Delyth Jewell: Ar y dydd Sadwrn cyntaf o'r mis hwn, ymgasglodd miloedd yn Sgwâr Penderyn ym Merthyr ar gyfer gorymdaith dros annibyniaeth. Fodd bynnag, nid oedd llawer o bobl yn gallu bod yno oherwydd diffyg capasiti digonol ar wasanaethau trenau i Ferthyr. Roedd llawer o drenau wedi'u llenwi i'r eithaf, gyda rhai trenau'n osgoi rhai gorsafoedd yn gyfan gwbl am fod y cerbydau'n llawn o orsaf Caerdydd...
Delyth Jewell: Canfu Llys Sesiwn yr Alban fod Boris Johnson wedi camarwain y Frenhines ynglŷn â'i resymau dros eisiau i'r Senedd gael ei haddoedi. Dywedodd y Prif Weinidog mai er mwyn cyflwyno Araith y Frenhines oedd hynny, ond gwnaethpwyd hi'n glir gan y dyfarniad fod tystiolaeth ddogfennol i'r perwyl mai'r gwir reswm oedd rhwystro gwaith craffu seneddol ar y Weithrediaeth. Nid oedd yr Uchel Lys yn...
Delyth Jewell: 3. A wnaiff y Cwnsler Cyffredinol roi'r wybodaeth ddiweddaraf am ymyrraeth Llywodraeth Cymru yn achos addoediad yr Uchel Lys, cyn apêl y Goruchaf Lys? OAQ54308
Delyth Jewell: Felly, ar ôl misoedd o bendroni beth fydd y Prif Weinidog yn ei wneud, gwyddom bellach beth yw ei galibr, ac nid wyf yn ei ddweud gydag edmygedd. Mae Boris Johnson yn ddyn heb unrhyw ymdeimlad o gywilydd nac yn wir, unrhyw ofal ynglŷn â pha mor ddiffygiol y caiff ei weld gan hanes. Pan etholwyd Johnson, câi ei weld yn gyffredinol fel arbrawf, un ymdrech arall i fynd ben-ben â'r UE,...
Delyth Jewell: Hoffwn innau hefyd ddiolch i David Rees am y modd ardderchog y cadeiriodd y pwyllgor, a'r swyddogion sy'n gwneud gwaith mor wych yn cynorthwyo ein gwaith. Rwy'n credu ei bod yn fraint fy mod yn gallu chwarae rhan mewn pwyllgor sy'n gwneud y gwaith pwysig hwn mewn perthynas â Brexit, ar yr adeg hollbwysig a rhyfedd hon yn ein gwleidyddiaeth, a chyda phobl o wahanol bleidiau sydd am ymdrin yn...
Delyth Jewell: Mae cronfa LIFE a bioamrywiaeth yr Undeb Ewropeaidd ar gyfer adfer rhywogaethau a chyllido prosiectau amgylcheddol wedi buddsoddi €65 miliwn yng Nghymru dros y 25 mlynedd diwethaf, ac mae'r gronfa yn pontio ymchwil, datblygu a chynhwysiad, ac mae'n ariannu technolegau amgylcheddol arloesol. Mae sawl prosiect wedi cael ei ariannu gan hyn, gan gynnwys coedwigoedd Celtaidd ac adfer corsydd...
Delyth Jewell: A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am ymdrechion Llywodraeth Cymru i warchod bioamrywiaeth yn Nwyrain De Cymru?
Delyth Jewell: Diolch, Dirprwy Lywydd. Tybed a allem ni gymryd ennyd i fyfyrio ar y sefyllfa anffodus a rhyfedd yr ydym ni ynddi. Rydym ni'n sôn am barodrwydd ar gyfer gwahanol sefyllfaoedd o ran Brexit, a bydd pob un o'r rhain yn golygu y byddwn yn waeth ein byd nag yr ydym ni nawr. Yn syml rydym ni'n paratoi'n i leihau'r niwed yr ydym yn ei achosi i ni ein hunain. Croesawaf lawer o baratoadau Llywodraeth...
Delyth Jewell: Diolch am eich ymateb. Efallai eich bod yn ymwybodol bod y penderfyniad i gau canolfan hamdden Pontllanfraith wedi ei wrthdroi'n ddiweddar, ar y sail bod Cyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili wedi methu ag ystyried effaith y cau ar bobl ddifreintiedig yn yr ardal yn rhan o'i ddyletswydd cydraddoldeb. Gweinidog, a fyddech chi'n cytuno bod y cyngor wedi methu yn ei ddyletswyddau ar gyfer pobl...
Delyth Jewell: 2. A wnaiff y Dirprwy Weinidog ddatganiad am ymdrechion Llywodraeth Cymru i hyrwyddo cydraddoldeb yn Nwyrain De Cymru? OAQ54283
Delyth Jewell: Caiff yr adeilad lle'r ydym yn dadlau ei ddathlu'n aml oherwydd ei bensaernïaeth, ei nenfwd ceugrwm, ei furiau goleddfol. Mae cyfuchliniau'r gofod ei hun yn ein hatgoffa nid yn unig o'r egwyddorion o fod yn agored a thryloyw mewn democratiaeth, ond hefyd y llwybr cwmpasog ar adegau yr ydym wedi'i ddilyn er mwyn cyrraedd yma, gan ennill y bleidlais yn 1997 o drwch blewyn a'r gwaith sydd wedi...
Delyth Jewell: Ar fore'r dydd y cyhoeddwyd yr adolygiad hwn o ddatganoli gan Brif Weinidog y DU, cefais e-bost gennych, Weinidog, a oedd yn cynnwys diweddariad ar y gwaith rydych wedi bod yn ei wneud i geisio gwella gweithio rhynglywodraethol yn eich rôl fel cynrychiolydd Llywodraeth Cymru ar y Cyd-bwyllgor Gweinidogion (Negodiadau’r UE). Fe gyhoeddoch chi fod y pwyllgor wedi cytuno ar egwyddorion drafft...
Delyth Jewell: Diolch yn fawr, Weinidog. Dywedodd Gweinidog y Gymraeg a Chysylltiadau Rhyngwladol wrth y Pwyllgor Materion Allanol a Deddfwriaeth Ychwanegol yn ddiweddar fod eich Llywodraeth yn datblygu llinellau coch mewn perthynas â meysydd datganoledig nad yw'n dymuno iddynt gael eu cynnwys mewn cytundebau masnach yn y dyfodol. Weinidog, a allwch ddweud wrthym beth yw'r llinellau coch hynny? Dywedodd...
Delyth Jewell: Diolch yn fawr, Weinidog. Dyna ymgais ddewr i gyfiawnhau'r ffurf ddiweddaraf ar bolisi Brexit eich plaid, er fy mod yn tybio y bydd y bobl sy'n gwylio am ffurfio'u casgliadau eu hunain p'un a yw'r ddadl honno'n dal dŵr. Dywedodd Boris Johnson yn ddiweddar, pe bai'n Brif Weinidog y byddai am weld dylanwad Ceidwadol cryf dros y modd y gwerir y cynllun i adnewyddu cyllid yr UE—y gronfa...
Delyth Jewell: Weinidog, a ydych yn cytuno felly, os ceir etholiad cyffredinol, y byddai'n gwneud synnwyr i bobl sy'n dymuno gweld Llafur yn ymgyrchu dros aros yn yr UE mewn unrhyw refferendwm yn y dyfodol bleidleisio dros bleidiau a fydd yn ymgyrchu i aros mewn unrhyw amgylchiadau?
Delyth Jewell: Weinidog, polisi newydd Brexit Llafur yw cefnogi refferendwm ar Brexit ac ymgyrch dros aros os yw Boris Johnson neu Jeremy Hunt yn Brif Weinidog, gyda'r bwriad o ailnegodi a gadael os yw Jeremy Corbyn yn Brif Weinidog. Rwy'n siŵr y bydd pobl sydd wedi bod yn dilyn esblygiad polisi Llafur yn dod i'r casgliad fod cymaint o gamau'n ôl wedi bod erbyn hyn am bob cam ymlaen fel bod traed Jeremy...
Delyth Jewell: Diolch am hynny. Mi fuaswn i'n dweud, gyda pharch, mai pwrpas swyddfa'r comisiynydd yw i ddiogelu ac atgyfnerthu statws y Gymraeg, nid y di-Gymraeg, ac rwy'n meddwl byddai hynny yn cymhlethu pethau efallai, yn tanseilio y swyddogaeth hynny yn gyffredinol pe byddem ni'n ei wneud e trwy'r un peth. Ond diolch am yr ymyriad yna. Efallai fod hyn ddim yn llawer o syndod—ac mi fuaswn i yn dweud...
Delyth Jewell: Diolch, Dirprwy Lywydd. Fel unrhyw ddatganiad uchelgeisiol o fwriad ynghylch y math o genedl yr ydym ni am ei chreu yng Nghymru, boed hynny yn datgan argyfwng hinsawdd neu geisio sicrhau dyfodol yr iaith, mae'n rhaid gwneud yn siŵr bod y ddelfryd yn cael ei hatgyfnerthu yn ein gweithredoedd ac yn ein blaenoriaethau gwleidyddol. Mae'n rhaid cydnabod nad ar chwarae bach y mae gwyrdroi...
Delyth Jewell: A minnau'n Aelod rhanbarthol dros Ddwyrain De Cymru, rwy'n ymwybodol iawn o'r angen i fynd i'r afael â'r problemau tagfeydd o amgylch Casnewydd. Oherwydd y rhoddwyd y farwol i'r ffordd liniaru bellach, yr ydym ni wedi ei groesawu, mae angen inni edrych ar ffyrdd amgen o fynd i'r afael â'r materion penodol hynny, ynghyd ag uwchraddio ein seilwaith trafnidiaeth i'w wneud yn addas i ni fel...
Delyth Jewell: Diolch i chi am y cyfraniad hwnnw i'n goleuo, Mark. Serch hynny, byddai Brexit Sefydliad Masnach y Byd yn arwain at embargo masnachol, gan arwain at atal allforio cynhyrchion anifeiliaid o'r DU fel cig, wyau a chynnyrch llaeth i'r UE—tybed a fyddech chi'n anghytuno â hynny hefyd—ergyd ddwbl i ffermwyr Cymru trwy garedigrwydd Plaid Brexit. Hefyd, wrth gwrs, mae gennym yr honiad truenus...