11. 10. Dadl: Cyllideb Atodol Gyntaf 2016-17

Part of the debate – Senedd Cymru am 7:02 pm ar 12 Gorffennaf 2016.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mike Hedges Mike Hedges Labour 7:02, 12 Gorffennaf 2016

(Cyfieithwyd)

Mae hon yn gyllideb atodol syml iawn sy'n cynnwys dau newid ariannol pwysig. Fel y dywedodd Ysgrifennydd y Cabinet yn gynharach, prif bwrpas y gyllideb atodol hon yw ailstrwythuro er mwyn adlewyrchu'r newidiadau i bortffolio gweinidogol y Llywodraeth Cymru newydd. Mae hefyd yn nodi manylion y dyraniadau ychwanegol, y mae’r rhan fwyaf ohonynt wedi’u hymrwymo yn flaenorol mewn datganiadau polisi yn y lle hwn.

Fel mater o egwyddor gyffredinol, pa mor fân bynnag yw'r newidiadau i gyllideb atodol, mae'n bwysig bod y Pwyllgor Cyllid, o leiaf, yn cymryd tystiolaeth gan y Gweinidog Cyllid ac yn llunio adroddiad i'w ystyried mewn cyfarfod yn y Cynulliad. Er mwyn sicrhau tryloywder, mae'r pwyllgor wedi argymell bod Ysgrifennydd y Cabinet yn cyflwyno gwybodaeth i sicrhau ei bod yn bosibl olrhain dyraniadau i adrannau a phrif brosiectau yn ystod y tymor Cynulliad hwn. Dylai hyn gynnwys galluogi cymariaethau i gael eu gwneud pan fydd portffolios Ysgrifenyddion y Cabinet yn newid. Rydym yn cael gwybodaeth am y gwariant ar lefel weinidogol, ond byddai darparu cyllidebau fesul maes swyddogaethol yn galluogi craffu manylach ar y gyllideb a'r gallu i ddilyn yr arian. Er y byddai'r Cynulliad yn cymeradwyo'r gyllideb a'r cyllidebau atodol ar y lefel weinidogol, byddai wedyn ddealltwriaeth o fanylion hyn a phan fo portffolios yn newid—a dim ond dyfalu’n gyflym, credaf yn ystod y tymor hwn y bydd portffolios yn newid o leiaf unwaith— [Torri ar draws.] Dim ond darogan cyflym yw hynny; wn i ddim os oes unrhyw un yn barod i anghytuno â hynny. Dros y pum mlynedd nesaf, bydd o leiaf un newid. Byddwn yn gallu dilyn yr arian a nodi’r symud rhwng y meysydd swyddogaethol. Hefyd, byddai manylion am brosiectau cyfalaf mawr a’r newidiadau o ran eu costau yn ystod oes y prosiect yn cynorthwyo craffu ar brosiectau cyfalaf er mwyn gweld a ydynt mewn gwirionedd yn cael eu cyflawni am y swm o arian yr ydym yn ei ddisgwyl.

Ar 28 Mehefin, mynegodd Canghellor y Trysorlys y farn bod angen i'r Prif Weinidog newydd weithredu codiadau mewn trethi a thoriadau pellach mewn gwariant. O ganlyniad, argymhellodd y pwyllgor fod Ysgrifennydd y Cabinet yn rhoi gwybod i’r pwyllgor am drafodaethau â Thrysorlys y DU ynglŷn ag unrhyw benderfyniadau a allai arwain at newidiadau i gyllideb Llywodraeth Cymru yn y misoedd nesaf. Gobeithiaf o'r ddadl hon ac o graffu ar y gyllideb atodol gan y Pwyllgor Cyllid y bydd Ysgrifennydd y Cabinet dros gyllid yn ystyried y Pwyllgor Cyllid yn ffrind beirniadol ac yn gymorth wrth bennu’r gyllideb.

A gaf i drafod un pwynt gydag Adam Price? Nid wyf yn credu yn y mecanwaith cyfnewid cyllidebau. Rwy’n cefnogi polisi’r Pwyllgor Cyllid blaenorol y dylai Llywodraeth Cymru gael trosglwyddo unrhyw danwariant o gwbl o flwyddyn i flwyddyn heb orfod gofyn i’r Trysorlys beth y cânt ei drosglwyddo neu na chânt ei drosglwyddo. Rwy'n credu mai’r dyddiad erbyn pryd y caiff ei wneud—. Ond, os caiff awdurdod lleol drosglwyddo arian o flwyddyn i flwyddyn, credaf ei fod yn sylfaenol anghywir na chaiff Cynulliad Cenedlaethol Cymru wneud hynny hefyd.