Mark Isherwood: 7. Sut y mae Llywodraeth Cymru yn cefnogi busnesau Cymru? OAQ54736
Mark Isherwood: Roedd gan hosbisau Cymru refeniw cyfunol o £36 miliwn yn 2018 a chafodd oddeutu £28 miliwn o'r arian hwn ei godi ganddynt eu hunain. Mae cyllid statudol wedi aros yn ei unfan ers blynyddoedd lawer. Mae hosbisau plant yn dweud wrthyf, er eu bod yn gweithredu ar sail 'prynu un, cael saith neu wyth am ddim', fod eu cyllid statudol wedi aros yn ei unfan ers 10 mlynedd. Mae cyllid y Llywodraeth...
Mark Isherwood: Mae hosbisau'n gweithio mewn partneriaeth â gwasanaethau presennol y GIG mewn ardaloedd lleol, ac yn ychwanegu atynt. Y llynedd yng Nghymru, rhoddodd 16 hosbis elusennol ofal uniongyrchol i dros 11,000 o bobl a'u teuluoedd, gan gyrraedd miloedd yn fwy drwy ymgysylltiad cymunedol a datblygu; cyfrannwyd 290,000 o oriau gan wirfoddolwyr hosbisau; gwelwyd 2,150 o oedolion mewn hosbisau dydd a...
Mark Isherwood: Diolch. Mae ein cynnig heddiw yn nodi adroddiad y grŵp trawsbleidiol ar ofal hosbis a gofal lliniarol ar anghydraddoldebau o ran mynediad at ofal hosbis a gofal lliniarol ac mae wedi'i seilio'n llwyr ar yr adroddiad hwn sy'n seiliedig ar dystiolaeth a thystiolaeth fanwl bellach a gafwyd ers hynny gan sefydliadau a gweithwyr proffesiynol sy'n gweithio yn y sector. Felly, mae'n destun gofid...
Mark Isherwood: —cyn i chi dynnu sylw'n gwrtais at hynny. Mae'r Bil yn caniatáu i rai swyddogion cyngor sefyll mewn etholiad yn eu hawdurdodau lleol, sut fyddwch chi'n rheoli materion sy'n ymwneud â gwrthdaro buddiannau a allai godi mewn amgylchiadau o'r fath? Pa ystyriaeth ydych chi wedi'i rhoi i gost bosib rhaglen addysgol i hysbysu pobl leol am unrhyw newidiadau posib i systemau etholiadol a...
Mark Isherwood: Mae eich datganiad yn cyfeirio at gynghorau cymuned a'r angen i baratoi adroddiad blynyddol, ac mae'n dweud bod hwn yn un o argymhellion yr adolygiad annibynnol ar ddyfodol cynghorau cymuned a thref yng Nghymru a'i fod yn allweddol i sicrhau tryloywder ac atebolrwydd. Ym mis Ionawr, holais ynghylch adroddiad Swyddfa Archwilio Cymru, gan ddweud: Mae safon bresennol rheoli ariannol a...
Mark Isherwood: Yn amlwg, mae gormod yn y Bil hwn a'ch datganiad i mi ymdrin ag ef yn ei gyfanrwydd, felly fe wnaf i geisio dewis a dethol. Dywedwch y bydd hi'n ofynnol i'r prif gynghorau baratoi strategaeth cyfranogiad y cyhoedd, ymgynghori yn ei chylch, ei chyhoeddi a'i hadolygu, ond yn y gorffennol mae Llywodraeth Cymru wedi bod yn amharod yn aml i weithredu agenda hawliau cymunedol Deddf Lleoliaeth...
Mark Isherwood: A gaf i alw am ddatganiad llafar unigol gan Lywodraeth Cymru ar y fframwaith i wella Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr? Fe gawsom ni ddatganiad ysgrifenedig ddydd Iau diwethaf ynglŷn â hyn, gan gyfeirio at nifer o faterion sy'n haeddu archwiliad llawn a chynhwysfawr yn y Siambr hon, os nad mewn dadl lawn. Mae hwn yn nodi, er enghraifft, bod meddygon teulu y tu allan i oriau arferol...
Mark Isherwood: Yng nghyllideb Mawrth 2016, cyhoeddodd Llywodraeth y DU ei bod yn agor y drws i fargen twf ar gyfer y gogledd, ac y byddai hynny'n cynnwys dogfen Growth Track 360 gan Fwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru, gyda chynigion uchelgeisiol ar gyfer seilwaith rheilffyrdd ar draws y rhanbarth. Mae Llywodraeth Cymru yn dweud ei bod yn datblygu system drafnidiaeth integredig o ansawdd uchel ledled y...
Mark Isherwood: Diolch. Er bod Iechyd Cyhoeddus Cymru yn darparu cymorth arbenigol ar iechyd y cyhoedd i'r 22 awdurdod lleol yng Nghymru, mae holl gyrff y GIG yn rhannu’r cyfrifoldeb am iechyd y cyhoedd yng Nghymru, o dan arweinyddiaeth Iechyd Cyhoeddus Cymru. Mewn cyferbyniad, yn Lloegr, cafodd y prif ddyletswyddau statudol ar gyfer iechyd y cyhoedd eu gosod ar awdurdodau lleol yn 2013, gyda’r...
Mark Isherwood: Bythefnos yn ôl, dywedodd y Cydffederasiwn Diwydiannau Coedwigoedd—Confor—mai un rhan o dair yn unig o'r gyllideb sydd ar gael ar hyn o bryd i gyrraedd targed gofynnol Llywodraeth Cymru o greu 2,000 hectar o goetir newydd bob blwyddyn ac i gyflawni ei dyheadau o ran yr hinsawdd. Deallaf fod sector coedwigaeth Cymru yn cynhyrchu £528 miliwn o werth ychwanegol gros i Gymru, gan gynnal...
Mark Isherwood: 3. Sut y mae Llywodraeth Cymru yn hyrwyddo partneriaeth effeithiol rhwng llywodraeth leol a chyrff iechyd cyhoeddus yng Nghymru? OAQ54647
Mark Isherwood: A ydych yn cydnabod y dechreuwyd yr holl broses hon pan roddodd Llywodraeth y DU £57 miliwn yn 2011 i Lywodraeth Cymru fel arian cyfatebol, er mwyn i Lywodraeth Cymru ddarparu rhaglen Cyflymu Cymru—11 y cant o'r holl arian—ac yna £56 miliwn yn fwy yn 2017 i ymdrin â'r ardaloedd anoddaf eu cyrraedd, er mwyn i Lywodraeth Cymru gyflawni? Llywodraeth y DU a roddodd gychwyn ar hyn; eich...
Mark Isherwood: Yn olaf, mae'r Lleng Brydeinig Frenhinol yn cyfeirio at gysgu ar y stryd a digartrefedd. Maen nhw'n nodi bod mwyafrif y cyn-filwyr yn llwyddo i reoli'r broses o drosglwyddo i gartrefi newydd yn llwyddiannus a nifer gymharol isel o gyn-filwyr sy'n wynebu anawsterau ac felly'n mynd yn ddigartref ac yn gorfod cysgu allan yn y pen draw. Ond sut ydych chi'n ymateb i'w hargymhelliad nhw y dylai...
Mark Isherwood: Diolch i chi am eich datganiad. Mewn gwirionedd bu degawd erbyn hyn ers i mi arwain dadl fer yn y fan hon yn galw ar Gymru i fabwysiadu cyfamod y lluoedd arfog, ac rydym ni i gyd wedi troedio llwybr hir yn ystod y degawd oddi ar hynny. Ond, wrth gwrs, fel mae'r Lleng Brydeinig Frenhinol yn ei ddweud, nid yw'r cofio ynddo'i hun yn gogoneddu rhyfel, ac mae'r symbol sydd iddo, y pabi coch, yn...
Mark Isherwood: Diolch. Mae Deddf Cydraddoldeb 2010 yn mynnu—ac rwy'n dyfynnu yma—bod yn rhaid i ddarparwyr gwasanaethau feddwl o flaen llaw a chymryd camau i fynd i'r afael â rhwystrau sy'n llesteirio pobl anabl. Wrth wneud hyn, mae'n dweud ei bod yn syniad da ystyried yr amrywiaeth o anableddau a allai fod gan eich darpar ddefnyddwyr gwasanaethau ac na ddylech aros nes y bydd person anabl yn cael...
Mark Isherwood: 1. Sut y mae Llywodraeth Cymru yn monitro'r broses o weithredu Deddf Cydraddoldeb 2010 yng Nghymru? OAQ54657
Mark Isherwood: Ie. Wel, rydym yn gresynu bod y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol wedi methu atal y penderfyniad hwn rhag cael ei wneud tan yn awr. Rydym yn gresynu hefyd fod nifer y diwrnodau gwaith a gollwyd oherwydd straen a materion yn ymwneud ag iechyd meddwl ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr wedi cynyddu 20 y cant ers 2014. Ac rydym yn nodi bod y bwrdd iechyd wedi bod o dan fesurau...
Mark Isherwood: Mae'r nifer amcangyfrifedig o'r boblogaeth anableddau dysgu yng Nghymru o 70,000 o bobl mewn mwy o berygl o afiechyd corfforol a meddyliol, o safon iechyd is a mwy o risg o ddatblygu iechyd gwaeth, maent ddwywaith yn fwy tebygol o gael mynediad at ofal eilaidd mewn argyfwng, ac maent yn marw, ar gyfartaledd, ddegawdau cyn y boblogaeth yn gyffredinol. Mae 38 y cant o'r marwolaethau hyn yn rhai...
Mark Isherwood: Ym mis Medi, dywedodd cyfarwyddwr cyffredinol Cydffederasiwn Diwydiant Prydain, Carolyn Fairbairn: Mae cymaint o fusnesau yma yng Nghymru yn llawn optimistiaeth a brwdfrydedd. Maent yn awyddus i sôn am—a gweithredu ar—gryfderau Cymru. I nodi bod Cymru'n agored ar gyfer busnes. Ond maent yn wirioneddol awyddus i roi terfyn ar ansicrwydd. Gan ddyfynnu busnesau yng ngogledd Cymru ddechrau...
