Part of the debate – Senedd Cymru am 4:46 pm ar 29 Mehefin 2016.
Diolch i chi, Lywydd. Fe fyddech wedi nodi bod naw Aelod yn ogystal â mi fy hun ac Ysgrifennydd y Cabinet wedi cymryd rhan yn y ddadl hon. Rwy’n credu bod hwnnw’n arwydd gwych o bwysigrwydd y maes polisi hwn i bobl.
Dechreuodd Simon Thomas drwy gyfeirio at y gyfarwyddeb aer rydym yn seilio ein polisi cyfredol arni, cyfarwyddeb a ddaw o’r Undeb Ewropeaidd. Mae’n allweddol a chyfeiriwyd ati nifer o weithiau yn ystod y ddadl, yn fwyaf angerddol mewn modd cefnogol iawn i’r UE gan Darren Millar, a ddywedodd fod angen i ni i barhau â’r fframwaith a gwella arno hyd yn oed. Soniodd hefyd wedyn am bwysigrwydd llygredd dan do, sy’n faes allweddol.
Soniodd Mohammad am y risgiau i blant yn benodol, a dilynodd David Rees hynny drwy bwysleisio bod pobl agored i niwed yn aml yn yr ardaloedd trefol mwyaf agored i niwed ac felly’n dioddef ergyd dwbl. Mae’n bwysig tu hwnt ein bod yn ymwybodol o hynny. Siaradodd David hefyd am y ffaith fod llygredd aer yn lladdwr byd-eang a bod Sefydliad Iechyd y Byd yn ceisio codi ymwybyddiaeth o hyn ac annog Llywodraethau i wella’u dulliau o fynd i’r afael â’r broblem.
Mae Suzy yn abseiliwr sy’n berchen ar Volkswagen, sy’n dipyn o beth, ond ynglŷn â Volkswagen, rwy’n credu ei bod yn bwysig cofio bod y defnyddiwr wedi cael ei gamarwain yn hyn o beth, ac mae’n eithaf brawychus, oherwydd, pan fydd pobl am fuddsoddi ychydig yn fwy a gwella eu perfformiad eu hunain mewn perthynas ag allyriadau a’u lleihau, yna maent wedi cael eu siomi yn hyn o beth. Nid dyma sut y mae ffurfio’r bartneriaeth rydym ei hangen â’r cyhoedd o ran eu hannog i wneud dewisiadau da.
Yna siaradodd Suzy am y strategaeth allyriadau isel a fyddai’n creu manteision mawr, pwynt yr ymhelaethodd Steffan arno, drwy hybu parthau allyriadau isel. Roedd y Gweinidog i’w gweld yn eithaf ymatebol i hynny ac yn sicr yn awyddus i edrych arno. Siaradodd Steffan hefyd am ddulliau eraill fel defnyddio bysiau electronig, gan fod bysiau’n llygru cryn dipyn mewn ardaloedd trefol.
Siaradodd Michelle Brown am longau cargo, rhywbeth nad oeddwn wedi meddwl amdanynt. O ran ei effaith, mae’n bwysig. Hynny yw, mae’n rhywbeth sydd y tu allan i’n hawdurdodaeth at ei gilydd—nid pan fyddant yn dod i mewn i’r porthladd yn y pen draw—ond mae’n rhywbeth y mae angen i wladwriaethau a Llywodraethau ar draws y byd edrych arno. Ond roedd yn bwynt pwysig iawn yn fy marn i, ac yn un sy’n aml—wel, nid oeddwn i’n ymwybodol ohono, felly mae’n bosibl fod hynny’n wir am bobl eraill hefyd. Felly, diolch i chi am hynny.
Siaradodd Rhianon Passmore am ei phrofiad hi a’i theulu. Dyma yw hyn yn y diwedd, onid e? Mae’n effeithio ar bobl a gall effeithio’n wirioneddol ar iechyd a lles. Fel y siaradodd y cynrychiolydd o Grymlyn am rôl yr awdurdod lleol o ran ceisio gwella’r sefyllfa yno, mae’n rhywbeth y mae angen ei gynllunio’n ofalus oherwydd, weithiau, os gallwch wella llif y traffig, ni fydd hynny ond yn ei gyflymu a gwneud y llwybr yn fwy poblogaidd, ac fe fyddwch yn ôl lle roeddech chi ar y cychwyn unwaith eto.
Dechreuodd Neil McEvoy yn fyd-eang, ond cyrhaeddodd Gaerdydd yn eithaf cyflym. [Chwerthin.] Roeddwn yn cytuno ag ef ar y metro. Roeddwn yn meddwl bod hynny’n wirioneddol allweddol.
Yn olaf a gaf fi ddweud fy mod yn meddwl bod Ysgrifennydd y Cabinet wedi ymateb yn rhagorol? Fe wrandawoch o ddifrif ar yr hyn roedd yr Aelodau wedi’i ddweud a gwrando ar yr awgrymiadau, a phwysleisio—wyddoch chi, yn fras, rwy’n credu y byddem yn cytuno bod yna fframwaith da yma. Nid yw’n faes lle y gallem ddweud bod yna ddiffyg gweithredu wedi bod, ond mae angen i ni fynd ymhellach. Mae’r heriau’n fawr. Ac yn benodol, mae gennych ein cefnogaeth o ran edrych ar strategaeth allyriadau isel, cryfhau cyfarwyddeb yr UE, a defnyddio data yn fwy effeithiol ar draws asiantaethau—roeddwn yn credu bod hwnnw’n bwynt allweddol. Dadl wych, ac mae’n ymddangos fy mod, yn fy nadl plaid leiafrifol gyntaf, ar fin cael buddugoliaeth gymedrol, felly mae hynny’n fy annog i ymdrechu’n galetach eto yn y dyfodol. Diolch.