Diolch, Ddirprwy Lywydd. Ddoe roedd hi’n bymtheg mlynedd ers y ffrwydrad erchyll yn ffwrnais chwyth rhif 5 yng ngwaith dur Port Talbot. Digwyddodd y ffrwydrad am 5:15 yr hwyr ar 8 Tachwedd 2001, a daeth llawer o drigolion ym Mhort Talbot yn ymwybodol o’r digwyddiad yn gyflym ar ôl clywed bang uchel y ffrwydrad.

Collodd tri o weithwyr dur eu bywydau y diwrnod hwnnw—Andrew Hutin, 20 oed, Stephen Galsworthy, 25 oed, y ddau o Bort Talbot, a Len Radford, 53 oed, o Faesteg. Anafwyd nifer o weithwyr dur eraill, a dioddefodd rhai ohonynt anafiadau sy’n newid bywyd.

Ymatebodd y gwasanaethau brys yn gyflym, yn fewnol yn y gwaith dur ac yn allanol, a mynd ar y safle. Bu’n rhaid iddynt wynebu golygfeydd erchyll. Cludwyd y rhai a anafwyd, a llawer ohonynt â llosgiadau difrifol, i’r gwahanol ysbytai yn yr ardal, a chawsant ofal rhagorol gan y GIG. Heddiw, rwyf am gofio’r rhai a fu farw, y rhai a anafwyd, a’r rhai a ddioddefodd, ac sy’n dal i ddioddef o anhwylder straen wedi trawma, o ganlyniad i fod yn y digwyddiad hwnnw. A gadewch i ni beidio ag anghofio eu teuluoedd chwaith. Rwyf hefyd yn awyddus i ddiolch, unwaith eto, i’r holl staff argyfwng, a staff y GIG, a ymatebodd i’r digwyddiad hwn.

Wrth i ni geisio sicrhau dyfodol y diwydiant dur yma yng Nghymru, rhaid i ni beidio â cholli golwg ar y peryglon y mae gweithwyr dur yn eu hwynebu bob tro y byddant yn dechrau eu sifftiau yn ein gweithfeydd dur, ac wrth wneud hynny, mae gweithwyr dur yn cyflawni ar gyfer y DU. Mae’n bwysig ein bod yn awr yn sicrhau diwydiant cryf a diogel ar eu cyfer.