Part of the debate – Senedd Cymru am 2:45 pm ar 13 Medi 2016.
Weinidog, rwy'n ddiolchgar iawn am eich datganiad, ac rwy'n falch iawn, mewn gwirionedd, o weld eich bod wedi cymryd y cam hwn, oherwydd credaf ei bod yn bryd i ni gefnogi ein byrddau iechyd yn fwy trylwyr. Er hynny, Weinidog, mae'n rhaid i mi ddweud fy mod yn rhoi’r bai yn gyfan gwbl ar eich Llywodraeth chi, eich rhagflaenwyr, eu bod wedi caniatáu i'r byrddau iechyd fynd i’r cyflwr hwn.
Hoffwn siarad am bob agwedd. Sylwaf o'ch datganiad byr eich bod yn dal yn ceisio sicrhau bod y Cynlluniau Tymor Canolig Integredig yn cael eu cymeradwyo. A fyddant yn dal i fod yn Gynlluniau Tymor Canolig Integredig tair blynedd ar ôl y flwyddyn o gymorth? Hoffwn ofyn y canlynol am bob un o’r tri, os caf, o ran: a yw’n ymwneud yn gyfan gwbl â’r arian ar gyfer y tri bwrdd iechyd? A oes rhywfaint ohono’n ymwneud â safonau? A oes rhywfaint ohono’n ymwneud ag amseroedd aros? Rwyf i’n meddwl bod yna ychydig o anhawster wrth ddarllen trwy’r rhesymau dros bob un o'r byrddau iechyd hynny yn cael ymyrraeth wedi'i thargedu. A allech chi’n gyflym iawn amlinellu i ni beth mae 'ymyrraeth wedi'i thargedu' yn ei olygu mewn gwirionedd? A yw’n debycach i fwrdd cynghori gweinidogol y bydd rhywun yn gallu mynd ato, lle bydd grŵp o bobl, a byddant yn helpu'r tîm uwch reolwyr i gael statws Cynllun Tymor Canolig Integredig? Neu a yw'n llawer llai ymarferol na hynny?
Mae'n rhaid i mi wneud y pwynt bod yr ymddiriedolaeth ambiwlans, rwy'n falch o ddweud, wedi dechrau ar drefniadau mwy arferol. Ond, gadewch inni fod yn glir, bu newid sylweddol o ran y targedau, ac felly nid wyf yn synnu eu bod wedi llwyddo i fodloni rhai ohonynt.
Yn olaf, Weinidog, mae’r ffaith fod pedwar o'n hwyth bwrdd iechyd mawr yn destun rhyw fath o ymyrraeth neu fesurau arbennig yn ergyd i’r cyhoedd ac yn ergyd i ysbryd y staff sy'n gweithio yn y sefydliadau hyn. Felly, pa ganllawiau ydych chi wedi'u rhoi i’r byrddau iechyd hyn ar sut y maent yn trin eu staff a disgwyliadau eu staff? Does neb yn hoffi meddwl y gallent fod yn gweithio i sefydliad sy'n methu. Rwy'n credu bod yn rhaid cael eglurder gwirioneddol o’r hyn y mae’n ei olygu a dylai hyn fod yn fwy o gymorth na dweud bod y sefydliadau hyn—neu rwy’n gobeithio y byddwch yn dweud wrthyf fod hyn yn ymwneud mwy â chymorth yn hytrach na dweud bod y sefydliadau hyn mewn gwirionedd yn mynd ar i lawr yn sylweddol, gan y caiff ysbryd y cleifion a’r staff ei daro gan hyn. Credaf ei bod yn ddyletswydd arnoch chi i geisio codi’r ysbryd. Hoffwn ddeall sut yr ydych yn mynd i allu gwneud hynny fel y gallwn sicrhau'r cyhoedd bod defnyddio’r pedwar bwrdd iechyd hynny yn dal yn ddiogel, yn amserol, ac y byddant yn cael y gwasanaethau sydd eu hangen arnynt pan fydd eu hangen arnynt.