Part of 1. 1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a'r Seilwaith – Senedd Cymru am 2:15 pm ar 9 Tachwedd 2016.
Wel, mae’n hanfodol fod diwydrwydd dyladwy yn cael ei ystyried yn llawn fel rhan o’r broses o benderfynu a ddylai busnes gael cymorth Llywodraeth Cymru neu’r trethdalwr, ac mae’r prosesau’n llym. Rwy’n edrych ar ffyrdd y gallwn gryfhau’r broses honno. Rwy’n credu ei bod hefyd yn bwysig cydnabod, fodd bynnag, o ran y gefnogaeth rydym wedi’i chynnig, mai 4.9 y cant yn unig o’r 1,110 o gwmnïau a gafodd gynnig cymorth ariannol gan Lywodraeth Cymru dros y pum mlynedd diwethaf sydd wedi gorfod cael eu hadfer mewn gwirionedd. Felly, mae’r gyfran yn fach iawn mewn gwirionedd. Ond wrth gwrs, pryd bynnag y bydd cwmni’n methu, mae’n cael sylw yn y newyddion. Fel rwy’n dweud, rwy’n gwneud gwaith i edrych ar sut y gellir cryfhau diwydrwydd dyladwy, a byddaf yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r Aelodau yn unol â hynny. O ran cyfraddau mentrau sy’n methu, unwaith eto, mae gennym stori dda i’w hadrodd yng Nghymru. Cyfran gyfartalog y busnesau sy’n cau yw 9.2 y cant, o’i gymharu â 9.6 y cant yn 2014. Wrth gwrs, yn ystod y blynyddoedd diwethaf, rydym wedi gweld diweithdra yng Nghymru yn cyrraedd y lefel isaf erioed, a chyflogaeth yng Nghymru yn cyrraedd y lefel uchaf erioed. Bydd rhai busnesau’n methu am resymau amrywiol. Fel rwy’n dweud, rydym yn ymdrin â channoedd o fusnesau bob blwyddyn. Y realiti economaidd yw y bydd rhai’n methu a rhai’n llwyddo, ac nid yw pob cynnig busnes yn mynd yn ôl y disgwyl. Yr hyn sy’n hanfodol, fel y mae’r Aelod wedi’i amlygu, yw ein bod yn cyflawni’r holl archwiliadau o’r busnes a’r bobl sy’n eu harwain yn drylwyr ac yn drwyadl, fel y gallwn warantu bod y trethdalwr yn cael gwerth llawn am arian a bod cyn lleied o risg â phosibl yn ynghlwm wrth eu buddsoddiad.