Part of the debate – Senedd Cymru am 4:45 pm ar 8 Tachwedd 2016.
Mae adroddiadau Llywodraeth Cymru ynglŷn â chynnydd Cyflymu Cymru bob amser yn rhai canmoliaethus iawn ac, wrth gwrs, ni allwch wadu canran y cynnydd a wnaed o ganlyniad i’r rhaglen Cyflymu Cymru ac, wrth gwrs, drwy Lywodraeth Cymru'n Un y lansiwyd y rhaglen band eang cyflym iawn. Felly, yn amlwg, o ran egwyddor, mae'n wych bod rhaglen Cyflymu Cymru ar waith. Yn anffodus, rydym ni i gyd yn gwybod o edrych drwy ein sachau post fel Aelodau'r Cynulliad, nad yw Cyflymu Cymru wedi cyflwyno band eang cyflym i ormod o lawer o'n hetholwyr nac ychwaith wedi cyflwyno unrhyw beth yn agos at fand eang cyflym iawn.
Soniasoch am yr ychydig ffermwyr nad oes ganddyn nhw gysylltiad band eang cyflym o hyd. Mae'n llawer mwy na dim ond rhai ffermwyr; ceir cymunedau gwledig cyfan nad ydyn nhw wedi'u cysylltu o hyd. Hyd yn oed pan fo’r cabinet gwyrdd chwedlonol hwnnw yn eich pentref, efallai na fydd gennych chi gysylltiad at fand eang cyflym iawn o hyd. Mae angen i ni wneud yn siŵr, ac mae hwn yn bwynt yr wyf wedi’i godi nifer o weithiau yma yn y Siambr, fod cyfathrebu llawer gwell yn digwydd rhwng Openreach a Llywodraeth Cymru a’r cwsmeriaid hynny a chwsmeriaid posibl y dyfodol y dywedir wrthynt dro ar ôl tro, 'Na, nid yw ar gael i chi eto, ond mi fydd yn fuan.' Ond pa bryd? A gaf i apelio i’r Llywodraeth sicrhau bod unrhyw gontractau yn ymwneud â’r rhaglen a fydd yn olynu rhaglen Cyflymu Cymru, yn cynnwys yr angen i sicrhau bod cyfathrebu yn gwbl glir â’r bobl hynny, sy’n teimlo’n hynod rwystredig?
Rydym ni i gyd yma fel Aelodau yn gwybod—rwy’n siarad o safbwynt personol; rwy’n awyddus iawn i gael band eang cyflym iawn. Ond mae’r broblem sydd gennyf i wrth weld y pibellau’n hongian oddi ar y ceblau telegraff yn llawer llai na’r cymunedau hynny nad ydyn nhw wedi gweld yr arwyddion gweledol hynny o fand eang cyflym iawn a’r ffaith eu bod yn gwybod nad ydyn nhw am gael eu cysylltu yn rhan o’r rhaglen hon. Felly, os gwelwch yn dda, a wnewch chi gyfathrebu. Gwnewch yn siŵr bod y cymunedau hynny sy’n dymuno cael band eang cyflym iawn yn gwybod pam nad ydyn nhw’n ei gael, yr hyn sydd angen ei wneud er mwyn ei ddarparu iddyn nhw, a gwneud yn siŵr y caiff y problemau hynny yr ydym ni i gyd yn ymwybodol ohonyn nhw, eu goresgyn pan fyddwn ni’n symud ymlaen at gamau nesaf y broses o gyflwyno band eang cyflym iawn.