Diolch, Ddirprwy Lywydd. Roedd ein maniffesto Llafur Cymru yn gwneud ymrwymiad i gymryd camau i ddenu rhagor o feddygon teulu i Gymru ac i annog rhagor o feddygon i hyfforddi yma. Gwnaethom ni hefyd gytuno â Phlaid Cymru, yn rhan o'r compact i symud Cymru ymlaen, i roi cynlluniau ar waith i hyfforddi meddygon teulu a gweithwyr gofal sylfaenol proffesiynol eraill ychwanegol. Ein gweledigaeth ar gyfer y GIG yng Nghymru yw gwasanaeth iechyd integredig â gofal sylfaenol cryfach a mwy modern yn ganolog iddo. Bydd angen darparu mwy o ofal iechyd cyffredinol mewn cymunedau lleol, yn nes at gartrefi pobl, gan atal yr angen am deithiau neu dderbyniadau i'r ysbyty.

Cyhoeddodd Llywodraeth Cymru ein cynllun gofal sylfaenol yn 2014. Mae hwn yn nodi dull clir i sefydlogi a sicrhau gwasanaethau gofal sylfaenol y dyfodol, yn seiliedig ar egwyddorion gofal iechyd doeth a gweithlu wedi'i ailfodelu a’i amrywiaethu. Cyhoeddwyd cynllun gweithlu gofal sylfaenol ym mis Tachwedd 2015, ac mae'n cynnwys camau gweithredu i ddatblygu, amrywiaethu a buddsoddi yn y gweithlu gofal sylfaenol, gan gynnwys, wrth gwrs, meddygon teulu.

Rydym yn gwybod bod modelau traddodiadol meddygfeydd teulu dan bwysau gan fod llai o feddygon ledled y DU yn dewis gyrfa yn feddyg teulu, a bod llawer o'r rhai sy’n dewis gwneud hynny’n dewis gweithio fel meddyg teulu cyflogedig neu locwm. Mae yna, wrth gwrs, heriau eraill hefyd: cadw meddygon teulu hŷn a mwy profiadol fel rhan o duedd tuag at ymddeol yn gynnar, cynnydd mewn gwaith sesiynol a rhagor o feddygon teulu’n dewis gweithio'n rhan-amser, ac yn aml, ceir canfyddiad gwael o fod yn feddyg teulu fel dewis gyrfa. Dim ond rhai o'r heriau gyrfa yw’r rhain, ac maent i gyd wedi’u gosod mewn cyd-destun marchnad recriwtio anodd ledled y DU ac yn rhyngwladol.

Ers datganiad y Prif Weinidog ym mis Mai, rydym wedi datblygu cynlluniau ar gyfer ymgyrch recriwtio fawr genedlaethol a rhyngwladol i farchnata Cymru a GIG Cymru fel lle deniadol i feddygon, gan gynnwys meddygon teulu, a'u teuluoedd, i hyfforddi, gweithio a byw. Bydd sefydliadau ledled Cymru, gan gynnwys byrddau ac ymddiriedolaethau iechyd, yn dod at ei gilydd o dan faner GIG Cymru i fanteisio ar y defnydd gorau o weithgarwch lleol, megis gwefan ragorol Rhondda Docs—a byddaf yn dweud, os nad ydych chi wedi cael golwg arni, mae'n werth gweld yr hyn y mae meddygon yn ei wneud eu hunain i farchnata’r ardal y maent yn byw ac yn gweithio ynddi ac yn falch iawn o wneud hynny. Bydd hyn oll yn digwydd gan ddefnyddio brand Cymru. Bydd pedair agwedd ar yr ymgyrch. Bydd yn targedu myfyrwyr meddygol nad ydynt eto wedi dewis arbenigedd i wella cyfraddau llenwi lleoedd hyfforddi meddygon teulu, hyfforddeion sy’n dod at ddiwedd eu hyfforddiant i'w hannog i fyw a gweithio yng Nghymru, meddygon teulu sydd wedi cymhwyso’n ddiweddar neu sydd yng nghyfnodau cynnar eu gyrfa, a meddygon teulu sy’n agosáu at ymddeol neu sydd wedi ymddeol yn ddiweddar iawn i hyrwyddo dewisiadau eraill sydd ar gael er mwyn eu hannog i barhau i weithio neu ddychwelyd i weithio.

Gallaf gadarnhau i'r Siambr heddiw y byddwn yn lansio’r ymgyrch ar 20 Hydref, gan arwain yn syth at ffair gyrfaoedd y British Medical Journal yn Llundain ar 21 a 22 Hydref. Dyma ran gyntaf ymgyrch fwy hirdymor a pharhaus i ddenu rhagor o feddygon i Gymru.

Yn ogystal â'r elfennau marchnata ar yr ymgyrch, rydym wedi bod yn gweithio gyda'n partneriaid, gan gynnwys y Cyngor Fferyllol Cyffredinol a Choleg Brenhinol y Meddygon Teulu yng Nghymru, i sefydlu bargen fwy eglur i feddygon teulu ar ffurf 'cynnig Cymru'. Bydd hyn yn cyfleu manteision presennol bod yn feddyg teulu yng Nghymru a'r camau sy'n cael eu cymryd i ymdrin â phryderon y rhai sy'n darparu gwasanaethau bob dydd fel bod Cymru’n dod yn ddewis gwlad pobl.

I gefnogi meddygon teulu, a'u teuluoedd, sy’n dymuno gweithio yng Nghymru, rydym yn datblygu un pwynt cyswllt yn rhan o gylch gwaith unwaith dros Gymru partneriaeth gwasanaethau a rennir GIG Cymru. Bydd hyn yn adeiladu ar y swyddogaeth cyflogi meddygon teulu unigol a ddarperir ar hyn o bryd gan wasanaethau a rennir a bydd yn cynnig ffynhonnell wybodaeth hawdd ei defnyddio ar gyfer gyrfaoedd meddygol a meddygon teulu. Bydd yn annog ac yn cefnogi pobl sy'n ymateb i'r ymgyrch neu syn mynegi diddordeb mewn dychwelyd i weithio yn y proffesiwn iechyd. Bydd hefyd yn hyrwyddo rhwydwaith o hyrwyddwyr recriwtio. Bydd yr hyrwyddwyr yn gweithredu fel cyswllt ar gyfer meddygon o'r tu allan i Gymru sy'n ystyried adleoli i Gymru i drafod sut beth yw gweithio yng Nghymru mewn gwirionedd.

Rydym ni hefyd yn gweithio gyda Deoniaeth Cymru i ddatblygu cynllun cymhelliant posibl ar gyfer nifer cyfyngedig o swyddi meddyg teulu yn rhan o becyn ehangach i gefnogi ardaloedd Cymru sy’n wynebu heriau penodol i lenwi swyddi meddygon teulu dan hyfforddiant presennol.

Ochr yn ochr â'r ymgyrch, byddwn, wrth gwrs, yn parhau i fuddsoddi mewn gofal sylfaenol: mae £42.6 miliwn wedi’i ddarparu i fyrddau iechyd ar gyfer 2016-17 i’w cynorthwyo i roi eu cynlluniau ar waith, ac mae £10 miliwn o hyn wedi’i ddyrannu i’r 64 clwstwr gofal sylfaenol i fuddsoddi yn eu blaenoriaethau lleol ac i alluogi arloesi ar lefel leol.

Byddwn ni’n parhau i weithio gyda'n partneriaid i ymdrin â llwyth gwaith—mae 40 y cant o'r pwyntiau a oedd yn gysylltiedig â gofynion fframwaith canlyniadau ac ansawdd contract meddygon teulu wedi eu dileu ers 2015-16—ac i ddatblygu atebion i faterion megis indemniad proffesiynol.

Yr hyn yr wyf wedi’i ddisgrifio hyd yn hyn yw cam cyntaf yr ymgyrch, sy’n canolbwyntio ar feddygon. Nod y cam nesaf fydd ymdrin â'r heriau sy’n wynebu proffesiynau gofal sylfaenol eraill, megis nyrsys, therapyddion, fferyllwyr, deintyddion, optometryddion a pharafeddygon, wrth i'r angen barhau am fwy o amrywiaeth yn y gweithlu gofal sylfaenol. Rydym ni’n gweithio gyda'n partneriaid a’n clystyrau gofal sylfaenol i ddeall yr amrywiaeth o sgiliau sydd eu hangen mewn gofal sylfaenol i ateb y galw presennol a'r galw a ragwelir yn y dyfodol. Bydd y dadansoddiad hwn o anghenion y gweithlu yn ein galluogi i ddarparu ymgyrchoedd marchnata wedi'u targedu ac i ddatblygu rhaglenni cynhwysfawr i hyfforddi a datblygu’r gweithlu ar lefel byrddau iechyd ac ar lefel genedlaethol.

I oruchwylio'r gwaith o ddatblygu, gweithredu a chyflwyno'r gweithgarwch yr wyf wedi'i amlinellu, mae tasglu gweinidogol wedi’i sefydlu. Mae hyn yn dod â sefydliadau proffesiynol, cyflogwyr a’r Llywodraeth at ei gilydd i ddwyn pawb sy'n gyfrifol am y ddarpariaeth i gyfrif. Fi oedd cadeirydd cyfarfod cyntaf y tasglu ym mis Awst, a byddwn yn cyfarfod eto yn gynnar y mis nesaf.

Mae ein cynlluniau ar gyfer gofal sylfaenol yn glir. Mae cyflenwi’n dibynnu ar gael y gorau o bawb sy’n rhan o’r gweithlu gofal sylfaenol, a byddwn yn parhau i fuddsoddi'n sylweddol yn hyn dros dymor y Cynulliad hwn.