Part of the debate – Senedd Cymru am 5:20 pm ar 20 Medi 2016.
Diolch, Ddirprwy Lywydd. Sicrhau bod Cymru’n egnïol a gwireddu’r Ddeddf teithio llesol yw un o'r prif dasgau i Lywodraeth Cymru yn ystod y tymor nesaf hwn, ac rydym eisoes wedi sôn heddiw am yr ystadegau a'r canlyniadau a'r materion iechyd y mae'n rhaid inni fynd i'r afael â nhw yma yng Nghymru. Mae'n dda clywed bod yr holl fapiau o’r llwybrau presennol wedi’u cwblhau gan yr awdurdodau lleol. A ydych chi wedi dysgu unrhyw beth o'r broses honno a ddilynwyd ar gyfer llunio’r mapiau hynny a fyddai'n helpu awdurdodau lleol i gynhyrchu eu mapiau rhwydwaith integredig nhw? A ydych chi’n teimlo bod angen unrhyw ganllawiau ychwanegol, er enghraifft? Dywedasoch eich bod am gefnogi awdurdodau lleol gymaint ag y gallwch; a oes angen rhagor o gefnogaeth ar gyfer y cam nesaf?
A fyddai'r Gweinidog yn cytuno ei bod yn bwysig iawn nad y swyddogion trafnidiaeth ac adrannau awdurdodau lleol yn unig sy’n cymryd rhan yn hyn, ond yr holl adrannau eraill—yr adrannau addysg, yr adrannau tai— gan fod hyn yn rhywbeth sy'n effeithio ar ymddygiad pawb yn y rhan fwyaf o’r agweddau ar eu bywyd? A yw'r Gweinidog yn gwybod a yw’r adrannau eraill hynny o fewn awdurdodau lleol wedi cymryd rhan neu’n mynd i gymryd rhan, a beth y gallai hi ei wneud i sicrhau y bydd hyn yn digwydd mewn gwirionedd?
Roeddwn yn falch iawn o glywed am gyfranogiad ysgolion wrth ystyried y broses o fapio’r rhwydwaith integredig, oherwydd yn amlwg mae hwn yn gyfle gwbl allweddol, i bobl ifanc, plant ac, wrth gwrs, i’r cyhoedd yn gyffredinol i gael dweud eu dweud, mewn gwirionedd, o ran y llwybrau teithio llesol y bydden nhw’n dymuno eu defnyddio. Rwy’n credu eich bod eisoes wedi crybwyll y grwpiau penodol yr hoffech chi sicrhau eu bod yn cael dweud eu dweud—y lleiafrifoedd ethnig—ac mae'n arbennig o bwysig bod menywod yn cael dweud eu dweud, oherwydd, o ran beicio, mae llai o fenywod yn barod i feicio am nifer o resymau, oherwydd rhesymau diogelwch yn arbennig. Mae Living Streets, Sustrans Cymru, Beicio Cymru a Cycling UK, fel y gwyddoch, wedi lansio ymgyrch ar y cyd sy'n galluogi pobl i gysylltu â'u hawdurdodau lleol ynglŷn â’r broses fapio, gan ofyn am gael bod yn rhan o unrhyw ymgynghori ac unrhyw ddigwyddiadau ymgysylltu â'r cyhoedd. Rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn i awdurdodau lleol gael digwyddiadau, nid yn unig i ymgynghori ar-lein, ond i geisio cynnal rhai digwyddiadau byw go iawn, megis archwiliad o ardal—archwiliad o lwybrau teithio llesol, er enghraifft—gyda’r trigolion. A ydych yn gallu annog cynnal y math hwnnw o ddigwyddiad, fel ein bod yn y pen draw yw gwireddu’r Ddeddf teithio llesol a bod gennym weledigaeth ein bod yn annog Cymru i fod yn egnïol?