7. 7. Dadl Plaid Cymru: Y DU yn Tynnu Allan o'r Undeb Ewropeaidd

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:25 pm ar 13 Gorffennaf 2016.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 5:25, 13 Gorffennaf 2016

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr, Ddirprwy Lywydd. Wel, mae’n amlwg o’r ddadl y prynhawn yma fod effaith y penderfyniad a wnaed ar 23 Mehefin yn parhau i gael ei deimlo’n fawr, a bod maint yr heriau economaidd, gwleidyddol, cyfansoddiadol a chymdeithasol yn dod yn gynyddol amlwg. Nid yw ymgodymu â chanlyniadau pleidlais y refferendwm yn golygu herio ei ganlyniad, ond nid yw ychwaith yn golygu troi ein cefnau ar y dadleuon cryf hynny a gyflwynai’r achos dros safle Cymru yn Ewrop.

Fel Llywodraeth, rydym yn awr yn canolbwyntio ar wneud popeth yn ein gallu i liniaru unrhyw effeithiau negyddol ac i sicrhau’r canlyniad gorau posibl i Gymru. Yn ystod ymgyrch y refferendwm, gwnaed addewidion sylweddol gan aelodau o’r ymgyrch dros adael yr UE, fel y darluniodd Simon Thomas mor dda yn ei gyfraniad. Bydd llawer o bleidleiswyr Cymru wedi gwneud eu penderfyniadau ar sail yr addewidion hynny, ac mae’n ddiddorol gweld ei fod yn uchelgais a rennir ar draws y Siambr hon y dylid glynu at yr addewidion hynny, a glynu atynt yn llawn.

Dadl allweddol a ddefnyddiwyd i hyrwyddo’r ymgyrch dros adael oedd honiadau ynghylch maint cyfraniad y DU i gyllideb yr UE, gyda’r addewidion hynny a gafodd gyhoeddusrwydd helaeth y byddai’r arian hwn yn cael ei wario ar y GIG, yn ogystal â rhestr hir arall o achosion y byddai’n cael ei ddefnyddio ar eu cyfer. Nawr, byddai cyfran Cymru o’r hyn yr honnid ei fod yn £350 miliwn yn cael effaith enfawr yn wir, a byddai croeso mawr i hynny. Roedd pa mor sydyn y mae’r rhai a safodd o flaen bysus gyda’r honiad hwn wedi’i blastro drostynt wedi ymbellhau oddi wrtho ers hynny yn un o ffenomenau’r cyfnod ar ôl y refferendwm.

Nawr, o safbwynt arian yr UE, bydd y penderfyniad i adael yr Undeb Ewropeaidd yn ergyd galed i Gymru. Ar hyn o bryd mae Cymru’n elwa ar dros £600 miliwn y flwyddyn o arian yr UE sy’n cefnogi datblygiadau economaidd, cymdeithasol a gwledig. Nawr, unwaith eto, gwnaed addewidion clir gan yr ymgyrch dros adael na fyddai Cymru ar ei cholled o ganlyniad i’r DU yn gadael yr Undeb Ewropeaidd. Mae Prif Weinidog Cymru eisoes wedi ysgrifennu at Brif Weinidog y DU ar y pryd yn gofyn am sicrwydd y byddai’r warant honno—y warant gadarn a gynigiwyd i ni gan arweinydd y Ceidwadwyr yma yng Nghymru—yn cael ei chadw, ac y digolledir pob ceiniog o arian yr UE fel na fydd Cymru ar ei cholled. Mae’r Prif Weinidog wedi galw ar Lywodraeth y DU i sicrhau bod y cronfeydd ar gyfer y cyfnod hyd at 2020 yn cael eu parhau yn ogystal, boed drwy’r Undeb Ewropeaidd ei hun neu drwy ddigolledu o gyllid y Trysorlys. Byddai methu â digolledu cyllid yn anfantais anghymesur i Gymru, ac mae’n amlwg fod y cronfeydd hyn wedi creu effeithiau cadarnhaol enfawr, o ran creu swyddi, cynorthwyo miloedd o fusnesau a helpu pobl i gael gwaith a hyfforddiant.

Nawr, ddirprwy Lywydd, dyna’n bendant oedd y neges gan y partneriaid o gwmpas y bwrdd yn y cyfarfod anarferol o’r pwyllgor monitro rhaglen a gadeiriais ddydd Gwener diwethaf. Roedd y sector preifat, awdurdodau cyhoeddus, prifysgolion, y trydydd sector, buddiannau ffermio—fel y nodwyd y prynhawn yma gan Huw Irranca-Davies a Simon Thomas—i gyd yn unedig yn galw am barhau’r gwaith rhagorol y maent wedi ei wneud tan ddiwedd naturiol y cylch hwn o gronfeydd strwythurol. Cafodd hynny ei adleisio yng ngalwad Leanne Wood am safbwynt unedig wrth ddadlau dros Gymru yn yr amgylchiadau a wynebwn yn awr. [Torri ar draws.] Wrth gwrs.