Peredur Owen Griffiths: Diolch, Prif Weinidog. Ddoe, roedd hi'n bedair blynedd ers i chi ddechrau ar eich swydd yn Brif Weinidog. Yn y cyfnod hwnnw, rydym ni wedi gweld gwelliant i sefyllfa rhai o'n cymunedau—. Nid ydym wedi gweld gwelliant—. Dydw i ddim hyd yn oed yn gallu darllen fy nghwestiwn, mae'n ddrwg gennyf i. Fe wnaf i ddechrau eto. [Chwerthin.] Ie. Yn y cyfnod hwnnw, nid ydym wedi gweld gwelliant i...
Peredur Owen Griffiths: 4. Sut mae'r Llywodraeth yn helpu i drechu tlodi yn Nwyrain De Cymru yn ystod yr argyfwng costau byw? OQ58896
Peredur Owen Griffiths: Diolch yn fawr, Gwnsler Cyffredinol, ac yn sicr, fe wnaf ysgrifennu atoch am hynny. Ers y rownd olaf o gwestiynau i'r Cwnsler Cyffredinol, cawsom ddyfarniad y Goruchaf Lys nad oes gan Senedd yr Alban bŵer i ddeddfu ar gyfer cynnal refferendwm. A yw'r Cwnsler Cyffredinol yn cytuno â'r sylwadau a wnaed gan Brif Weinidog Cymru yn yr haf, fod achos moesol a gwleidyddol diamwys dros ganiatáu...
Peredur Owen Griffiths: Diolch, Lywydd. Mae fy nghwestiwn cyntaf y prynhawn yma yn ymwneud â mater yn fy rhanbarth sy'n achosi pryder i etholwyr, ond mae iddo oblygiad cenedlaethol. Mae cais Merthyr (South Wales) Ltd i barhau i gloddio am lo ym mhwll glo Ffos-y-Frân y tu hwnt i'r dyddiad cau gwreiddiol, a chloddio am dair blynedd arall, wedi achosi cryn ofid i drigolion oherwydd pryderon am ansawdd yr aer a...
Peredur Owen Griffiths: Mae pum mlynedd wedi bod ers y penderfyniad i ddod â Cymunedau yn Gyntaf i ben. Hon oedd strategaeth wrthdlodi’r Llywodraeth, ac nid oes un wedi'i rhoi ar waith yn ei lle. Ers hynny, mae lefelau tlodi wedi cynyddu, a byddant yn gwaethygu'n sylweddol oherwydd yr argyfwng costau byw, sy’n prysur ddod yn argyfwng difrifol. Pam nad oes gan Gymru strategaeth wrthdlodi benodol, Weinidog, ac a...
Peredur Owen Griffiths: Trefnydd, rwyf i eisiau tynnu sylw at yr angen am ddatganiad gan y Llywodraeth drwy godi mater y feithrinfa yng Nghanolfan Plant Caerffili, sydd wedi'i gadael ar y dibyn oherwydd diffyg ymrwymiad ariannol ac ymgysylltu gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili, sy'n cael ei weithredu gan Lafur. Mae'r ganolfan wedi bod yn darparu gwasanaeth anhygoel i blant ag anableddau, oedi mewn datblygiad ac...
Peredur Owen Griffiths: I gloi, Ddirprwy Lywydd, mae’r adroddiad hwn yn taflu goleuni ar y trefniadau ariannu hyn ac, yn bwysicach fyth, ar y cronfeydd sy'n gweithredu yng Nghymru a’u heffaith ar y cymunedau sydd eu hangen fwyaf. Hoffwn ddiolch i’r Aelodau a’r Gweinidog am eu cyfraniadau heddiw. Rwy’n credu mai dyma’r tro cyntaf i ymchwiliad pwyllgor gael ei gynnal i'r mater yma yn y Senedd yma, a dwi'n...
Peredur Owen Griffiths: Diolch, Ddirprwy Lywydd, a diolch i bawb am gymryd rhan yn y ddadl y prynhawn yma.
Peredur Owen Griffiths: Mae'n amlygu'r cymhlethdod a'r materion emosiynol rydym wedi bod yn eu trafod y prynhawn yma. Yn fyr, ychydig o sylwadau ar y siaradwyr. Soniodd Peter, i ddechrau, am y diffyg ymgysylltiad a'r cymhlethdod o beidio â siarad â'n gilydd. Mike, wedyn—un pwynt i'w wneud yw na wnaeth Simon Hart anfon y cyfrifiadau atom, ond fe wnaeth Robert Buckland, felly roedd gennym rywfaint o'r wybodaeth...
Peredur Owen Griffiths: Diolch, Mike. Rydym yn argymell y dylai corff annibynnol asesu honiadau Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU ynghylch lefelau cyllid yn y dyfodol a sut mae hyn yn cymharu â chyllid blaenorol yr UE. Rydym yn falch fod Llywodraeth Cymru wedi cytuno i’r argymhelliad hwn, ond yn anffodus, ni chawsom yr un ymrwymiad gan Lywodraeth y DU. Rydym yn annog y Gweinidog, felly, i fynd ar drywydd y...
Peredur Owen Griffiths: Mae’r trefniadau ariannu newydd a sefydlwyd ers i’r DU adael yr UE yn cynrychioli newid seismig yn y ffordd y caiff arian ei ddyrannu i Gymru a rôl Llywodraethau Cymru a’r DU yn y broses honno. Ein canfyddiad pennaf oedd bod gweithrediad llwyddiannus y cronfeydd newydd hyn yng Nghymru yn cael ei beryglu gan y diffyg ymgysylltu rhwng Llywodraethau Cymru a’r DU. Ni ddylai darpariaeth...
Peredur Owen Griffiths: Diolch yn fawr, Llywydd. Mae’n bleser gennyf wneud y cynnig ac agor y ddadl hon ar adroddiad y Pwyllgor Cyllid ynghylch trefniadau ariannu ar ôl gadael yr Undeb Ewropeaidd. Mae’r mater o osod trefniadau ariannu newydd yn lle rhai yr Undeb Ewropeaidd yn un hynod berthnasol yng Nghymru, gan mai ni oedd y wlad oedd yn cael y mwyaf o arian yr Undeb Ewropeaidd mewn perthynas â’n poblogaeth...
Peredur Owen Griffiths: Diolch am yr ateb yna.
Peredur Owen Griffiths: Rwy'n cefnogi ymdrechion i sefydlu cyfres o gamau gweithredu ar gyfer holl ffermwyr Cymru yn gyfnewid am daliadau sylfaenol cyffredinol blynyddol a fydd yn hyrwyddo bioamrywiaeth ac yn rhoi hwb i'r amgylchedd yn ein gwlad. Fodd bynnag, rwy'n rhannu pryderon yr undebau amaeth y bydd ffermwyr tenant neu'r rhai sydd â hawliau tir comin, yn debyg i un yr ymwelais ag ef yn fy rhanbarth, yn ei...
Peredur Owen Griffiths: 1. Sut mae'r Llywodraeth yn sicrhau dyfodol hyfyw i ffermio? OQ58785
Peredur Owen Griffiths: Diolch, Llywydd, a diolch i Jenny Rathbone fel Cadeirydd y Pwyllgor ESJ, fy nghyd-Aelodau, a’r tîm clercio ac ymchwil am eu cydweithrediad yn y broses o sgrwtineiddio’r Bil yma; hefyd i’r Dirprwy Weinidog am ei pharodrwydd i gysylltu ar y ddeddfwriaeth bwysig yma, a beth mae wedi dweud y prynhawn yma. Mae hefyd yn galonogol i glywed rhai o’r pethau mae wedi ymrwymo i’w gwneud ac...
Peredur Owen Griffiths: Hoffwn ddechrau gydag aelodaeth y cyngor partneriaeth gymdeithasol. Mae'n ystyriaeth allweddol. Rhaid sicrhau y bydd y corff dylanwadol hwn yn adlewyrchu pob agwedd o gymdeithas Cymru yn llawn. Er mwyn i hyn ddigwydd mae'n rhaid cael hyblygrwydd o ran mecanwaith yr aelodaeth fel bod modd tynnu arbenigedd a phrofiad o faes mor eang â phosib. Os ydym am gyflawni'r agenda mwy uchelgeisiol a'r...
Peredur Owen Griffiths: Ar gyfer fy nghyfraniad y prynhawn yma, hoffwn ganolbwyntio ar yr effaith y mae'r argyfwng nyrsio yng Nghymru yn ei chael ar hosbisau, ac yn arbennig ar y ddwy hosbis blant yng Nghymru—Tŷ Hafan a Thŷ Gobaith. Mae'r ddwy hosbis yn noddfeydd i rai o'r plant mwyaf bregus yng Nghymru a'u teuluoedd. Serch hynny ni all yr un o'r ddwy hosbis weithio ar gapasiti llawn oherwydd costau staffio...
Peredur Owen Griffiths: I gloi, Dirprwy Lywydd, roedd cyd-destun y gwaith o lunio’r gyllideb hon, a chraffu arni, yn anodd. Fel pwyllgor, rydym yn deall bod pob corff cyhoeddus yn wynebu heriau sylweddol o ran darparu gwasanaethau o fewn eu cyllidebau. O ganlyniad, mae'n bwysicach nag erioed o’r blaen bod cynigion y Comisiwn yn gymesur ac yn dryloyw, a bod modd eu cyfiawnhau. Er bod cyllideb y Comisiwn ar gyfer...
Peredur Owen Griffiths: Ystyriwyd cyllideb ddrafft y Comisiwn gan y pwyllgor, a chyhoeddodd ei adroddiad ar 21 Hydref. Canfuom fod y Comisiwn wedi datblygu ei gynigion cyllidebol mewn modd darbodus, ac o ganlyniad, rydym yn argymell y dylai’r Senedd gymeradwyo’r gyllideb sydd ger ein bron heddiw. Fodd bynnag, fel y mae’r comisiynydd wedi’i grybwyll, bydd sefydliadau’r sector cyhoeddus ledled Cymru yn...
