Lee Waters: Diolch i chi, Ysgrifennydd y Cabinet. Daw’r adroddiad hwnnw gan y swyddfa archwilio yn sgil sawl beirniadaeth gan Bwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus y Cynulliad o berfformiad Gwasanaeth Gwybodaeth GIG Cymru. Dyma sefydliad sydd â chyllideb o dros £53 miliwn a 500 o staff, ond nid oes ffordd dryloyw o allu monitro eu perfformiad neu eu dwyn i gyfrif. Nid oes ganddynt fwrdd annibynnol ac nid ydynt...
Lee Waters: 4. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ymrwymo i adolygu strwythurau llywodraethu Gwasanaeth Gwybodeg GIG Cymru? (OAQ51096)
Lee Waters: Diolch. Yn ei thystiolaeth i ymchwiliad cyhoeddus yr M4, cydnabu'r Llywodraeth y bydd traffordd newydd yn achosi niwed hirdymor, ond y byddai’r manteision economaidd byrdymor yn gorbwyso hyn. Mae cynghorydd annibynnol y Llywodraeth ei hun, Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru erbyn hyn, wedi dweud nad yw hyn yn gydnaws â Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015. Mae...
Lee Waters: 8. Pa asesiad y mae’r Prif Weinidog wedi’i wneud o gyflwyniad Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol i ymchwiliad cyhoeddus yr M4? (OAQ51122)
Lee Waters: ‘Na’ ydyw, mae arnaf ofn. Rwy’n ymddiheuro. [Torri ar draws.] Hyd nes y cawn y ddadl ynglŷn â’r math o system gyfiawnder rydym am ei gweld yng Nghymru, mae’n rhy gynnar i basio’r cynnig hwn ac felly ni fyddaf yn ei gefnogi ar hyn o bryd.
Lee Waters: Rwy’n hapus i ildio.
Lee Waters: Fel y dywedais, rwy’n meddwl bod y dystiolaeth yn gymysg. Mae yna dystiolaeth sy’n gwrthdaro ar y pwynt ac fel y dywedais, mae gennyf ragfarn bersonol yn erbyn uwch garchardai. Bûm yn cadeirio cyfarfod cyhoeddus yn Wrecsam ar adeg y ddadl yno, a gwneuthum ychydig o waith ar wrthwynebu’r carchar yn Wrecsam. Felly, dyna rwy’n tueddu’n gryf tuag ato. Fodd bynnag, i fod yn deg, rydym...
Lee Waters: Rwy’n anghyfforddus iawn gyda’r cynnig i adeiladu carchar mawr ym Mhort Talbot a’r gemau gwleidyddol sy’n mynd gyda hynny. Nid wyf yn derbyn y ddadl fod hwn yn fater sydd heb ei ddatganoli. Mae’n ymwneud â’r math o wlad yr ydym am i Gymru fod, ac mae cyhoeddiad dydd Llun ynglŷn â chomisiwn ar gyfiawnder yng Nghymru, dan arweiniad yr Arglwydd Thomas o Cwmgiedd, yr Arglwydd Brif...
Lee Waters: Prif Weinidog, a gaf i groesawu o ddifrif yr ymdrech i geisio uno gwahanol feysydd gweithgarwch y Llywodraeth? Mae llywodraethau yn aml yn cael eu beirniadu am feddylfryd seilo, ac rwy’n credu bod y Llywodraeth yn haeddu rhywfaint o ganmoliaeth yn y ddogfen hon am y ffordd y mae wedi ceisio dod â gwahanol feysydd ei rhaglen a'i strategaeth at ei gilydd. Ac rwy’n edrych ymlaen, pan gaiff...
Lee Waters: Diolch, Prif Weinidog. Gan fod Llywodraeth Theresa May wedi cefnu ar ei haddewid i drydaneiddo’r rheilffordd i Abertawe a'r gorllewin, mae hyn wedi rhoi pwyslais pendant ar gysylltedd holl ddinas-ranbarth bae Abertawe. Rwy’n croesawu’r gefnogaeth i’r cysyniad ar gyfer rhwydwaith trafnidiaeth gyhoeddus modern, cydgysylltiedig. Rwy'n credu mai’r hyn y mae angen i ni ei weld nawr yw...
Lee Waters: 6. A wnaiff y Prif Weinidog gomisiynu astudiaeth ddichonoldeb cam cynnar lawn o rwydwaith metro i Fae Abertawe? (OAQ51049)
Lee Waters: A wnaiff y Gweinidog ildio?
Lee Waters: Nodaf eich sylwadau fod Cyfoeth Naturiol Cymru wedi dweud eu bod angen arweiniad pellach ar yr hyn a olygir wrth ‘newydd’ ac ‘ôl-effeithiol’. Ni chefais fy argyhoeddi o gwbl gan y ddadl hon yn y pwyllgor. Roedd yn ymddangos yn glir i’r pwyllgor fod yr hyn roeddent yn ei argymell mor amlwg y tu allan i’r ddealltwriaeth a dderbynnir nes ei bod yn anodd deall bod honno’n ddadl...
Lee Waters: Hoffwn groesawu'r datganiad. Roedd dwy elfen yr oeddwn yn awyddus i roi sylw iddynt. Un: o ran y dewisiadau y byddwch chi’n ymgynghori arnyn nhw ynglŷn â diwygio, rwy'n siomedig nad yw pleidleisio gorfodol yn un o'r dewisiadau y mae Llywodraeth Cymru yn gofyn am farn arno. Rwy'n credu bod ei gwneud hi’n ofynnol i bobl gymryd rhan yn rhan o'u dyletswyddau dinesig ehangach—mae cael...
Lee Waters: Diolch, Prif Weinidog. Cefais innau hefyd gyfarfod â Damian Hinds ddydd Mercher diwethaf, ynghyd â'r AS dros Lanelli, Nia Griffith, a chanfuwyd gennym unwaith eto ei fod yn foneddigaidd, ond yn ddifater ynghylch ffawd y gweithwyr yn Llanelli, lle bydd y 150 o swyddi yn cael eu hadleoli. Amcangyfrifir na fydd 50 ohonynt yn gallu manteisio ar y cynnig i adleoli gan nad yw’n ymarferol, yn...
Lee Waters: 8. Pa gamau y bydd y Prif Weinidog yn eu cymryd i wrthgydbwyso rhaglen canoli swyddi Llywodraeth y DU mewn perthynas â'r Adran Gwaith a Phensiynau? OAQ(5)0742(FM)
Lee Waters: Gweinidog, a gaf i eich canmol am y datganiad heddiw ac am yr uchelgais y tu ôl i'r polisi? Ni ddylai fod gennym ni unrhyw amheuaeth fod hwn yn bolisi diwylliannol radical sy'n tynnu’n groes i’r ffordd y mae’r iaith wedi cael ei defnyddio am ganrif neu fwy, ac nid yw hyn yn mynd i fod yn orchwyl hawdd, ond rwy'n credu ei bod hi’n hollol briodol ein bod yn ceisio ymgyrraedd at wneud...
Lee Waters: Ysgrifennydd y Cabinet, hoffwn fynd ar drywydd y pwynt ar ymgysylltu â'r cyhoedd. Nid ydym wedi bod yn brin o ddadansoddiad arbenigol dros y degawd diwethaf, mwy neu lai, ar yr heriau sy'n wynebu'r GIG yng Nghymru, ond un o'r pethau y mae'r system wedi ei weld yn heriol dros ben i’w wneud yw ymgysylltu â chymunedau. Mae Llanelli yn astudiaeth achos enwog ar sut i beidio â gwneud hynny,...
Lee Waters: Rydym wedi treulio llawer o amser yn ystyried sut y gall ein pwerau deddfu ail-lunio ein cymdeithas ac yn awr gallwn ystyried sut y gall ein pwerau cyllidol gyfrannu hefyd. Dyma'r union fath o ddadl uchelgeisiol ac agored y cafodd y lle hwn ei greu ar ei chyfer—cyfle inni i herio'r sefyllfa sydd ohoni a gosod Cymru yn wirioneddol ar wahân. Ond, yn ogystal ag ystyried beth y gallem ei wneud...
Lee Waters: Rwy’n falch iawn o ymuno â Simon Thomas i gefnogi’r cynnig a gyflwynwyd yn enw Jeremy Miles a Huw Irranca-Davies. Dylwn gymeradwyo Huw Irranca-Davies am araith ardderchog yr oeddwn yn cytuno â phob gair ohoni. Mae angen i ni fynd i wraidd y mater yma. Mae Llywodraeth Cymru wedi gwneud llawer, ond mae angen gwneud llawer iawn mwy, ac mae’n rhaid i ni ei wneud yn gyflym. Fel y noda’r...
