Lesley Griffiths: Diolch, ac roeddwn yn falch iawn o allu derbyn, neu dderbyn mewn egwyddor, yr holl argymhellion heblaw am un, ac edrychaf ymlaen yn fawr at y ddadl a gynhelir yn y Siambr hon ar 6 Mawrth, ac mae'n debyg mai dyna'r cam nesaf. Ac yna cawn olwg ar beth arall sydd angen inni ei wneud i gael golwg a gwneud yn siŵr fod ein milgwn yn cael eu diogelu gymaint â phosibl. Rwyf hefyd wedi cyfarfod â...
Lesley Griffiths: Anfonais fy ymateb i'r adroddiad a gyflwynwyd ar y mater hwn ddoe at y Pwyllgor Deisebau a gadeirir gan yr Aelod, ac fel y nodwyd yn yr ymateb, bydd unrhyw newidiadau arfaethedig i ddeddfwriaeth yn destun ymgynghoriad cyhoeddus llawn.
Lesley Griffiths: Felly, yn amlwg, mae CNC yn dod o dan bortffolio'r Gweinidog Newid Hinsawdd, ac rwy'n gwybod y bydd hi'n cael cyngor gan CNC ynghylch y cynnydd yn y trwyddedau rheoleiddiol y cyfeirioch chi atynt. Rwyf wedi gwneud ychydig o ymchwil i hyn ar ôl cael gwybod mai dim ond 37 o drwyddedau a roddwyd, ac mae hynny'n gywir. Rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn cydnabod nad yw CNC yn ceisio gwneud elw o...
Lesley Griffiths: Wel, fel y dywedais yn fy ateb agoriadol, mae fy swyddogion wedi bod yn gweithio'n agos iawn gyda sefydliadau'r trydydd sector i weld beth arall y gellir ei wneud i helpu ein perchnogion anifeiliaid anwes sy'n ei chael hi'n anodd bwydo a gofalu am eu hanifeiliaid anwes yn y ffordd y byddent hwy a ninnau eisiau iddynt ei wneud. Yn anffodus, gwelsom gynnydd mewn perchnogaeth anifeiliaid anwes...
Lesley Griffiths: Wrth i'r sefyllfa economaidd waethygu, mae'r pwysau ar gyllidebau aelwydydd i gynnal amodau lles da i anifeiliaid anwes yn dod yn fwyfwy heriol. Mae fy swyddogion wedi gweithio'n agos gyda'r trydydd sector i fonitro'r sefyllfa ac yn falch o weld grwpiau lles anifeiliaid yng Nghymru yn gweithio gyda'i gilydd i gefnogi ein perchnogion anifeiliaid anwes.
Lesley Griffiths: Wel, fel y mae'r Aelod yn gwybod, mae'r cynllun ffermio cynaliadwy yn cael ei lunio ar hyn o bryd. Rydym wedi mynd drwy broses sylweddol o gydgynllunio gyda'n rhanddeiliaid, felly ni allaf roi'r sicrwydd hwnnw i chi fel y gofynnoch chi amdano, ond yn amlwg, rydym yn awyddus iawn i'r gwaith hwnnw gael ei wneud. Rwy'n clywed yr hyn a ddywedwch am ffermwyr yn aros i weld, os mynnwch, ond byddem...
Lesley Griffiths: Mae Bil Amaethyddiaeth (Cymru) yn ganlyniad i sawl blwyddyn o ddatblygu polisi ar draws portffolios gweinidogol, sy'n cynnwys trafodaethau gyda'r Gweinidog Newid Hinsawdd. Mae swyddogion hefyd wedi bod mewn trafodaethau rheolaidd gyda chyd-Weinidogion i ddeall effaith y Bil ar raglenni sy'n bodoli eisoes a rhaglenni'r dyfodol, gan gynnwys adfer mawndiroedd.
Lesley Griffiths: Diolch. Felly, fe'i crybwyllais yn ein grŵp rhyngweinidogol ym mis Rhagfyr ac yna ysgrifennais at y Gweinidog ffermio, pysgodfeydd a bwyd. Fel y dywedaf, yn anffodus, nid wyf wedi cael ymateb i'r llythyr hwnnw. Mae gennym gyfarfod pellach o'r grŵp rhyngweinidogol, ymhen pythefnos rwy'n credu, felly byddaf yn ei godi eto os nad ydwyf wedi cael ymateb. Rwy'n credu bod angen inni edrych ar sut...
Lesley Griffiths: Diolch. Mae hwn yn amlwg yn gyfnod heriol iawn i'n ffermwyr i gyd, ac rwy'n gwybod bod ffermwyr dofednod ac wyau'n arbennig o ddibynnol ar borthiant ac ynni, dau faes lle'r ydym wedi gweld cynnydd sylweddol yn y costau oherwydd chwyddiant amaeth. Mae'r diwydiant wyau—ac rwy'n credu eich bod yn cyfeirio at hyn yn rhan gyntaf eich cwestiwn—hefyd yn galw am ddiwygio contractau i atal...
Lesley Griffiths: Mae Llywodraeth Cymru yn rhoi cymorth i'r diwydiant wyau yn ne-ddwyrain Cymru. Mae arian ar gael drwy ein cynlluniau grantiau cyfalaf, gyda chyngor a chymorth uniongyrchol ar gael i fusnesau fferm a bwyd drwy ein timau Cyswllt Ffermio a Busnes Cymru.
Lesley Griffiths: Rwyf bob amser wedi bod â diddordeb arbennig mewn newydd-ddyfodiaid, gan weithio gyda phobl i weld beth sy'n eu rhwystro rhag mentro i'r byd amaeth. Mae'n rhaid imi ddweud, nid wyf yn credu bod addysg a sgiliau wedi bod yn un o'r rhwystrau a gafodd eu dwyn i fy sylw erioed. Rwyf wedi bod yn canolbwyntio ar—. Soniais am Mentro yn fy ateb gwreiddiol i chi, a bu'n gynllun llwyddiannus iawn i...
Lesley Griffiths: Mae Llywodraeth Cymru'n parhau i gefnogi ac annog pobl ifanc i fentro i'r diwydiant amaeth drwy raglenni fel Cyswllt Ffermio a Mentro. Bydd y cynllun ffermio cynaliadwy arfaethedig ar gael i bob math o ffermydd ym mhob rhan o Gymru ac yn cefnogi newydd-ddyfodiaid i sefydlu busnesau amaethyddol cynaliadwy.
Lesley Griffiths: Rwyf wedi cael trafodaethau gyda'r sector pysgodfeydd. Rwy'n ymwybodol iawn o'r dirywiad a gofnodwyd. Rwy'n cydnabod eu bod wedi bod o dan bwysau digynsail yn sgil gadael yr Undeb Ewropeaidd, pandemig COVID, gorchwyddiant prisiau tanwydd yn fwy diweddar a achosir gan y rhyfel yn Wcráin, a'r argyfwng costau byw wrth gwrs. Rwy'n credu bod llawer o'r pwysau i'w deimlo ar draws ein holl sectorau...
Lesley Griffiths: Diolch. Rydych yn codi pwynt pwysig iawn, ac mae'n fater rydym o ddifrif yn ei gylch. Byddem yn annog ceidwaid da byw yn gryf i barhau i roi gwybod i'r heddlu am bob digwyddiad. Rwy'n credu y dylwn ddweud hynny ar y cychwyn. Rwy'n credu ei bod hi'n bwysig iawn fod yr wybodaeth honno'n cael ei chofnodi. Ond wrth gwrs, rydym am weld cwymp a gostyngiad llwyr yn nifer yr ymosodiadau hynny. Rwy'n...
Lesley Griffiths: Nid wyf yn hollol siŵr sut rydych chi'n disgwyl i mi wneud i fferm fod yn rhan o brosiect peilot. Credwch fi pan ddywedaf fod yr Asiantaeth Iechyd Anifeiliaid a Phlanhigion wedi ceisio'n galed iawn—[Torri ar draws.] Fe geisiodd yr asiantaeth yn galed iawn i gael ffermydd i fod yn rhan o gyfnod cyntaf y prosiect peilot, ac yn anffodus nid ydym wedi cael unrhyw un i gymryd rhan yn yr ail...
Lesley Griffiths: Nid oes unrhyw beth wedi mynd o'i le. Fel y dywed yr Aelod, mae fy swyddogion yn cynnal trafodaethau mewnol sylweddol ar hyn o bryd i gytuno ar baramedrau'r prosiect i ganiatáu ar gyfer ymarfer caffael llawn. Chi fyddai'r cyntaf i gwyno pe na bawn yn dilyn y rheolau priodol. Rwy'n ymroddedig iawn i brosiect TB sir Benfro. Rwy'n gwybod eich bod wedi bod yn rhan ohono; fel y dywedwch, mae...
Lesley Griffiths: Yn amlwg, fe wnaethoch amlinellu sefyllfa ofidus iawn, ac mae'n ddrwg iawn gennyf glywed eich bod chi a'r ffermwr yn teimlo nad oedd tosturi. Mae hwn yn waith a wnaethom, bedair blynedd yn ôl mae'n debyg, lle gofynnais i'r prif swyddog milfeddygol ar y pryd a'i thîm weithio gyda ffermwyr i weld sut y gallem osgoi sefyllfaoedd fel yr un a ddisgrifiwch. Ar y pryd, barnwyd mai'r ffordd orau...
Lesley Griffiths: Diolch yn fawr iawn. Gallaf sicrhau'r Aelod fod gwersi wedi'u dysgu, yn amlwg. Mae'n rhaid dysgu gwersi bob amser pan fo gennych chi'r adroddiadau a wnaethom. Fe fyddwch yn cytuno bod cryn dipyn o fonitro'n digwydd ar ein rhaglen datblygu gwledig, ac roedd galwadau ar y pryd i mi gael adolygiad annibynnol, er enghraifft, ond nid oeddwn yn credu bod hynny'n angenrheidiol. Yr hyn rwy'n credu...
Lesley Griffiths: Rwy'n ymwybodol iawn o beth hoffai'r NFU i mi wneud mewn perthynas â'r cynlluniau Glastir. Fe fyddwch yn gwybod fy mod wedi cyhoeddi y byddant yn parhau hyd at ddiwedd 2023. Yn anffodus, oherwydd yr ansicrwydd yn ein cyllidebau ac yn y ffordd rwyf newydd ei ddisgrifio yn fy ateb i Cefin Campbell, nid wyf yn gallu gwneud yr hyn y byddech yn hoffi imi ei wneud. Ac mae'n gyfnod ansicr iawn, nad...
Lesley Griffiths: Diolch. Fel y dywedoch chi, cawsom addewid na chaem geiniog yn llai, ond yn anffodus, o ganlyniad i fethiant Llywodraeth y DU i anrhydeddu ei hymrwymiad i roi cyllid llawn i Gymru yn lle cyllid yr UE, fe wyddom ein bod £1.1 biliwn yn waeth ein byd mewn gwirionedd. Ac yn amlwg, nid yw'n bosibl dod o hyd i'r swm sylweddol hwnnw o arian o fewn ein cyllideb ein hunain, felly rydym yn gwybod, yn...
