David Lloyd: Yn amlwg, mae pandemig COVID wedi cael effaith sylweddol iawn ar amseroedd aros, ar gyfer apwyntiadau cleifion allanol a thriniaethau wedi'u cynllunio. Roedd nifer y cleifion a oedd yn aros dros 36 wythnos am driniaeth yn ardal bwrdd iechyd bae Abertawe yn 22,453 ddiwedd mis Awst eleni, o gymharu â 3,263 ar yr un adeg y llynedd. Nawr, gwyddom fod y bwrdd iechyd wedi gwneud rhywfaint o...
David Lloyd: 1. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am amseroedd aros ar gyfer apwyntiadau a thriniaethau cleifion allanol yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe? OQ55772
David Lloyd: Diolch yn fawr, Ddirprwy Lywydd. Nawr, yn y ddadl yma, dwi'n mynd i ganolbwyntio ar addysg gyfrwng Cymraeg ac o brofiad fel cyn-gadeirydd corff llywodraethol Ysgol Gynradd Gymraeg y Login Fach yn Waunarlwydd, Abertawe, â 250 o blant efo 92 y cant o ddisgyblion yn dod o gartrefi di-Gymraeg. Mae'n debyg mai'r diffyg gweithredu a diffyg unrhyw ymateb ystyrlon i adroddiad yr Athro Sioned Davies,...
David Lloyd: Nod y cynnig yma, fel rydyn ni wedi clywed, ar gyfer Bil calonnau Cymru ydy gwella'r canlyniadau i bobl sy'n dioddef ataliadau ar y galon y tu allan i'r ysbyty, ac rydw i'n cefnogi'r cynnig yn frwd. Ac mae'r pwyslais ar y tu allan i'r ysbyty: pan fydd rhywun yn syrthio'n ddiymadferth i'r llawr yn anymwybodol, ar ganol y stryd, mewn siop neu allan yn loncian a dim ond chi sydd yna, a fuasech...
David Lloyd: Diolch ichi am hynny, Weinidog. Nawr, mae data a gedwir ar gyfer y flwyddyn ariannol lawn ddiweddaraf, 2018-19, yn dangos mai dim ond 55 y cant o gyfanswm contractau awdurdodau lleol a'r GIG yng Nghymru a enillwyd gan gyflenwyr yng Nghymru. Mewn geiriau eraill, collwyd 45 y cant o wariant contractau i'r tu allan i Gymru. Gwyddom fod yr Alban yn cadw tua 70 y cant o'i chontractau o fewn ei...
David Lloyd: 6. Pa asesiad y mae'r Gweinidog wedi'i wneud o lefel caffael lleol gan gyrff cyhoeddus yng Ngorllewin De Cymru? OQ55752
David Lloyd: Pa asesiad y mae'r Gweinidog wedi'i wneud o'r cydweithrediad rhwng awdurdodau lleol wrth ddarparu addysg blynyddoedd cynnar cyfrwng Cymraeg, yn enwedig mewn cymunedau sy'n agos at ffiniau sirol?
David Lloyd: Diolch yn fawr, Llywydd. Mae wastad yn werth aros, yn amlwg, cyn dechrau fy nghyfraniad. Mae'n amser tyngedfennol, fel y mae sawl un wedi'i ddweud. Allaf i ddechrau ar y cychwyn fan hyn drwy longyfarch rhai areithiau arbennig dwi wedi'u clywed yn y ddadl yma mor belled? Wrth gwrs, Vaughan Gething, i fod yn deg—agoriad bendigedig. A hefyd Adam Price, Helen Mary Jones, Rhun, Delyth ac Alun...
David Lloyd: A gaf i ddiolch yn fawr iawn i'r Prif Weinidog am yr ateb yna? A, hefyd, dangosodd ymchwiliad gan Gymdeithas Alzheimer Cymru a gyhoeddwyd yn gynharach y mis hwn—bydd y Prif Weinidog yn ymwybodol—bod gofalwyr teuluol ledled Cymru wedi blino'n lân, ac mae Gofalwyr Cymru wedi dweud rhywbeth tebyg yr wythnos hon. Canfu'r arolwg rhanbarthol bod 95 y cant o ofalwyr teuluol a holwyd yn dweud...
David Lloyd: 7. Pa asesiad y mae'r Prif Weinidog wedi'i wneud o'r cymorth sydd ar gael i ofalwyr yng Nghymru ar hyn o bryd? OQ55766
David Lloyd: Rwy'n falch iawn o allu cymryd rhan yn y ddadl hon ac yn wir, rwy'n cefnogi pob rhan o'r cynnig. A gaf fi ddechrau drwy ganmol Jenny Rathbone am osod y cefndir ac egluro'r broblem gyda'r manylder llawn y mae'r mater cymhleth hwn yn ei haeddu? Fel y soniwyd, mae endometriosis yn gyflwr lle mae leinin yr endometriwm—leinin y groth—mae rhannau ohono'n dechrau tyfu y tu allan i'r groth. Nid...
David Lloyd: Diolch, Weinidog. Yr wythnos diwethaf, gwnaethom nodi Diwrnod Aer Glân, lle cawsom ddata wedi'i ddiweddaru, a oedd yn tynnu sylw at y ffaith bod gan dde Cymru, cyn y cyfyngiadau symud, y lefelau llygredd gwaethaf ond un yn y DU—roedd lefelau nitrogen deuocsid gwenwynig 1.6 gwaith yn fwy na therfynau cyfreithiol yr UE. Nawr, yn ystod y cyfyngiadau symud eleni, gwelsom lygredd aer yng...
David Lloyd: 5. Pa asesiad y mae'r Gweinidog wedi'i wneud o lefelau llygredd aer yng Nghymru? OQ55688
David Lloyd: Allaf i ddiolch i'r Cadeirydd am ei chyflwyniad arbennig ar y cychwyn ac i glercod ac ymchwilwyr y pwyllgor am eu gwaith dygn a chaled dros fisoedd lawer? Nawr, ffurfiwyd y pwyllgor yma wedi penderfyniad gan y Senedd yma. Dwi'n gresynu, felly, nad oedd pob plaid wedi cymryd rhan yng ngweithgareddau'r pwyllgor, er taw penderfyniad y Senedd oedd o. Dylid parchu penderfyniadau y Senedd hon....
David Lloyd: Gallai'r—[Anghlywadwy.]—gael effaith drychinebus ar y GIG—[Anghlywadwy.]
David Lloyd: Ymddiheuriadau, Lywydd. Rwy'n siarad yn dawel yn naturiol, yn amlwg. [Chwerthin.] Yr wythnos hon, mae Cymdeithas Feddygol Prydain wedi rhybuddio y gallai Brexit heb gytundeb effeithio'n drychinebus ar y GIG, gyda phryderon amlwg ynghylch y cyflenwad o gynhyrchion fferyllol, dyfeisiau meddygol a chyfarpar diogelu. Gwyddom fod Llywodraeth Cymru wedi adeiladu warws Brexit o gyflenwadau meddygol,...
David Lloyd: Wrth gwrs, mae'r Bil yn cynyddu'r tebygolrwydd o Brexit heb gytundeb. Yr wythnos hon, mae arweinwyr busnes yn rhybuddio eto am beryglon 'dim cytundeb' i fusnesau sydd eisoes yn fregus ac yn dioddef effeithiau'r pandemig ar hyn o bryd. Felly, pa asesiadau a wnaethoch o’r bygythiadau niferus sy'n wynebu busnesau yng Nghymru pe baem yn cael Brexit heb gytundeb? Ac onid ydych yn cytuno y dylid...
David Lloyd: Diolch yn fawr, Lywydd. Weinidog, mae Llywodraeth Cymru, yn gwbl deg, wedi beirniadu'r Bil marchnad fewnol fel enghraifft amlwg o gipio grym, a dywedwch y byddwch yn gwrthwynebu hynny bob cam o'r ffordd. Fe fyddwch yn ymwybodol fod ASau Plaid Cymru wedi cynnig gwelliant i’r Bil yn San Steffan a fyddai wedi diogelu'r setliad datganoli drwy atal y Bil rhag dod i rym oni bai fod y deddfwrfeydd...
David Lloyd: Diolch, Ddirprwy Lywydd. Rwy'n ymwybodol o'r amser. A gaf fi ddiolch i bawb sydd wedi cyfrannu at y ddadl hon yn gyntaf oll? Cyfraniadau rhagorol gan bawb, yn gwneud amrywiaeth o bwyntiau sy'n deillio o'n dadansoddiad yn ein hadroddiad cyntaf ar COVID-19 fel pwyllgor iechyd, gan gyflawni ein rôl graffu fel pwyllgor ac fel aelodau o'r pwyllgor. Mae adroddiadau eraill i ddilyn. Nawr, mae'n deg...
David Lloyd: O gofio bod Cymru, yn draddodiadol, yn dibynnu’n gryf ar gyflenwadau o Tsieina a gwledydd eraill yn Asia, mae’n hanfodol ein bod yn cefnogi cynhyrchwyr yng Nghymru i ddatblygu ein cyflenwad cartref ein hunain. Gwnaethom argymell felly fod Llywodraeth Cymru yn adolygu ei systemau i sicrhau bod y mecanweithiau ar waith i alluogi gweithgynhyrchwyr yng Nghymru i ymateb yn gyflym wrth gyflenwi...
