6. 5. Dadl Plaid Cymru: Llywodraeth Leol

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:43 pm ar 19 Hydref 2016.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Neil McEvoy Neil McEvoy Plaid Cymru 3:43, 19 Hydref 2016

(Cyfieithwyd)

Diolch, Lee. Diolch am hynny. Ond os adiwch y cyfan rwy’n ei ennill ar hyn o bryd, mae ymhell o dan yr £100,000 rydym yn sôn amdano. A’r hyn rwy’n mynd i’r afael ag ef yma mewn gwirionedd, ac wedi bod yn ymdrin ag ef dros y pump neu chwe blynedd diwethaf yw cyflogau dros £100,000 y flwyddyn. Nawr, mae’r Prif Weinidog yn ennill £140,000 y flwyddyn. A ddylai unrhyw un ennill mwy na hynny mewn gwirionedd? Nid wyf yn credu y dylent. O ran ffigurau pellach, gadewch i ni fynd yn ôl at gymdeithas dai Wales & West: un person yn ennill £133,000 y flwyddyn, ac ym mhob un gymdeithas dai bron yn y ddinas a’r rhanbarth bydd y prif weithredwr yn ennill mwy na £100,000. Cartrefi RCT—rwy’n credu ei fod tua £160,000 y flwyddyn; efallai fy mod yn anghywir, mae’n bosibl ei fod yn £170,000, sy’n gwneud i’r £12,000 yna ymddangos yn fach iawn o bosibl.

O ran yr hyn sydd angen ei wneud, mae angen i ni ddeddfu ac o ran ein hanes, yr hyn a wnaethom fel cyngor pan oeddem yn rhedeg Caerdydd oedd mynd ati’n raddol i ddiddymu cyflogau dros £100,000 y flwyddyn, gan nad oeddem yn teimlo bod angen i ni dalu arian o’r fath. Yr eironi yw, pan gymerodd Llafur yr awenau eto a chyflwyno cyflogau enfawr unwaith eto—cyflogau enfawr ymhell dros £100,000 y flwyddyn—gwaethygodd gwasanaethau oherwydd toriadau yn y rheng flaen. Rwy’n talu teyrnged fach i’r cyngor dros y ffordd, oherwydd fe wnaethant gyflwyno cyflog byw. Ond ychydig iawn y tu allan i’r cyngor sy’n gwybod, pan gyflwynwyd y cyflog byw, eu bod wedyn wedi torri’r oriau roedd y rhai ar y cyflogau isaf yn y cyngor hwnnw’n ei weithio. Felly, yr hyn ydoedd mewn gwirionedd oedd gimic cysylltiadau cyhoeddus go wael.

Os edrychwn ar y darlun ehangach o ran trethdalwyr Cymru, yr hyn y mae angen i ni ei wneud yn fy marn i yw rhoi’r caead ar y pot mêl i bobl sy’n ennill llawer gormod: mwy na £100,000 y flwyddyn. [Torri ar draws.] Fe gymeraf y pwyntiau rwy’n cael fy heclo yn eu cylch o ran fy sefyllfa bersonol. Rwy’n aelod o Gyngor Caerdydd ac rwyf hefyd yn aelod yn y fan hon ac ydw, rwy’n ennill cyflog rhagorol drwy hynny. Ond yr hyn y byddwn yn nodi yw, er mwyn cyrraedd y Cynulliad hwn—[Torri ar draws.]—i gyrraedd y Cynulliad hwn, fe euthum am 12 mis heb gyflog proffesiynol amser llawn mewn gwirionedd. Pan fyddwch yn mynd heb gyflog am 12 mis, mae yna oblygiadau. Beth—[Torri ar draws.]