Lee Waters: Nid yw nifer y teithwyr sy’n defnyddio trafnidiaeth gyhoeddus wedi dychwelyd i'w lefelau cyn COVID, ond rydym yn parhau i weithio gyda phartneriaid i chwilio am ffyrdd o ddod â phobl allan o’u ceir ac i ddefnyddio dulliau mwy cynaliadwy.
Lee Waters: Diolch. Y bwriad yw gwneud hynny y mis hwn. Mae llawer iawn yn digwydd mewn perthynas â'r agenda diwygio bysiau. Rydym yn edrych ar fater tocynnau teithio, rydym yn edrych ar fater rhaglennu—fel y dywedaf, nid yn unig rhoi’r fframwaith deddfwriaethol ar waith ar gyfer caniatáu masnachfreinio, ond gweithio gyda Trafnidiaeth Cymru ac awdurdodau lleol ar ble y dylai’r llwybrau hynny...
Lee Waters: Wel, rydym yn sicr yn meddwl amdano, ond fel rwyf newydd ei egluro, gan fod gennym system dameidiog sydd wedi'i phreifateiddio, nid yw mor syml ag y mae'n swnio, gan fod gan weithredwyr gwahanol systemau gwahanol, nid oes gennym allu i'w gorfodi, gan mai cwmnïau masnachol ydynt. A holl bwynt newid i system fasnachfraint ledled Cymru, gyda safonau ar gyfer gweithwyr a theithwyr, yw caniatáu...
Lee Waters: Wel, rwy’n angerddol am y rôl y mae’r bws yn ei chwarae yn y system drafnidiaeth gynaliadwy. Mae wedi bod yn rhan o’r ddadl sydd wedi’i hesgeuluso ers yn rhy hir o lawer. Rydym yn ymdrin â gwaddol preifateiddio, sy’n ei gwneud yn anodd iawn mabwysiadu ymagwedd strategol, oherwydd yn y bôn, gall cwmnïau preifat gynnal y gwasanaethau y maent yn dymuno eu cynnal, a gwyddom, ar ôl...
Lee Waters: Diolch. Mae 'Llwybr Newydd', strategaeth drafnidiaeth Cymru, yn nodi ein cynlluniau ar gyfer system drafnidiaeth hygyrch, gynaliadwy ac effeithlon, nid yn unig yn Nwyrain De Cymru, ond ledled y wlad.
Lee Waters: I have recently written to Network Rail seeking an update on the action they are taking to improve their performance to ensure better reliability of rail services in Wales.
Lee Waters: Breuddwyd gwrach yw hyn.
Lee Waters: Wel, rwy'n cydnabod yn llwyr fod cynlluniau ffyrdd mawr fel hyn yn aflonyddgar. Maent yn swnllyd. Maent yn achosi niwed i'r amgylchedd. Maent yn creu allyriadau sylweddol. Mae'n un o'r rhesymau pam ein bod yn adolygu ein hymagwedd tuag at adeiladu ffyrdd. Os caf nodi un pwynt a wnaeth Heledd Fychan am y ffordd a gomisiynwyd gan y Llywodraeth, rwy'n meddwl mai Ieuan Wyn Jones a'i comisiynodd...
Lee Waters: Trafnidiaeth Cymru yw'r awdurdod dros dro sy'n gyfrifol ar ran Llywodraeth Cymru am sicrhau bod y contractwr yn cyflawni eu cyfrifoldebau a'u dyletswyddau i drigolion Hirwaun a'r rhai yr effeithir arnynt yn yr ardal.
Lee Waters: Wel, rwy'n credu ei bod hi'n anodd pan fo awdurdodau lleol wedi rhoi caniatâd cynllunio, ac fel y dywedoch chi, roedd hyn beth amser yn ôl. O ystyried y fframwaith polisi a nodwyd gennyf, hoffwn feddwl na fyddai hynny'n digwydd pe bai caniatâd cynllunio yn cael ei roi o'r newydd heddiw. Mae'r hyn y gallwn ei wneud yn ôl-weithredol yn amlwg yn gwestiwn mwy cymhleth, ac yn sicr yn un y...
Lee Waters: Diolch. Gwn fod pryder ar draws y gymuned yn Llanbradach a Chaerffili ynglŷn â dinistrio coetir clychau'r gog, ac roedd gweld rhai o'r lluniau'n peri gofid. Yn fy marn i, y peth mwyaf cadarnhaol ynglŷn â hyn yw'r ffaith bod yr ymateb cymunedol mor gryf, gan eu bod yn deall gwerth bioamrywiaeth i'w hardal. Rwy'n meddwl bod gennym dipyn o ffordd i fynd i wneud yn siŵr fod datblygwyr hefyd...
Lee Waters: Diolch. Mae ein polisïau cynllunio yn gosod fframwaith cryf ar gyfer gwarchod coed, gan gynnwys coetiroedd hynafol. Rydym yn diwygio Deddf Coedwigaeth 1967 i ddarparu gwell amddiffyniad i'r amgylchedd a dull mwy effeithiol o atal torri coed yn anghyfreithlon. Bydd ein cynllun ffermio cynaliadwy yn rhoi cymorth i warchod a rheoli coetiroedd hynafol.
Lee Waters: Deallaf fod pryderon yn aml yn codi pan fydd gennych brosiectau seilwaith mawr. Cofiaf yr honiadau a wnaed pan oedd Gwynt y Môr yn cael ei ddatblygu, gan bobl yn Llandudno a oedd yn honni y byddai ymwelwyr yn cadw draw o’r cyrchfan i dwristiaid, rhywbeth sy’n amlwg wedi cael ei wrthbrofi. Felly, dylem nodi bod rhai pobl yn bryderus. Mae pobl hefyd sy’n gefnogol iawn i ynni...
Lee Waters: Mae ymgysylltu ac ymgynghori'n hollbwysig i'r broses gynllunio, ac mae cyfleoedd i gymunedau fynegi eu barn ar gynlluniau ynni'n hanfodol i'r gwaith o baratoi cynlluniau datblygu a phenderfynu ar geisiadau cynllunio.
Lee Waters: Nid wyf yn siŵr sut mae rhoi ochenaid yn y Cofnod, Lywydd, ond efallai—
Lee Waters: Ardderchog. Os felly, fe lwyddais. Nid wyf yn gwybod ble i ddechrau, a dweud y gwir. Yn gyntaf oll, nid yw terfynau cyflymder 20 mya yn orfodol. Cytunodd y Senedd drwy fwyafrif llethol ar ddechrau’r haf i newid y terfyn cyflymder diofyn. Mae gwneud eithriadau i hynny o fewn gallu awdurdodau priffyrdd lleol yn llwyr. A chyda llaw, dim ond gyda chefnogaeth Aelodau Ceidwadol yn y Senedd y...
Lee Waters: Rwy’n sylweddoli y bydd yr Aelod wedi ysgrifennu hynny cyn iddi gael cyfle i wrando ar yr hyn a ddywedais a’r her a roddais iddi. Nid wyf yn derbyn cynsail ei phwynt. Mae symud nwyddau a phobl yn amlwg yn hollbwysig. Nid yw hynny’n bosibl ar hyn o bryd gan fod gennym dagfeydd. Nid ydych yn datrys tagfeydd drwy adeiladu mwy o ffyrdd. Mae digon o dystiolaeth ryngwladol yn dangos, os...
Lee Waters: Wel, nid wyf yn siŵr pam fod hwn yn bolisi mor gymhleth i’w ddeall. Mae pob un ohonom wedi ymrwymo i gyflawni ein targedau newid hinsawdd. Daw 17 y cant o'r allyriadau o drafnidiaeth. Nawr, golyga hynny fod angen inni fabwysiadu dull gwahanol o ymdrin â thrafnidiaeth os ydym am gyflawni'r nodau sero net hynny, gan mai trafnidiaeth yw'r sector sydd wedi newid arafaf ers gosod y targedau am...
Lee Waters: Wel, wrth gwrs, rydym yn cymryd camau i ostwng terfynau cyflymder. Bydd gan bob ffordd lleol derfyn cyflymder diofyn o 20 mya o fis Medi nesaf, gyda’r gallu i awdurdodau lleol ddarparu ar gyfer eithriadau i’w cadw ar 30 mya. A bydd hynny, heb os, yn cael effaith ganlyniadol ar ymdeimlad pobl o gyflymder ar ffyrdd eraill. Felly, byddwn hefyd yn edrych ar ein polisi gosod terfynau cyflymder...
Lee Waters: Diolch. Fel y gwyddoch, y targed o 86 miliwn o goed yw’r hyn sydd angen i ni ei blannu i gyflawni ein targedau allyriadau carbon fel y’u nodir gan Bwyllgor y DU ar y Newid yn yr Hinsawdd, corff annibynnol. Rydym oll yn cytuno ar sail drawsbleidiol i gyflawni sero net. Rydym yn cymeradwyo gwaith comisiwn y DU ar y newid yn yr hinsawdd. Yn syml, mae hyn yn nodi'n ymarferol yr hyn y bydd...