Part of the debate – Senedd Cymru am 5:47 pm ar 21 Medi 2016.
Mae Kirsty Williams yn camgymryd bwriad fy sylw. Nid oeddwn yn ymosod ar ei rhieni mewn unrhyw fodd—rwy’n eu canmol, mewn gwirionedd, am y dewisiadau a wnaethant. Mae’n amlwg eu bod wedi gweithio. Ond yr hyn rwyf am ei ddweud yw y dylai pob rhiant gael y math hwnnw o ddewis. Hwy yw’r rhai a ddylai benderfynu drostynt eu hunain, fel y mae hi’n ei wneud dros ei phlant, ynglŷn â’r math o addysg y mae hi ei eisiau iddynt. Ymwneud â hynny y mae hyn i gyd. Wrth gwrs, ni allwn ailadrodd hynny mewn system addysg wladol. Rhaid cael rhyw fath o system benderfynu weinyddol, ond dylem wneud y gorau o allu rhieni i fod yn ysgogwyr go iawn y ffordd y mae’r system yn gweithio. Arian y trethdalwyr sy’n darparu’r system addysg. Yn y pen draw, dylai trethdalwyr gael mwy o lais yn y system o wneud penderfyniadau a’r polisïau sy’n cael eu cyflawni.
Felly, efallai mai’r gyntaf o lawer o ddadleuon y byddwn yn eu cael ar addysg yw hon. Mae amryw o’r Aelodau heddiw wedi gwatwar safbwyntiau UKIP, ond fe gawn gyfle efallai i ganiatáu i’r cen syrthio oddi ar eu llygaid drwy gael mwy o brofiad ohonom mewn dadleuon yn y dyfodol. Felly, byddaf yn ystyried hon yn ddadl archwiliadol ar y pwnc yn unig, ac rwy’n gobeithio y gallwn archwilio priffyrdd a chilffyrdd pellach maes o law. Ond yn y pen draw, mae hyn yn ymwneud â dewis i rieni a sicrhau cymaint â phosibl o ryddid i rieni benderfynu drostynt eu hunain pa bolisïau mewn addysg sydd orau ar gyfer eu plant, a bydd y canlyniadau sy’n deillio o hynny, rwy’n meddwl, yn bendant yn welliant ar y system bresennol.