Yn bendant. Dyna’r ddadl rwyf wedi bod yn ei rhoi yma ers dros 13 mlynedd.

Fel y mae paragraff agoriadol maniffesto Cartrefi i Bawb ar gyfer Hydref 2014 yn datgan, mae yna argyfwng tai. Mae’r argyfwng wedi cael ei achosi gan fethiant Llafur i adeiladu cartrefi fforddiadwy newydd, nid yr hawl i brynu, sydd wedi’i wanhau dan Lafur ac wedi gweld gwerthiannau’n edwino o’r miloedd i ychydig gannoedd yn unig bob blwyddyn. Yn lle hynny, argymhellodd y Ceidwadwyr Cymreig y dylid diwygio’r hawl i brynu, gan fuddsoddi elw o werthiannau cynghorau mewn tai cymdeithasol newydd, a chynyddu’r cyflenwad tai drwy hynny gan helpu i fynd i’r afael ag argyfwng cyflenwad tai Llafur. Mae hyn yn adlewyrchu’r polisi hawl i brynu a ailfywiogwyd yn Lloegr, lle mae Llywodraeth y DU wedi ymrwymo i ailfuddsoddi, am y tro cyntaf erioed, y derbyniadau ychwanegol o werthiannau hawl i brynu mewn tai rhent fforddiadwy newydd ar draws Lloegr gyfan. Pe bai cyngor yn methu gwario’r derbyniadau ar dai rhent fforddiadwy newydd o fewn tair blynedd, byddai’n rhaid iddo ddychwelyd yr arian nas gwariwyd i’r Llywodraeth gyda llog, gan greu cymhelliant ariannol cryf i gynghorau fwrw iddi i adeiladu mwy o gartrefi ar gyfer pobl leol.

Ers 2010, mae mwy na dwywaith cymaint o dai cyngor wedi cael eu hadeiladu yn Lloegr nag ym mhob un o 13 mlynedd y Llywodraeth Lafur ddiwethaf gyda’i gilydd, pan welwyd rhestrau aros yn Lloegr yn dyblu, bron iawn, ar ôl torri 421,000 oddi ar nifer y cartrefi cymdeithasol ar rent. Fel y dywedodd tenant cyngor wrthyf,

Mae’r cynllun hawl i brynu yn cynnig cyfle i ni gynllunio ar gyfer dyfodol heb fod angen cymorth y wladwriaeth... rwy’n eich annog i wneud unrhyw beth yn eich gallu i wrthwynebu’r cynnig i roi terfyn ar yr Hawl i Brynu yng Nghymru.

Yn hytrach nag ailgylchu dogma 30 oed, dylai Llywodraeth Cymru helpu pobl fel hyn a defnyddio pob arf sydd ar gael i fynd i’r afael â’r argyfwng cyflenwad tai y maent wedi ei greu yng Nghymru.