Baroness Mair Eluned Morgan: Tybed a fyddai'r Prif Weinidog yn cytuno, er y gallai rhai pobl yn y Siambr hon ddehongli trafodaethau yr UE yn un antur fawr, mae eraill, efallai nad ydyn nhw’n byw mewn tai enfawr yng nghanol Wiltshire, yn gallu gweld bod y cynnydd enfawr sydd eisoes wedi digwydd yng nghost petrol, y cynnydd yng nghost bwyd, yn effeithio ar aelodau tlotaf ein cymdeithas yn barod. Ac, yn wir, a yw'r Prif...
Baroness Mair Eluned Morgan: Pa asesiad y mae Ysgrifennydd y Cabinet wedi’i wneud o’r effaith a gaiff y diffyg o £66 biliwn, sydd wedi’i ragfynegi yn adroddiad y Trysorlys a ddatgelwyd yn answyddogol, ar Gymru pe baem yn cael telerau llym wrth adael yr UE?
Baroness Mair Eluned Morgan: Diolch. Rhybuddiodd Ysgrifennydd y Cabinet ddoe fod yna adegau o brinder o’n blaenau, ac y dylid defnyddio’r gyllideb eleni fel cyfle i’r rhai sy’n derbyn cyllid yn y sector cyhoeddus baratoi ar gyfer toriadau o ran y caledi sy’n cael ei orfodi gan Lywodraeth Dorïaidd y DU. Ond yn awr mae gennym y broblem ychwanegol hon o £66 biliwn o ddiffyg a ragfynegir pe baem yn mynd am...
Baroness Mair Eluned Morgan: 2. Pa asesiad y mae’r Gweinidog wedi’i wneud o’r effaith a gaiff diffyg Trysorlys Ei Mawrhydi o £66 biliwn o ganlyniad i adael yr Undeb Ewropeaidd ar Gymru? OAQ(5)0049(FLG)
Baroness Mair Eluned Morgan: Diolch am yr ateb yna. Mae sicrhau bod ein cymunedau cefn gwlad wedi eu cysylltu yn dechnolegol yn hanfodol ar gyfer yr holl sectorau yn ein heconomi ni. Gan fod adroddiad wedi ei gyhoeddi heddiw sy’n tanlinellu’r ffaith bod rhwydwaith ‘mobile’ ar gyfer trefi a phentrefi yng Nghanolbarth a Gorllewin a Cymru yn wael, a ydy’r Llywodraeth wedi rhoi unrhyw sylw i’r syniad o roi...
Baroness Mair Eluned Morgan: 5. A wnaiff y Gweinidog amlinellu ei sectorau blaenoriaeth ar gyfer datblygu economaidd yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru? OAQ(5)0050(EI)
Baroness Mair Eluned Morgan: Hoffwn.
Baroness Mair Eluned Morgan: Diolch yn fawr, Lywydd. Rydym i gyd am weld pobl hŷn yn cael y gofal gorau posibl. Fodd bynnag, yma yng Nghymru, fel mewn mannau eraill yn y DU, mae gennym fom sy’n tician ym maes gofal cymdeithasol, a chyn iddo ffrwydro, mae’n gwbl hanfodol ein bod yn cael trafodaeth onest a heriol ynglŷn â sut ddyfodol sydd i ofal yng Nghymru a sut rydym yn mynd i dalu amdano. Fel arall, rydym mewn...
Baroness Mair Eluned Morgan: A gaf i ddiolch hefyd i’r Cadeirydd am amlinellu blaenoriaethau’r pwyllgor dros y flwyddyn nesaf? Mae’n amlwg ein bod ni’n mynd i gael hydref bishi tu hwnt gyda’r Bil anferth yma ar ddatganoli treth ar dir ac rydym ni’n mynd i fod yn sgrwtineiddio’r gyllideb ddrafft, wrth gwrs, a’r posibilrwydd nawr y byddwn ni’n sgrwtineiddio’r dreth ‘landfill’. Felly, mae lot o waith...
Baroness Mair Eluned Morgan: Diolch. Rwyf wedi cwrdd â’r cyfarwyddwr iechyd cyhoeddus dros fwrdd iechyd Hywel Dda yn ddiweddar. Mae hi wedi cadarnhau bod arolwg diweddar wedi dangos bod 28 y cant o blant hyd at bedair oed dros bwysau; 28 y cant—mae hwnnw’n ffigur anhygoel. Mae adroddiad arall yn ddiweddar wedi dangos bod tri chwarter o blant ym Mhrydain yn cael llai o amser y tu fas yn yr awyr iach na phobl yn ein...
Baroness Mair Eluned Morgan: 8. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am y mesurau a ddefnyddir i leihau achosion o ordewdra mewn plant yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru? OAQ(5)0152(FM)
Baroness Mair Eluned Morgan: Mae llawer o siaradwyr heddiw wedi siarad am y gwaith rhyfeddol a wneir gan weithwyr iechyd yng Nghymru, a phwy sydd heb glywed am sensitifrwydd eithafol rhai o’n nyrsys gofal lliniarol tuag at bobl ar ddiwedd eu hoes? Pwy sydd heb glywed y straeon anhygoel am lawfeddygon yn achub bywyd plentyn sy’n marw gan drawsnewid ac adfer ystyr i fywydau’r rhieni hynny? Pwy sydd heb ryfeddu at...
Baroness Mair Eluned Morgan: Wel, mae Dai Lloyd wedi dweud wrthym ni am beidio â galaru, ond mae’n rhaid i fi ddweud fy mod yn dal i alaru—rwy’n dal i alaru am yr ardaloedd hynny yng nghefn gwlad, a’n amaethyddiaeth, sydd ddim yn gwybod nawr sut mae eu dyfodol yn edrych. I’m still in mourning for those people in the poorest communities who would have assumed that that money was coming to them but who now have...
Baroness Mair Eluned Morgan: Dros yr haf, traeth Newgale yn sir Benfro oedd un o’r cyntaf yng Nghymru i gymryd rhan mewn ymgyrch i dacluso ein traethau. Roedden nhw’n gofyn i bobl ymuno gyda’r ymgyrch yma i gasglu sbwriel am ddwy funud. Fe wnes i hyn dros y penwythnos yn Whitesands. Hoffwn i ofyn a fyddech chi’n barod i gymeradwyo hwn fel ymgyrch ac a fyddech chi hefyd yn atgoffa pobl na fyddai angen i ni wneud...
Baroness Mair Eluned Morgan: Ysgrifennydd y Cabinet, fel y byddwch yn gwybod, mae bwrdd iechyd Hywel Dda yn gweithio gyda chlinigwyr a grwpiau cleifion i ddatblygu gwell llwybr gofal i gleifion mewn gwasanaethau pediatrig yn Sir Benfro a Sir Gaerfyrddin erbyn diwedd y flwyddyn. Ar ymweliad diweddar â Llwynhelyg a Glangwili, cefais wybod am y ddibyniaeth ar feddygon o’r tu allan i’r DU er mwyn sicrhau ein bod yn...
Baroness Mair Eluned Morgan: Hoffwn ddilyn y cwestiwn a ofynnwyd gan Rhun yn gynharach: yng ngoleuni penderfyniad meddygon iau Lloegr i wrthod y contract, gallai hynny effeithio’n wirioneddol ar forâl yn y GIG yn Lloegr. Tybed a allwch ddweud wrthym beth arall y gallech ei wneud, o bosibl, i ddenu rhai o’r bobl sydd wedi eu dadrithio â’r ffordd y mae’r system yn cael ei rhedeg yn Lloegr.
Baroness Mair Eluned Morgan: 5. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am wasanaethau pediatrig yng ngorllewin Cymru? OAQ(5)0034(HWS)
Baroness Mair Eluned Morgan: A wnaiff y Gweinidog nodi sut y bydd y dull dinas-ranbarth o fudd i ardaloedd gwledig yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru?
Baroness Mair Eluned Morgan: A wnaiff y Gweinidog amlinellu pa gynlluniau sy'n cael eu rhoi yn eu lle i baratoi ar gyfer poblogaeth sy'n heneiddio'n gyflym?
Baroness Mair Eluned Morgan: Diolch, Lywydd. A gaf i longyfarch y Gweinidog ar ei benodiad i’r portffolio pwysig yma? Rwyf eisiau canolbwyntio ar un mater yn arbennig, a’r mater yna yw’r wybodaeth am Gymraeg i oedolion. Yn 2014-15, roedd £10 miliwn wedi cael ei wario ar ddysgu Cymraeg i oedolion. Roedd tua 14,000 o bobl wedi cymryd rhan yn y rhaglen yna, sy’n gweithio mas fel tua £700 y pen i’r bobl hynny a...
