Diolch, Lywydd, ac rydw i’n cynnig y cynnig yn enw Plaid Cymru. Mae Plaid Cymru eisiau adfer balchder yn ein trefi drwy sicrhau ein bod ni’n mynd i’r afael â’r dirywiad y mae cynifer ohonyn nhw wedi ac yn ei wynebu. Y dyddiau yma, mae nifer o ganolau ein trefi yn hanner gwag ac yn llawn o siopau sydd â’u ffenestri wedi’u bordio i fyny. Yn y fath amgylchedd, nid yw’n syndod bod llawer o bobl yn dewis mynd i barciau manwerthu ar gyrion trefi, gwneud eu siopa ar-lein, neu neidio yn y car i fynd i rywle arall.

Mae gan Lywodraeth Cymru ran i’w chwarae mewn adfer balchder canol ein trefi. Rŷm ni am iddyn nhw fod yn ardaloedd deniadol y mae pobl yn dewis treulio eu hamser rhydd ynddyn nhw i siopa ac i gymdeithasu.

Mae gan ganol trefi llwyddiannus lawer o weithgareddau i’w cynnig er mwyn denu ymwelwyr. Mae’n rhaid inni sicrhau bod trefi’n gallu cynnig amrywiaeth o weithgareddau diwylliannol a gwasanaethau lleol hefyd, ochr yn ochr â siopau, er mwyn cynyddu nifer yr ymwelwyr.

Mae ffigurau nifer ymwelwyr yn rhoi darlun clir o sefyllfa rhai o’n trefi ni ledled Cymru. Ers 2012, mae gostyngiad sylweddol mewn rhai trefi. Er enghraifft, y Fenni—mae 39 y cant yn llai yn ymweld â chanol y dref honno—yr Wyddgrug, 28 y cant yn llai; Aberystwyth, 18 y cant yn llai. Mae hyn, wrth gwrs, yn arwain at gau siopau ac at asedion cymunedol a gwasanaethau lleol yn diflannu. Efallai bod hynny, wrth gwrs, yn rhan o’r dirywiad parhaol mewn cyfradd siopau gwag. Mae’r ffigurau diweddaraf gan y Local Data Company yn dangos mai Cymru sydd â’r gyfradd siopau gwag cenedlaethol uchaf yn y Deyrnas Unedig—Cymru, 15 y cant; yr Alban, 12 y cant; Lloegr, 11 y cant. Mae Casnewydd, er enghraifft, yn un o’r trefi neu ddinasoedd sy’n perfformio gwaethaf ym Mhrydain, gyda chyfradd o siopau gwag o dros 25 y cant. Ym Mangor, yn fy etholaeth i, mae 21.8 y cant o’r siopau yn wag—