Part of the debate – Senedd Cymru am 5:57 pm ar 16 Tachwedd 2016.
Er fy mod yn cydnabod bod yn rhaid i Brifysgol Caerdydd fod yn rhydd i ddewis pa feysydd ymchwil y dylent ganolbwyntio arnynt, rwy’n ofni bod y penderfyniad hwn i ddatgymalu Sefydliad Ymchwil y Galon Cymru yn drychineb o ran cysylltiadau cyhoeddus. Roedd gan y rhai a ymatebodd i’r ymgyrch Have a Heart bob hawl i gymryd yn ganiataol y byddai eu cyfraniad diymhongar yn cryfhau dealltwriaeth a thriniaeth effeithiol ar gyfer clefyd y galon yn barhaol, clefyd sy’n dal i fod, fel y mae Julie Morgan wedi nodi, yn un o brif achosion marwolaeth gynamserol yn y wlad hon, os nad y prif achos. Mae gennyf lawer o gardiolegwyr blaenllaw ymhlith fy etholwyr, a thalaf deyrnged i’w gwaith yn helpu i achub bywydau pobl sy’n cael eu taro gan glefyd y galon.
Rwy’n ofni efallai fod marwolaeth Sefydliad Ymchwil y Galon Cymru yn deillio o’r fframwaith rhagoriaeth ymchwil, y broses y bernir holl allbwn ymchwil pob prifysgol yn ei herbyn ar hyn o bryd. Mae hyn wedi arwain at gynhyrchu papurau ymchwil di-ben-draw, papurau na fydd llawer ohonynt yn cael eu darllen gan neb, ac nad ydynt o unrhyw werth o gwbl o ran yr effaith ar wybodaeth pobl neu ganlyniadau mesuradwy. Mae hyn yn rhywbeth y dylem ei drafod mewn dadl lawer ehangach yn ôl pob tebyg. Nid yw Caerdydd ar ei phen ei hun yn yr ysfa i wella’i safle, ond rwy’n ofni y gallai’r ymarfer MEDIC Foward hwn fod wedi cael yr effaith groes i hynny.
Nodaf fod briff Sefydliad Prydeinig y Galon a gafodd ei baratoi ar gyfer y ddadl hon yn sôn bod y brifysgol wedi disgyn i safle is, wrth i’r hyn sy’n denu myfyrwyr ac academyddion clinigol i Gaerdydd leihau, ac ni ellir derbyn swyddi posibl a ariennir gan Sefydliad Prydeinig y Galon am fod y brifysgol wedi penderfynu peidio â chefnogi cardioleg. Nid wyf yn gwybod a yw’n bosibl unioni’r camgymeriad hwn, ond mae’n sicr yn rhywbeth y mae angen i arweinyddiaeth Prifysgol Caerdydd ei ystyried.