Diolch. Hoffwn ddiolch i David Rowlands am ei gwestiynau a dim ond eisiau myfyrio, mewn gwirionedd, gan fy mod yn gwybod bod hyn wedi bod yn ddadleuol, ac roedd Dai Lloyd yn dyfynnu Dai Smith yn ei gyfraniad, ac efallai y gwnaf i fyfyrio ar ddyfyniad arall gan Dai Smith, pan ddywedodd y dylai diwylliant fod yn aflonyddgar. Efallai bod y cynigion hyn yn aflonyddgar, ond maent yn aflonyddgar yn y ffordd iawn oherwydd eu bod yn hoelio sylw yn glir ar sut y gall y sector gydweithio mwy er lles pawb ar draws llyfrgelloedd, amgueddfeydd ac o bosibl archifau, hefyd, gan dynnu mwy o sylw at y sector treftadaeth gwych y dylem allu ei frolio yng Nghymru. Yn wir, roedd Dai Smith, yn union fel y dywedodd Dai Lloyd, yn nodi bod swyddogaethau masnachol yn bethau eilaidd. Wrth gwrs maent yn llai pwysig, ond nid yw'n golygu nad ydynt yn gwbl hanfodol, yn enwedig yn ystod cyfnod o galedi ariannol difrifol i lawer o bobl, i lawer o sefydliadau, i’r wlad gyfan.

O ran y dewisiadau a ph'un a fyddai hwn yn gwango arall, rwyf wedi bod yn glir iawn mai’r grŵp llywio ddylai fod yn gwneud argymhellion i ni eu hasesu ac yna i ymgynghori arnynt yn gyhoeddus. Rwy’n ymwybodol o'r angen i osgoi unrhyw weinyddiaeth neu fiwrocratiaeth ychwanegol. Holl bwynt y gwaith hwn yw gwneud yn siŵr bod pob sefydliad mor rhydd, mor hyblyg, mor ystwyth, ond hefyd mor greadigol a phenderfynol â phosibl i gael budd o gynnydd mewn incwm masnachol, ac i fod yn fwy rhagweithiol ac ymgysylltu â mwy o gymunedau a mwy o bobl sydd, yn draddodiadol, wedi teimlo eu bod wedi’u hymddieithrio neu’n bell o sefydliadau diwylliannol, a hynny am bob math o resymau, boed yn rhwystrau corfforol neu seicolegol—mae’n rhaid i oresgyn y rhwystrau hynny fod yn amcan sylfaenol y sefydliadau. Dyna pam y sefydlwyd y rhaglen Fusion, oedd â'r nod o asio sefydliadau—sefydliadau diwylliannol—â grwpiau cymunedol i harneisio grym diwylliant i drechu tlodi. Hoffwn weld mwy o'r gweithgarwch hwnnw yn cael ei gynnal gyda mwy o bartneriaid hefyd. Dyna pam yr wyf yn dal i ddweud, 'mae angen mwy o gydweithio'. Ar hyn o bryd, nid yw’n ddigon da. Mae gennym enghreifftiau o ble mae cydweithio wedi gweithio, ond nid yw’n ddigon, rwy'n ofni. Felly, rydym yn dymuno gweld mwy o gydweithio, ond mater i’r grŵp llywio fydd gwneud argymhellion. Ac rydych yn hollol gywir—cafodd Cadw ei blwyddyn orau erioed. Ac oherwydd llwyddiant Cadw yr ydym wedyn wedi gallu dyrannu adnoddau ychwanegol i'r amgueddfa genedlaethol a'r llyfrgell genedlaethol. Gadewch i ni i gyd chwarae i ennill gyda'n gilydd, yn hytrach na chystadlu o fewn yr un tîm. Mae hyn yn ymwneud ag un sector yn awyddus i fod y gorau yn y byd, felly gadewch i ni wneud hynny fel un tîm unedig.