Brif Weinidog, rwy’n meddwl bod rhaid i ni groesawu tôn datganiad Ysgrifennydd Gwladol Cymru am ei fod yn dangos parodrwydd i weithio i wella er mwyn cyflawni amcan cyffredin sef deddfwriaeth sy’n gweithio mewn gwirionedd. Os bydd hynny’n digwydd mewn gwirionedd, yna bydd hynny’n beth da. A gaf fi ddweud fod gennyf bryderon sylweddol am yr ymagwedd tuag at fater awdurdodaeth? Oherwydd, i mi, mae’n mynd at wraidd y ddeddfwriaeth ac nid ydym eisiau sefyllfa lle mae’n rhaid i ni geisio mynd ati’n barhaus i ddehongli’r berthynas rhwng ein pwerau, deddfau Cymru a Lloegr, a’r pwynt ynghylch awdurdodaeth. Roedd honno’n broblem y cafodd Ysgrifennydd Gwladol diwethaf Cymru gryn anhawster â hi. Cafwyd ymgais yn y Bil drafft hwn i ymdrin â hynny, ond ceir darn braidd yn rhyfedd yn y ddeddfwriaeth, sy’n dweud mai’r pwrpas yw

‘cydnabod gallu’r Cynulliad a Gweinidogion Cymru i wneud cyfraith sy’n ffurfio rhan o gyfraith Cymru a Lloegr.’

Nawr, mae’n ymddangos i mi mai dim ond parhau camddealltwriaeth sylfaenol ynghylch mater awdurdodaeth y mae hynny’n ei wneud. Nid oes unrhyw ddirgelwch yn perthyn iddo, nac unrhyw swyn. Y cyfan yw awdurdodaeth Cymru a Lloegr yn y bôn yw deddfau a basiwyd yn San Steffan wedi’u cymhwyso i Gymru a Lloegr fel yr ardal lle mae’r awdurdodaeth yn bodoli, ond bellach mae gennym ddeddfwrfa ychwanegol, sef Cymru. Os ydym yn mynd i gydnabod a chreu fframwaith drwy statud sy’n dweud, ‘Rydym yn cydnabod bodolaeth benodol deddfwriaeth Gymreig’, ni all fod o fewn cyfraith Cymru a Lloegr, gan fod gennych Senedd y DU, sydd bellach yn eistedd—ac mae gennych bleidleisiau Seisnig ar gyfer deddfau Seisnig—fel Senedd Seisnig i bob pwrpas yn pasio deddfwriaeth ar gyfer Lloegr yn unig, ac nid yr hyn a basiwn ni yn unig yw’r ddeddfwriaeth sy’n cael ei phasio yng Nghymru, ond mae’n cynnwys y ddeddfwriaeth sy’n cael ei phasio yn San Steffan, ond sydd ond yn gymwys yn Lloegr neu heb fod yn gymwys yng Nghymru. Ac oni bai fod y gwrth-ddweud sylfaenol hwnnw’n cael ei ddatrys mewn gwirionedd, rydym yn mynd i barhau i gael y dadleuon hyn; ni fyddwn yn datrys hyn a byddwn yn ei drafod flwyddyn ar ôl blwyddyn, ac mae hynny’n rhywbeth rydym yn amlwg am weld diwedd arno. Ac mae’r un broblem yn parhau. Rwy’n clywed yr hyn a ddywedwch mewn perthynas â’r asesiadau effaith cyfreithiol, ac rwy’n meddwl eich bod yn hollol gywir yn eu cylch o ran eu heffaith, ond os oes gennych un ar gyfer deddfwriaeth Gymreig, dylech gael un ar gyfer deddfwriaeth Seisnig yn ogystal. Felly, mae’n fater o gael y cydbwysedd hwnnw’n iawn.

Nawr, rwy’n meddwl bod y mater yn garbwl i ryw raddau, gan mai’r cynnig gan Ysgrifennydd Gwladol Cymru yw sefydlu pwyllgor a fydd yn edrych i mewn i hyn mewn gwirionedd. Nawr, fy mhryder mwyaf yw bod gennym bwyllgor sy’n mynd i ystyried rhywbeth rwyf fi’n sicr yn meddwl, ac rwy’n credu bod llawer o bobl yn meddwl, sy’n hanfodol er mwyn cael y ddeddfwriaeth hon yn iawn, ac mae angen amserlen ar ei gyfer. Mae arnom angen fframwaith iddo weithio o’i fewn, oherwydd mae angen i ni ddatrys hyn fel rhan o’r ddeddfwriaeth hon. Ni all fod yn rhywbeth sy’n rhaid ei ychwanegu yn nes ymlaen. Roeddwn yn meddwl tybed pa drafodaethau y gallech fod wedi neu y byddwch yn gallu eu cael mewn perthynas â’r cynnig penodol hwn gan Ysgrifennydd Gwladol Cymru ar ffurfiad y pwyllgor, yr amserlen a’r fframwaith y mae’n mynd i weithio o’i fewn.