Delyth Jewell: Iawn, fe gymeraf ymyriad.
Delyth Jewell: Ar hynny, o leiaf, efallai y gallwn gytuno, o ran Brexit. Byddai gadael heb gytundeb yn debygol o arwain at ddirywiad sydyn yng ngwerth sterling, a fyddai'n golygu na fyddai dim byd yn rhatach, felly beth yw ateb Plaid Brexit i hyn? Sut y byddent yn cadw prisiau i lawr? Eu polisi, hyd y gellir gweld, fyddai lleihau tariffau'n unochrog i sero. Wrth gwrs, o dan reol 'cenedl a ffefrir fwyaf'...
Delyth Jewell: Lywydd, nid yw Plaid Cymru wedi ceisio diwygio'r cynnig hwn gan Blaid Brexit; mae mor bell oddi wrth realiti fel mai'r peth mwyaf caredig i'w wneud yw ei wared o'i ddioddefaint cyn iddo suddo o dan bwysau ei wrthddywediadau ei hun. Ag ystyried mai un peth yn unig sydd o bwys i Blaid Brexit—Brexit—mae'n gwbl ryfeddol wynebu dyfnder eu hanwybodaeth ynglŷn â sut y byddai'n gweithio. Mae'n...
Delyth Jewell: I gloi, Lywydd, hoffwn ddyfynnu rhagor o eiriau gan Gwyn Alf Williams, a dynnodd sylw at y ffaith bod y Cymry wedi creu eu hunain drwy adrodd ac ailadrodd eu stori o un genhedlaeth i'r llall. Dywedodd mai arteffact yw Cymru, un y bydd y Cymry'n ei gynhyrchu os dymunant wneud hynny. Mae'n galw am weithred o ddewis. Nawr, rwyf wedi siarad am furluniau ac arteffactau yn fy nghyfraniad heddiw,...
Delyth Jewell: Rwyf eisoes wedi cyfeirio at y bardd hwnnw o'r chweched ganrif, Aneirin. Mae ei gampwaith, 'Y Gododdin', yn record lenyddol o luoedd y Gododdin a fu farw mewn brwydr yn yr Hen Ogledd, ardal ger Catterick, neu Catraeth, i roi ei enw Brythoneg. Mae'n amhosib gorbwysleisio arwyddocâd llenyddol a hanesyddol y gerdd hynod hon, gan ei bod ymysg yr hynaf o'i math yn Ewrop—ac mewn sawl ffordd, hap...
Delyth Jewell: Ar 13 Ebrill eleni, fe wnaethom ddihuno i'r newyddion fod fandaliaid wedi dinistrio rhan o furlun 'Cofiwch Dryweryn' ger Aberystwyth. Yn ddiau, roedd yn weithred wleidyddol, ac mae wedi arwain at ymdrechion i atgynhyrchu'r murlun ledled Cymru. Ond yr elfen fwyaf barbaraidd i mi oedd y ffaith eu bod wedi chwalu drwy'r gair 'cofiwch'—ymgais i ddileu a chwalu ein cof am ein gorffennol. Nawr,...
Delyth Jewell: Diolch am eich ateb. Cymerais ran fawr mewn gwaith a arweiniodd at gyflwyno'r gyfraith rheolaeth drwy orfodaeth pan roeddwn i yn San Steffan, felly mae hwn yn faes sy'n agos iawn at fy nghalon, ond gweithredu deddfwriaeth sydd bwysicaf, ac mae pryderon yn parhau ynghylch y nifer sy'n manteisio ar hyfforddiant yn y maes hwn. Tan y bydd pob gwasanaeth cyhoeddus yn cael hyfforddiant o'r safon...
Delyth Jewell: Diolchaf i'r Prif Weinidog am ei ateb. Prif Weinidog, nid oes neb mewn gwell sefyllfa, does bosib, i wneud penderfyniadau cytbwys am gynllunio lleol na'r bobl sy'n byw yno. Yn 2016, pleidleisiodd cynghorwyr Caerffili yn erbyn rhoi caniatâd cynllunio ar gyfer datblygiad tai yn Hendredenny. Roedd trigolion lleol yn ddig, a hynny'n briodol iawn, o weld y penderfyniad hwn yn cael ei wrthdroi gan...
Delyth Jewell: 1. Beth yw'r broses y mae Llywodraeth Cymru yn ei dilyn i wyrdroi penderfyniad gan bwyllgor cynllunio awdurdod lleol i wrthod caniatâd cynllunio? OAQ54087
Delyth Jewell: 6. A wnaiff y Dirprwy Weinidog ddatganiad am yr hyfforddiant sydd ar gael i adnabod a mynd i'r afael â rheolaeth drwy orfodaeth? OAQ54086
Delyth Jewell: Diolch i'r Llywydd. Fel arfer buaswn yn hoffi agor dadl fel hon drwy egluro pam ei bod yn amserol, ond mewn sawl ffordd, nid yw hon yn ddadl amserol. Mae gwella'r M4 wedi bod yn destun dadl ers cyn dechrau datganoli. Fe'i cynigiwyd gyntaf yn 1981 gan y Swyddfa Gymreig, ac eto dyma ni 27 mlynedd yn ddiweddarach ac rydym yn dal i'w drafod. Gadewch imi fod yn glir: gwrthod y llwybr du...
Delyth Jewell: Roeddwn yn drist iawn o glywed y newyddion ddydd Llun fod 280 o weithwyr yn fy rhanbarth yn wynebu cael eu diswyddo am fod Quinn Radiators wedi mynd i ddwylo'r gweinyddwyr. Fel y dywedwyd, roeddent yn bobl ffyddlon a gweithgar a roddodd flynyddoedd o wasanaeth rhagorol i'r cwmni. Mae fy nghalon yn gwaedu dros bob un ohonynt a'u teuluoedd. Weinidog, hoffwn wybod a oeddech yn ymwybodol o'r...
Delyth Jewell: Yn bellach i'r hyn sydd newydd gael ei ddweud, roedd penderfyniad Llywodraeth y Deyrnas Gyfunol i drosglwyddo'r baich o ddarparu trwyddedau am ddim i bobl dros 75 yn gwbl sinigaidd. Canlyniad hyn oedd rhoi'r cyfrifoldeb ar y BBC i weithredu ymrwymiad a wnaeth y Torïaid yn eu maniffesto eu hunain. Roedd y BBC wedyn mewn sefyllfa anodd iawn o orfod dewis torri nôl ar y trwyddedau am ddim, neu...
Delyth Jewell: Diolch, Weinidog, a diolch i chi am droi'r craffu arnaf yn ôl arnaf fi yn y fan honno, ond fel yr eglurasom mewn dadleuon yn y gorffennol yn y Siambr hon, cafodd pwerau caffael cyhoeddus eu hildio yn rhan o'r cytundeb rhynglywodraethol, a buaswn yn croesawu trafodaeth bellach gyda chi ar hynny. Ond i ddod yn ôl at y cwestiwn, ac fel rydych newydd gydnabod, gwyddom bellach nad oes fawr...
Delyth Jewell: Diolch ichi am eich ateb, Weinidog. Rydych yn sôn am fecanweithiau a thrafodaethau heb lawer o fanylion yn y fan honno, ond rwy'n credu efallai mai'r rheswm am hynny yw mai ychydig iawn y gallai Llywodraeth Cymru ei wneud i amddiffyn y GIG pe bai Llywodraeth San Steffan yn penderfynu ei werthu. Mae'n amlwg y byddai Plaid Cymru yn eich cefnogi pe baech chi, fel y dywedodd y Gweinidog...
Delyth Jewell: Diolch, Lywydd. Weinidog, mae Donald Trump wedi dweud y byddai am i'r GIG fod ar y bwrdd mewn unrhyw drafodaethau yn y dyfodol ynglŷn â chytundeb masnach rhwng y DU a'r UDA. Yn ddiweddarach, fe dynnodd yn ôl ar hyn, ond mae'r ffaith bod ei lysgennad i'r DU, Woody Johnson, hefyd wedi dweud yr un peth yn dangos yn glir beth fydd blaenoriaethau'r UDA os a phan fydd trafodaethau masnach yn...
Delyth Jewell: Yn rhy aml mewn dadleuon fel hyn sy'n canolbwyntio ar gyllid, gallwn ganolbwyntio gormod ar fanylion y canrannau a'r ffigurau yn y pellter sy'n ymddangos mor bell ei bod yn anodd olrhain eu perthynas â bywydau pobl. Mewn gwirionedd, bydd y cynigion yr ydym ni'n sôn amdanyn nhw, hynny yw, sut y bydd cronfeydd yn cael eu dyrannu ar ôl Brexit i helpu ein cymunedau, yn cael effaith annileadwy...
Delyth Jewell: Hoffwn ddechrau gyda neges syml: bu croeso erioed i ymfudwyr yng Nghymru a dyma fydd yr achos o hyd yn y dyfodol. Mae croeso i chi, cewch eich gwerthfawrogi, a bydd Plaid Cymru bob amser yn gweithio i amddiffyn eich hawliau. Bob wythnos, rydym ni'n trafod yn y Siambr hon y peryglon i'n heconomi a'n gwasanaethau cyhoeddus yn sgil Brexit, a dyma ni eto'n trafod newidiadau enfawr a gynigiwyd gan...
Delyth Jewell: I egluro hynny, dywedais fy mod yn credu bod pawb bron yn credu eu bod yn iawn ar y mater hwn, oherwydd ei fod yn rhywbeth y maent yn teimlo mor gryf yn ei gylch. Nid wyf o reidrwydd yn gwneud sylw ar hynny.
Delyth Jewell: A wnewch chi dderbyn ymyriad?
