2. 2. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd, Llesiant a Chwaraeon – Senedd Cymru ar 5 Hydref 2016.
2. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am ddarpariaeth Llywodraeth Cymru o ran gwasanaethau iechyd ledled Sir Benfro? OAQ(5)0038(HWS)
Diolch am y cwestiwn. Blaenoriaethau Llywodraeth Cymru yw darparu gwasanaethau iechyd i bobl Sir Benfro sy’n sicrhau’r canlyniadau gorau posibl i gleifion. Wrth gwrs, byddwn yn cael ein harwain gan y dystiolaeth a’r cyngor clinigol gorau a mwyaf diweddar er mwyn darparu’r gofal o ansawdd uchel y mae pobl Sir Benfro yn ei haeddu.
Rwy’n ddiolchgar i Ysgrifennydd Cabinet am yr ymateb hwnnw. Mae Skin Care Cymru wedi datgelu nad oes unrhyw feddyg ymgynghorol dermatoleg yn ardal gyfan Bwrdd Iechyd Lleol Hywel Dda. Er bod problem gyda recriwtio a chadw dermatolegwyr ledled y DU, mae’r ffaith nad oes un yn ardal gyfan y bwrdd iechyd yn peri pryder mawr. Pa gymorth penodol y mae Llywodraeth Cymru yn ei roi i fwrdd iechyd Hywel Dda i recriwtio meddyg ymgynghorol dermatoleg, fel y gall pobl sy’n byw gyda chyflyrau croen yn Sir Benfro gael y gwasanaethau hanfodol y maent yn eu haeddu?
Diolch am y cwestiwn. Mae dermatoleg yn her arbennig ar draws y DU, fel rydych yn ei gydnabod. Yn ddiweddar, cafwyd ymddeoliad o’r swydd benodol hon yn ardal Hywel Dda. Yr her yw sut y maent yn gweithio gyda rhannau eraill o’r gwasanaeth hefyd, yn enwedig y bartneriaeth sy’n tyfu gyda Bwrdd Iechyd Lleol Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg, partneriaeth rydym yn ei hannog, er mwyn deall sut y mae meddygon ymgynghorol yn gweithio rhwng gwahanol ardaloedd ac ar draws ffiniau byrddau iechyd. Mae gennyf ddiddordeb mewn gweld pobl yn cael mynediad at wasanaeth. Â dweud y gwir, mae teledermatoleg yn rhan bwysig o hyn hefyd. Felly, nid yw’n ymwneud yn unig â’r lefel ymgynghorol, mae hefyd yn ymwneud â mynediad ar lefel gofal sylfaenol yn ogystal. Rydym yn parhau i gynorthwyo Hywel Dda a’u partneriaid i geisio deall pa swyddi sydd angen iddynt eu llenwi, ar ba lefel, gan gynnwys meddygon ymgynghorol, a ble a sut y gellir eu recriwtio yn y ffordd orau i wneud yn siŵr bod y gwasanaeth iawn yn y lle iawn ar yr adeg iawn. Ond byddwn yn disgwyl y bydd meddygon ymgynghorol dermatoleg yn Sir Benfro eto yn y dyfodol, yn Hywel Dda, yn gweithio yn yr hyn rydych yn ei gydnabod sy’n farchnad recriwtio heriol iawn yn yr arbenigedd hwn.
Ysgrifennydd y Cabinet, fel y gwyddoch, mae rhieni Sir Benfro wedi colli’r gwasanaethau newyddenedigol yn Ysbyty Llwynhelyg, er mwyn cael gwasanaeth gwell yn Ysbyty Glangwili yn ôl yr hyn a ddywedwyd, ond dywed y Coleg Brenhinol Pediatreg ac Iechyd Plant fod gwasanaethau newyddenedigol yng Nghymru dan lawer gormod o bwysau, gan roi diogelwch y babanod gwaelaf mewn perygl, ac maent yn dweud mai dau yn unig o’r 10 uned newyddenedigol sydd â digon o nyrsys i staffio eu holl gotiau. Pa sicrwydd y gallwch ei roi i rieni Sir Benfro, felly, y bydd symud o Sir Benfro i Sir Gaerfyrddin, ac o un ysbyty i’r llall, yn arwain mewn gwirionedd at gymhareb staffio well a gwell gwasanaeth yn y tymor hir?
Diolch i’r Aelod am y cwestiwn. Rwy’n sylweddoli fod ganddo safbwynt penodol ar y mater hwn, ond nid yw’r gwasanaethau wedi cael eu colli; maent wedi cael eu symud, ac maent wedi cael eu gwella. Rydych yn dyfynnu’r Coleg Brenhinol Pediatreg ac Iechyd Plant, ac rydym yn cymryd yr hyn y maent yn ei ddweud o ddifrif. Rydym yn cydnabod bod pwysau gwirioneddol ar draws y DU ac yng Nghymru hefyd. Mae hynny yn enwedig yn golygu ei bod hyd yn oed yn bwysicach fod y model gofal cywir yn cael ei ddarparu, ac nad ydym yn ceisio staffio a chynnal modelau nad ydynt yn gynaliadwy ac nad ydynt yn darparu gofal o’r ansawdd cywir i bobl pan fyddant ei angen, oherwydd rydym yn sôn am nifer fach o blant gwirioneddol sâl sydd angen gofal o ansawdd uchel, a gofal arbenigol iawn hefyd.
Yr hyn y mae’r Coleg Brenhinol Pediatreg ac Iechyd Plant wedi ei ddweud yn eu hadolygiad yw bod symud y gwasanaeth arbenigol i Glangwili wedi gwella canlyniadau a gwella cydymffurfiaeth â safonau cenedlaethol. Dyna pam ein bod yn symud ymlaen gyda’r achos busnes rwy’n ei ddisgwyl gan y bwrdd iechyd ynglŷn â cham nesaf y gwaith yn Glangwili i wella’r gwasanaeth ymhellach. Rwy’n credu y dylai pobl gael hyder o hynny. Hefyd, rwy’n edrych ymlaen at gael adroddiad yn ôl gan dîm adolygu’r coleg brenhinol a oedd yn Ysbyty Glangwili yn ddiweddar i edrych eto ar y gwasanaeth a rhoi mwy o sicrwydd i ni ynglŷn ag ansawdd y gwasanaeth a’r canlyniadau y mae rhieni yn Sir Benfro yn eu cael. Wrth gwrs, cyfarfûm â mamau Sir Benfro pan ymwelais ag Ysbyty Glangwili yn ddiweddar, er mwyn cael gwybod ganddynt yn uniongyrchol beth yw ansawdd y gofal y maent yn ei gael ar adeg bwysig ac anodd iawn yn eu bywydau, nid yn unig iddynt hwy fel rhieni, ond i’w plentyn hefyd wrth gwrs. Felly, mae proffesiynoldeb ac ansawdd y gofal y mae rhieni Sir Benfro yn ei gael yn Ysbyty Glangwili wedi creu argraff fawr arnaf.