Part of the debate – Senedd Cymru am 4:54 pm ar 5 Hydref 2016.
Diolch, Ddirprwy Lywydd. Rydym ni yng UKIP Cymru hefyd yn nodi bwriad Llywodraeth Cymru i ddirymu hawl i brynu yma yng Nghymru. Rydym hefyd yn gweld hawl i brynu fel cyfle gwerthfawr i fod yn berchen ar gartref, ac rydym yn cefnogi mwy o adeiladu tai wrth gwrs, os gellir adeiladu tai yn y mannau cywir. Fodd bynnag, er ein bod yn cefnogi cynnig y Ceidwadwyr, mae gennym sawl awgrym ein hunain—[Torri ar draws.] Oes, mae; rhai. Mae gennym sawl awgrym ein hunain ynglŷn â sut y gellid gwella’r sefyllfa dai yng Nghymru.
Yn gyntaf, mae angen i ni fynd i’r afael â’r broblem o sut i ailgyflenwi’r stoc tai cyngor. Y broblem gyda Deddf Tai 1980 oedd ei bod yn gwahardd cynghorau rhag defnyddio dim o’r refeniw o werthu tai cyngor ar adeiladu tai newydd. Hon oedd yr elfen braidd yn drychinebus ym mholisi’r Ceidwadwyr, y byddai’n rhaid mynd i’r afael â hi’n awr pe bai’r hawl i brynu yn parhau yng Nghymru. Byddai ein cynnig yn caniatáu hawl i brynu yng Nghymru, ond yn clustnodi’r refeniw o werthu tai cyngor fel y gellid ailfuddsoddi 100 y cant o’r cronfeydd hyn ar adeiladu tai cyngor newydd.
Yn ogystal â cheisio sicrhau’r cyflenwad mwyaf posibl o dai, mae angen i ni roi camau ar waith hefyd i reoli’r galw am dai. [Torri ar draws.] Nid oes gennyf amser, Mark, mae’n ddrwg gennyf. Diolch. Fel cenedl, mae’r DU yn methu â chyrraedd ei thargedau o adeiladu 200,000 o gartrefi flwyddyn ar ôl blwyddyn, ac ar yr un pryd mae mewnfudo net yn fwy na 300,000. Felly, mae angen i ni gydnabod bod mewnfudo torfol yn ffactor yn y prinder tai, ac felly rydym yn cefnogi rheolaethau mewnfudo. Sef y rheswm dros ein hymgyrch i adael yr UE, y bydd rhai Aelodau’n ei chofio o bosibl.
Efallai y bydd y pleidiau adain chwith yn dechrau udo yn y fan hon fod arnom angen gweithwyr mudol. [Torri ar draws.] Efallai y bydd y rhai ar yr adain chwith yn udo yn y fan hon fod arnom angen gweithwyr mudol, ac yn wir un o’r meysydd lle mae gennym brinder sgiliau yw’r diwydiant adeiladu. Yr ateb syml i hyn yw arwain mwy o fyfyrwyr ysgol a choleg yng Nghymru tuag at brentisiaethau yn y diwydiant adeiladu. Sef y rheswm dros ein cefnogaeth i golegau technegol prifysgol, ar fodel Baker Dearing, fel sydd ganddynt yn Lloegr. Mae’r rhain wedi cael eu cefnogi gan gyn arweinydd cyngor Llafur yma yn ne Cymru hyd yn oed, sef Jeff Jones, gynt o gyngor Pen-y-bont ar Ogwr, sydd wedi cefnogi sefydlu colegau technegol prifysgol yng Nghymru. Felly, pam ddim?
Yn olaf, ar bwynt Bethan Jenkins ynglŷn â Bananarama: roedd llawer ohonom yn yr ysgol yn hoffi Bananarama cryn dipyn, er fy mod yn cyfaddef na allaf gofio unrhyw un o’u caneuon mwyach.