John Griffiths: I'm very pleased to take part in this important debate today. I think all Members are very conscious of the value of palliative care and end-of-life services in their own areas, and that certainly is the case with me. I'm very familiar with St David's Hospice Care; we're fortunate in Newport and around to have a really top-quality end-of-life and palliative care service through St David's...
John Griffiths: Diolch yn fawr, Llywydd. I hear what the Minister has said about the difficulties in timing, Llywydd, and these have plagued this particular Bill, I'm afraid. We were once again as a committee unable to give this latest LCM the sort of consideration we would have liked, and we do not believe we've really been able to sufficiently understand the impact of the provisions on the lives of people...
John Griffiths: I very much welcome the new funding and focus on community-focused schools, Minister, which I know we've discussed before. I have some good examples, I think, in my area, including Maindee Primary School, which is multicultural and is doing some really good work, and tells me that they have to invest heavily in staff to support parents and families with wider issues, such as food, housing,...
John Griffiths: Weinidog, fel y dywedwch, mae grwpiau cymunedol yn gwneud gwaith da iawn yn gwyrddu ein cymunedau lleol, ac mae hyn yn hanfodol, onid yw, wrth fynd i'r afael â heriau newid hinsawdd, cysylltu pobl yn agosach â natur, a chael cefnogaeth boblogaidd i'r newid sydd ei angen arnom os ydym yn mynd i ymateb o ddifrif i heriau amgylcheddol y dyfodol? Rwy'n credu bod un enghraifft o hynny i'w gweld...
John Griffiths: Diolch, Dirprwy Lywydd. Gweinidog, tybed a allech chi fynd i'r afael â sefyllfa a ddigwyddodd yn fy etholaeth yng Nghil-y-coed, lle, ym mis Hydref y llynedd, ysgrifennodd deintydd o'r GIG at ei 10,000 o gleifion y GIG yn dweud wrthyn nhw ei fod yn lleihau'r nifer i 2,500 yn effeithiol o 1 Ionawr eleni, a byddai'n rhaid i bob un o'r 10,000 hynny ailymgeisio am le yn y GIG pe baen nhw eisiau...
John Griffiths: Diolch am eich ateb, Weinidog. Yn ddiweddar, ymwelais â chwmni diwydiannol lleol, cwmni diwydiannol teuluol, yng Nghasnewydd, sef GD Environmental. Maent yn arallgyfeirio ar hyn o bryd, ac fe wnaethom ymweld â'u stiwdio ffilm, yn Nhrefonnen yng Nghasnewydd, lle mae Urban Myth yn ffilmio'r gyfres Sex Education. Mae'r cyfan yn mynd yn dda iawn, ac mae'r berthynas gyda Cymru Greadigol wedi bod...
John Griffiths: 1. Sut mae'r Gweinidog yn gweithio gyda Dirprwy Weinidog y Celfyddydau a Chwaraeon a'r Prif Chwip i hybu'r diwydiant teledu a ffilm sy'n tyfu yng Nghymru? OQ59221
John Griffiths: Lywydd, fel rhywun sydd wedi ymrwymo i ddatganoli ac i Gasnewydd, mae’n braf iawn myfyrio ar y cynnydd rydym wedi’i wneud. Bellach, mae gennym Senedd i Gymru—rhywbeth y mae cenedlaethau wedi ymgyrchu drosto ac wedi gweithio i’w sicrhau. Mae gan Gasnewydd a Chymru hunaniaeth Gymreig gryfach a atgyfnerthir gan y setliad democrataidd newydd. Mae'n bwysig i bobl gael ymdeimlad clir o'u...
John Griffiths: Dirprwy Weinidog, rwyf am orffen drwy sôn am fy etholwr a’m ffrind, Olwen, a oedd yn gyn-athro Cymraeg yma yn y Senedd. Roedd hi’n naw mlwydd oed pan symudodd i Gasnewydd o Gaerdydd, lle roedd hi’n ffodus i fynd i ysgol gynradd Gymraeg. Pan symudon nhw i Gasnewydd, ychydig iawn o Gymraeg oedd yn y dref, fel yr oedd bryd hynny, ac yn sicr ddim yn yr ysgolion. Yn yr 1960au, gyda Lilian...
John Griffiths: Ddirprwy Weinidog, hoffwn sôn hefyd am ddata cyfrifiad 2021, a chofnodi rhai o’r canfyddiadau a gofnodwyd ar ein cyfer yn lleol. Mae 56.3 y cant o bobl yn Ringland, ardal o Ddwyrain Casnewydd sydd wedi’i dylanwadu’n drwm gan waith dur cyfagos Llan-wern ers y 1960au, yn nodi eu bod yn Gymry'n unig, ond o ran sgiliau iaith Gymraeg, dywedodd dros 90 y cant o’r bobl yno nad oedd...
John Griffiths: Hoffwn ddefnyddio’r ddadl heddiw i archwilio hunaniaeth Gymreig yn y ddinas ychydig ymhellach, i egluro'r sefyllfa ar hyn o bryd yn fy marn i, ond hefyd, sut y credaf y gall dyfu, yn enwedig ymhlith ein cenhedlaeth iau, ond hefyd yng nghyd-destun uchelgeisiau Llywodraeth Cymru i sicrhau 1 filiwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050. Nôl ym mis Tachwedd ac ychydig cyn cwpan y byd, roeddwn yn...
John Griffiths: Cyn y Ddeddf Uno gyntaf ym 1535, pan gafodd Cymru ei chyfeddiannu gan Loegr, roedd sir Fynwy yn cael ei hystyried yn rhan o Gymru. Ar ôl yr ail Ddeddf Uno ym 1542, aeth pethau'n gymhleth. Cofrestrwyd deuddeg sir yng Nghymru, ond gwnaed sir Fynwy yn uniongyrchol atebol i lysoedd San Steffan. Roedd y Gymraeg yn ddadl allweddol ar ochr y rheini a honnai y dylai'r sir fod yn rhan o Gymru....
John Griffiths: Diolch, Lywydd. Bydd Jayne Bryant a Peredur Owen Griffiths yn siarad am un funud. Lywydd, Ddirprwy Weinidog, dwi eisiau dechrau’r ddadl fer heddiw drwy ddymuno Dydd Gŵyl Dewi hapus i chi ac i bawb yma yn y Senedd. Rwy’n falch o gael y ddadl yma ar y diwrnod pan ydym yn dathlu ein sant cenedlaethol. Fel llawer yn Nwyrain Casnewydd a ledled Cymru, byddaf yn nodi’r diwrnod. Rwy’n falch...
John Griffiths: Diolch, Llywydd. Rwy'n siarad yn rhinwedd fy swydd fel Cadeirydd y pwyllgor—y Pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai, fel y dywedoch chi, Llywydd. Rydym ni wedi cynnig dau adroddiad ar y memoranda cydsyniad deddfwriaethol ar gyfer y Bil Tai Cymdeithasol (Rheoleiddio). Fe wnaethom ni adrodd ar y memorandwm cydsyniad deddfwriaethol cychwynnol, memorandwm atodol Rhif 2 a memorandwm atodol Rhif 3 ym...
John Griffiths: Rwyf am siarad yn rhinwedd fy swydd fel Cadeirydd y Pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai. Hoffwn ddiolch i Gymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol a'r Gweinidog Newid Hinsawdd am ddod i sesiynau tystiolaeth y pwyllgor. Fel pwyllgor, Llywydd, gwnaethom gydnabod bod gosod cyllideb ddrafft yn wyneb pwysau economaidd eithafol yn her anodd i Lywodraeth Cymru. Roeddem...
John Griffiths: Ie. Yn aml, rwy'n credu, Gweinidog, mae mentrau bach a chanolig mor brysur yn rhedeg eu busnesau nes ei bod hi'n anodd bod yn ymwybodol o'r help a'r gefnogaeth sydd ar gael, ac, yn wir, treulio'r amser i fanteisio arnyn nhw. Ond mae'n rhaid i mi ddweud bod Busnes Cymru yn amhrisiadwy yn Nwyrain Casnewydd, ac fe weithiodd fy swyddfa etholaeth yn dda iawn gyda nhw yn ystod y pandemig, pan...
John Griffiths: Fe wnaethoch chi sôn am Liberty Steel, Gweinidog, ac mae cau'r ffatri honno dros dro yn ddealladwy wedi creu llawer iawn o bryder. Fe fyddwch chi'n gwybod, Gweinidog, bod y gweithrediad diwydiannol hwnnw'n helaeth iawn, a bod llawer o gyfleoedd o'i fewn, rwy'n meddwl. Mae gennych chi'r orsaf bŵer yno, y cysylltiadau rheilffordd a phen y rheilffordd, ei doc ei hun a graddfa'r safle; mae...
John Griffiths: Diolch am yr ateb yna, Gweinidog. Bythefnos yn ôl, cwrddais ag un o fy etholwyr iau, Elliot, a'i fam, Lucy. Mae'r ddau yma yn y Senedd heddiw yn yr oriel gyhoeddus yn gwylio'r trafodion. Mae Elliot yn bum mlwydd oed ac yn dioddef o gyflwr prin o'r enw nychdod cyhyrol Duchenne, anhwylder genetig sydd â'r nodwedd o golli cyhyrau yn raddol. Fel rhan o'i driniaeth, Gweinidog, mae Lucy yn...
John Griffiths: 5. Beth yw strategaeth Llywodraeth Cymru i ddatblygu gwasanaethau arbenigol meddygol ymhellach ledled Cymru? OQ59055
John Griffiths: 7. Sut mae Llywodraeth Cymru yn cefnogi busnesau bach a chanolig ar draws Dwyrain Casnewydd? OQ59054
