 2004. Mae adran 164 yn diwygio Deddf 2004 i ddileu'r gofyniad i Weinidogion Cymru gynnal...
Mark Isherwood: Mae gwelliant 47 Llywodraeth Cymru, fel yr ydym ni wedi'i glywed, yn ei gwneud yn ofynnol i awdurdodau lleol roi sylw i ganllawiau wedi'i gyhoeddi gan Weinidogion Cymru, a gall canllawiau gael eu cynhyrchu ynghylch dyletswydd awdurdod lleol i ddarparu i'w bennaeth gwasanaethau democrataidd unrhyw staff, llety ac adnoddau eraill y mae'r awdurdod lleol o'r farn eu bod yn ddigonol i ganiatáu i...
Mark Isherwood: Yn fyr iawn, dim ond o ran y sylwadau a wnaeth y Gweinidog am ein gwelliannau. Diben y gwelliannau hyn yw peidio ag atal ymyrraeth gan Lywodraeth Cymru pan fydd awdurdod lleol yn anghynaliadwy neu ddim yn gynaliadwy—i'r gwrthwyneb; byddem ni'n annog mwy o hynny pan fydd angen ymyrraeth a chefnogaeth ar gyngor, nid fel cosb, ond fel cyfle i fynd i'r afael â materion er budd y naill ochr a'r...
Mark Isherwood: Diolch. Wel, unwaith eto, mae hyn yn ceisio bwrw ymlaen â'r agenda lleoliaeth a chymuned, gan roi pobl yn gyntaf, felly mae gwelliannau 138, 139, 140 a 141 yn dileu darpariaethau'r Bil sy'n caniatáu i Weinidogion Cymru wneud rheoliadau i ailstrwythuro prif ardaloedd heb gael cais i wneud hynny. Diben y gwelliant hwn yw atal uno cynghorau yn erbyn dymuniadau'r cynghorau hynny. Ni allaf i...
Mark Isherwood: Diolch. Wel, byddwn ni'n cefnogi gwelliannau Llywodraeth Cymru i hyn, ond yn siomedig o glywed unwaith eto fethiant efallai i ddeall yn llawn yr hyn rwy'n ceisio'i ddweud, bod didwylledd, atebolrwydd, tryloywder ac ymgysylltu yn arwain at berthnasoedd cryfach, gwell sefydliadau gweithredu, pobl hapusach, mwy brwdfrydig a chymunedau mwy ymroddedig, nid oherwydd fy mod i'n dweud hynny, ond...
Mark Isherwood: Diolch. Diolch. Mae gwelliant 136 yn cyflwyno darpariaeth newydd i ganiatáu gwahodd cynghorau tref a chynghorau cymuned lleol i fod yn rhan o asesiad perfformiad panel. Mae'r Bil, fel y'i drafftiwyd, yn ei gwneud yn ofynnol i bob prif gyngor benodi panel o leiaf unwaith yn ystod pob cylch etholiadol i asesu ei berfformiad. Mewn tystiolaeth ysgrifenedig i'r Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth...
Mark Isherwood: Wel, mae gwelliannau 123 a 124 yn ceisio mewnosod dyletswydd ar Weinidogion Cymru i wneud a chyhoeddi canllawiau ar sut y dylai cyd-bwyllgor corfforedig gyflawni ei swyddogaeth llesiant economaidd. Mae'r gwelliannau hyn yn ceisio cryfhau'r trefniadau ar gyfer craffu ar gyd-bwyllgorau corfforedig er mwyn sicrhau atebolrwydd a thryloywder wrth iddyn nhw gyflawni eu swyddogaethau, yn ogystal â...
Mark Isherwood: Mae gwelliannau 120, 121, 122, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 133 a 135 yn dileu darpariaethau sy'n caniatáu i Weinidogion Cymru orfodi creu cyd-bwyllgorau corfforedig pan nad oes cais wedi'i wneud, fel yr ydym newydd ei glywed gan ein cyd-Aelod ym Mhlaid Cymru. Yn ystod trafodion Cyfnod 1, codwyd pryderon gan nifer o randdeiliaid ynglŷn â'r mater hwn. Er enghraifft, penderfynodd Cymdeithas...
Mark Isherwood: Ydw, os gwelwch yn dda.
Mark Isherwood: Dad-dawelu. Iawn. Wel, cyn cael fy ethol i'r Senedd, treuliais dros ddau ddegawd yn rheoli timau o bobl o fewn strwythurau rheoli perfformiad. Roedd hyn yn hynod o ysgogol iddyn nhw. Fe wnaeth fy helpu i yn fawr, fel rhywun a oedd yn eu rheoli o'r tu ôl, i gydnabod nad oedd gen i'r holl ddoethineb na phŵer, ond y gallem ni, gyda'n gilydd, wireddu cryfderau pawb er budd ein gilydd ac yn unol...
Mark Isherwood: Roeddwn i'n aros am y botwm 'dad-dawelu', a gyrhaeddodd o'r diwedd. Diolch.
Mark Isherwood: Mae gwelliant 119 yn ceisio ailgyflwyno darpariaethau i'w gwneud yn ofynnol i brif gynghorau baratoi a chyhoeddi trefniadau ar gyfer system rheoli perfformiad y prif weithredwr. Mae'n ymddangos bod llawer o ddryswch ynghylch beth yw ystyr 'system rheoli perfformiad', ond mae'n ymwneud mewn gwirionedd â chefnogi gweithwyr ar bob lefel i'w buddiant cyffredin nhw a'ch buddiant cyffredin chi. ...
Mark Isherwood: Wel, os yw Aelodau'r Senedd yn credu y dylai aelodau cynghorau sy'n mynychu cyfarfodydd o bell allu pleidleisio os bydd cyfleusterau sy'n galluogi presenoldeb o bell yn methu, yna mae'n rhaid iddyn nhw bleidleisio dros welliant 118, sy'n gosod dyletswydd ar brif gynghorau i baratoi a chyhoeddi gweithdrefn ar gyfer hyn. Mae'r gwelliant hefyd yn dirymu unrhyw gyfarfod lle mae problemau...
Mark Isherwood: Diolch, Llywydd. Wel, mae'n amlwg fy mod i'n falch o glywed y Gweinidog yn dweud bod ei swyddogion yn mynd i gwrdd â'r Ymddiriedolaeth Adeiladu Cymunedau. Rwy'n gobeithio y bydd hi'n eu cyfarwyddo neu'n eu gwahodd i ofyn iddyn nhw beth mae'r term 'cynnwys' yn ei olygu. Fel y dywedais o'r blaen, mae hwn yn derm a gaiff ei ddefnyddio yn eang nid yn unig yn y DU, ond yn rhyngwladol, ac mae'n...
Mark Isherwood: Fe wnaethon nhw nodi hefyd nad oes swyddogaeth benodol i Lywodraeth Cymru o ran rhannu gwybodaeth a chanllawiau ag awdurdodau lleol i'w cynorthwyo i sicrhau gwell cyfranogiad neu gynnwys. Felly, mae gwelliant 112 yn ei gwneud yn ofynnol i brif gynghorau gynnwys awdurdodau cysylltiedig wrth annog y cyhoedd i gymryd rhan yn y gwaith o wneud penderfyniadau ar bob lefel o lywodraeth leol. Mae...
