Delyth Jewell: 2. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad yn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf am y cymorth a'r adnoddau fydd ar gael i awdurdodau lleol wrth ddatblygu'r capasiti i olrhain cysylltiadau yn dilyn cyhoeddi strategaeth Llywodraeth Cymru ar gyfer codi'r cyfyngiadau presennol? TQ434
Delyth Jewell: Gweinidog, mae adroddiad mewnol y Trysorlys a ddatgelwyd yn cynnwys cyfeiriad at rewi cyflog y sector cyhoeddus am ddwy flynedd fel un mesur sy'n cael ei ystyried yn ymateb i'r gwariant ar y coronafeirws. Byddai hynny'n bradychu'r aberth a wnaed gan weision cyhoeddus ymroddedig yn ystod yr argyfwng—sylw a wnaethpwyd gan gadeirydd Ffederasiwn yr Heddlu heddiw. Ac os oes un wers y dylem ni ei...
Delyth Jewell: Mae ymchwil a gyhoeddwyd yr wythnos hon gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol yn dangos bod pobl sy'n byw mewn tlodi yn fwy tueddol o ddal COVID-19, yn ddi-os am amryw o resymau'n ymwneud â thai gwael a'r tebygrwydd y byddan nhw mewn swyddi lle nad yw cadw pellter cymdeithasol yn bosib. Mae pobl sy'n byw mewn tlodi hefyd yn fwy tebygol o gael cyflyrau meddygol sy'n gwneud y feirws yn fwy difrifol....
Delyth Jewell: Diolch ichi am hynny, Weinidog. Rwy'n siŵr nad fi yw'r unig un sy'n synhwyro diflastod cynyddol ymysg rhai aelodau o'r cyhoedd ynghylch y cyfyngiadau presennol, felly er fy mod yn derbyn yn llwyr y bydd ffocws eich gwaith ar faterion polisi ehangach, byddai'n ddefnyddiol iawn pe gallech hefyd ystyried sut y gellid cael map ffordd ar gyfer sut i ddod allan o'r cyfyngiadau symud. Rhai o'r...
Delyth Jewell: Hoffwn ddiolch i'r Gweinidog am ei ddatganiad a dymuno'n dda iddo wrth iddo ddechrau ar y swydd newydd hon. Mae'n debyg mai atgyweirio'r niwed y mae ein heconomi a'n cymdeithas yn mynd i'w wynebu yw'r her fwyaf sylweddol y mae Llywodraeth Cymru wedi'i hwynebu ers iddi gael ei sefydlu gyntaf, felly rwy'n falch iawn o weld y rôl newydd hon yn cael ei chreu i gydgysylltu'r broses adfer. Rwy'n...
Delyth Jewell: Weinidog, cyhoeddwyd yn dawel mewn datganiad i’r wasg yr wythnos hon fod Llywodraeth Cymru wedi ymuno â rhwydwaith Llywodraethau Economi Llesiant ochr yn ochr â Seland Newydd, Gwlad yr Iâ a’r Alban. Nawr, mae Plaid Cymru wedi bod yn galw ers misoedd ar Lywodraeth Cymru i ymuno â'r rhwydwaith hwn, felly rydym wrth ein bodd eich bod wedi gwrando arnom ni ar hyn. Rwy'n siŵr y cytunwch...
Delyth Jewell: Mae Llywodraeth y DU yn treialu ap olrhain cysylltiadau sy'n gofyn i ddefnyddwyr a oes ganddynt unrhyw symptomau, ac os oes, yn gofyn iddynt hwy ac unrhyw un y maent wedi dod i gysylltiad â hwy hunanynysu am 14 diwrnod. Nawr, does bosibl nad profi, olrhain ac ynysu gyda'i gilydd yw'r allwedd i atal lledaeniad y feirws, ac er mwyn i'r ap fod yn effeithiol, mae'n rhaid i 60 y cant o'r...
Delyth Jewell: Diolch i chi am hynny, Gweinidog. Gan droi at lywodraeth leol, mae awdurdodau lleol wedi dweud ei bod yn anodd iddyn nhw gynllunio sut y byddan nhw'n dosbarthu cyfarpar diogelu personol oherwydd nad ydyn nhw'n gwybod ymlaen llaw faint y byddan nhw'n ei gael, felly a wnewch chi ddweud wrthym ni pryd y bydd Llywodraeth Cymru mewn sefyllfa i ddweud wrthyn nhw ymlaen llaw faint o stoc y byddan...
Delyth Jewell: Rwyf i hefyd yn diolch i chi, Gweinidog, am fod mor adeiladol ac am groesawu sylwadau craffu yn yr argyfwng hwn. Hoffwn i ategu'r hyn a ddywedodd David Melding am ddigartrefedd. Rwy'n credu bod yr argyfwng hwn yn dangos nad yw llawer o'r anghyfiawnderau beunyddiol yr ydym mor gyfarwydd â nhw yn anochel. Felly, o ran y pwynt yr ydych newydd ei wneud ar ddiwedd ateb David Melding, a wnewch chi...
Delyth Jewell: Gweinidog, rwyf fi eisiau gofyn rhywbeth am y sector addysg uwch, plîs. Mae'r prif sylw wedi bod ar sicrhau parhad mewn addysg yn y sector ysgolion, yn enwedig bod angen blaenoriaethu beth mae disgyblion blwyddyn 12 yn ei wneud ar gyfer lefel A, ond gaf i ofyn pa ystyriaeth sydd, wrth gynllunio'r dyfodol, ar sicrhau amharu cyn lleied â phosibl ar ddilyniant dysgu yn y meysydd dysgu...
Delyth Jewell: Gweinidog, mae data SYG yn awgrymu bod nifer y marwolaethau yn sgil COVID-19 mewn cartrefi gofal gryn dipyn yn uwch na'r hyn a gofnodir, ac rwyf wedi edrych ar ddata Aneurin Bevan ac mae'n dangos bod cynnydd yn nifer y marwolaethau o ganlyniad i farwolaethau nad ydynt yn farwolaethau COVID-19 mewn cartrefi gofal eleni. Nawr, nid dyna'r hyn y byddem yn ei ddisgwyl wrth symud o'r gaeaf i'r...
Delyth Jewell: Prif Weinidog, ddydd Iau diwethaf, cyhoeddodd eich Llywodraeth newid polisi yn ymwneud â phrofi pobl yn symud o'r ysbyty yn ôl i gartrefi gofal. Tan ddiwedd yr wythnos diwethaf, roedd preswylwyr cartrefi gofal yn symud yn rheolaidd rhwng ysbytai a chartrefi gofal heb gael eu profi, ond mae hynny wedi ei ddatrys erbyn hyn. Ond rwyf i wedi siarad ag un rheolwr cartref gofal sy'n credu ei bod...
Delyth Jewell: Cyn dechrau, hoffwn ddiolch ar goedd i'r Gweinidog a'r Llywodraeth, a datgan fy nghefnogaeth i'r camau yr ydych chi wedi eu cymryd wrth ymestyn y cyfyngiadau ar symud. Ar y darn hwn o ddeddfwriaeth, mae'r Gweinidog a'i thîm wedi gwneud llawer iawn o waith eisoes, ac rwy'n cytuno â'r sylwadau a wnaed gan John Griffiths, â minnau'n aelod o'i bwyllgor. Pan gyflwynwyd y Bil am y tro cyntaf,...
Delyth Jewell: Prif Weinidog, fe glywsom ni ddoe fod nifer o aelodau staff Bwrdd Iechyd Aneurin Bevan wedi cael y canlyniadau profion anghywir. A fyddech chi gystal â chadarnhau a ydyn nhw wedi cael eu hailbrofi a pha mor hir y bydd yn ei gymryd i'r GIG a'r staff gofal gael eu profi a chael y canlyniadau cywir? Ac yn gysylltiedig â hynny, mae'r pryder a'r trallod y mae'r aelodau hyn o staff a phob aelod o...
Delyth Jewell: Diolch i chi am eich datganiad, Gweinidog. Mae gen i nifer o gwestiynau yr hoffwn i eu gofyn i helpu i dawelu meddyliau pobl. Nawr, tynnwyd sylw at y ffaith y gall sefyllfaoedd argyfyngus ddatgelu'r gorau mewn dynoliaeth, ac un o'r pethau mwyaf ysbrydoledig yr ydym ni i gyd wedi eu gweld ledled Cymru yw'r ymdrechion gwych gan y gymuned i helpu pobl sy'n gorfod hunanynysu. A gaf i ofyn i chi a...
Delyth Jewell: Buaswn yn cytuno'n llwyr â'r pwynt, yn bendant. Nawr, rwy'n gwybod eisoes o brofiad personol pa mor hir yw'r amseroedd aros yn uned damweiniau ac achosion brys Ysbyty'r Tywysog Siarl. Mae'r staff yn gwneud gwaith rhagorol o dan bwysau aruthrol, ond mae cleifion yn cael eu gadael i aros am oriau fel mater o drefn ac nid oes digon o welyau. Bu farw fy nain y llynedd ar ôl nifer o flynyddoedd...
Delyth Jewell: Diolch, Ddirprwy Lywydd. Rwy'n siarad yn y ddadl hon oherwydd fy mod yn poeni, os na chedwir yr uned damweiniau ac achosion brys ac Ysbyty Brenhinol Morgannwg yn agored fel y mae, y bydd hynny'n effeithio'n negyddol ar nifer o ysbytai eraill, gan gynnwys Ysbyty'r Tywysog Siarl ym Merthyr, sydd yn fy rhanbarth i. Mewn ymateb i gais rhyddid gwybodaeth, cydnabu Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf...
Delyth Jewell: Ddeufis yn ôl, gofynnais am ddatganiad gan y Llywodraeth ynghylch cynllunio'r gweithlu ym maes iechyd, oherwydd fy mod i'n pryderu bod nifer o feddygfeydd teulu yn fy rhanbarth i mewn perygl o gau. Cafodd cynghorwyr lleol a gododd y mater hefyd eu cyhuddo o godi bwganod, ond yr wythnos diwethaf cawsom ni gadarnhad y bydd tair meddygfa yn cau yn y Gilfach, Parc Lansbury a Phenyrheol, a reolir...
Delyth Jewell: Hoffwn ofyn i'r Prif Weinidog pa gynlluniau sydd gan Lywodraeth Cymru i wasgaru ffyniant ar draws y wlad trwy ddatblygu gwasanaethau cyhoeddus. Rwy'n credu bod angen i ni wrando ar y rhai sy'n teimlo ein bod ni mewn perygl o efelychu camgymeriad Lloegr o or-ganoli grym a datblygiad economaidd mewn un rhan o'r wlad. Nawr, un o'r syniadau y mae Plaid Cymru wedi ei gyflwyno, ac rwyf i'n siŵr...
Delyth Jewell: Rwy'n derbyn y bydd hynny'n wir mewn rhai achosion, ond bydd llawer o achosion lle mae angen hyn. Unwaith eto, dychwelaf at y ffaith mai ymrwymiad cyllideb oedd hwn, ac roedd yn rhywbeth y cytunwyd arno rhwng y ddwy blaid. Rwy'n derbyn yr hyn a ddywedwch mewn rhai achosion. Dywedodd mam arall ei bod wedi mynd o fod yn hapus iawn i gael babi i beidio â gwybod yn iawn ble roedd hi, ac nad...
