Diolch, Ddirprwy Lywydd. Hoffwn ddiolch i’r Aelodau am eu cyfraniadau, yn enwedig yr Aelod dros Gaerffili am gyflwyno’r ddadl bwysig hon heddiw?

Gwyddom fod microfusnesau a busnesau bach a chanolig yn asgwrn cefn i’r economi yma yng Nghymru. Maent yn cynnal mwy na 62 y cant o bobl mewn gwaith ar draws y wlad, a busnesau bach a chanolig yw dros 90 y cant o fentrau ar draws Cymru. Maent yn darparu rôl hanfodol o ran creu swyddi, cynyddu cynhyrchiant ac ysgogi twf ledled Cymru wrth gwrs, mewn ardaloedd gwledig a threfol.

Rwy’n meddwl bod y ddadl hon yn amserol o ystyried mai hon yw Wythnos Entrepreneuriaeth y Byd, gyda miloedd o ddigwyddiadau a gweithgareddau’n digwydd ar draws y DU i ddathlu mentergarwch ac i ysbrydoli ein hentrepreneuriaid newydd ac yn y dyfodol. A’r llynedd, o bob un o’r digwyddiadau a gynhaliwyd ar draws y DU, roedd 18 y cant ohonynt yma yng Nghymru. Roedd hynny’n llwyddiant mawr, ac rwy’n obeithiol, y flwyddyn hon, y bydd yr un faint o ddigwyddiadau wedi cael eu cynnal ar dir Cymru. Fel rhan o’r dathliadau, mynychais frecwast arweinwyr busnes de Cymru Sefydliad y Cyfarwyddwyr y bore yma i ddweud ychydig eiriau am ymrwymiad Llywodraeth Cymru i annog a chefnogi entrepreneuriaid. Y bore yma hefyd, mynychais drafodaeth o amgylch y bwrdd gyda grŵp o arweinwyr busnes ac entrepreneuriaid ifanc, a drefnwyd gan y Ffederasiwn Busnesau Bach, i glywed eu barn ar rôl busnes ac entrepreneuriaeth. I mi, rôl Llywodraeth Cymru yw cefnogi busnesau ac entrepreneuriaid. Mae’n glir iawn fod angen i ni i sicrhau’r amgylchedd gorau posibl yng Nghymru fel man ar gyfer dechrau, rhedeg, a thyfu busnes. Mae hynny’n golygu bod angen i ni fod yno i roi’r cymorth cywir ar yr adegau cywir i fusnesau.

Un o’n cynlluniau allweddol ar gyfer cefnogi busnes yw drwy ein gwasanaeth Busnes Cymru. Lansiwyd cam diweddaraf y gwasanaeth ym mis Ionawr eleni, gyda’r nod o greu 10,000 o fusnesau newydd a mwy na 28,000 o swyddi newydd erbyn diwedd y degawd hwn. Mae’r ffigurau diweddaraf yn dangos bod Busnes Cymru, rhwng mis Ionawr a mis Medi, wedi helpu i greu dros 2,100 o swyddi, mae wedi diogelu 350 o swyddi, wedi cynorthwyo dros 2,200 o bobl a oedd yn chwilio am gyngor, ac wedi darparu gwybodaeth a chyfarwyddyd i fwy na 5,000 o gwsmeriaid. Mae Busnes Cymru hefyd yn cynorthwyo cyflogwyr llai i archwilio marchnadoedd newydd, a allai fod yn fasnach ryngwladol neu’n gadwyni cyflenwi’r sector cyhoeddus ar gyfer y nifer o brosiectau seilwaith sy’n cael eu rhoi ar waith ledled Cymru. Mae enghreifftiau’n cynnwys trydaneiddio’r rheilffyrdd, ffordd osgoi y Drenewydd, ac roeddwn yn falch o dorri tywarchen gyntaf y ffordd honno gyda’r Aelod, Russell George, ddydd Llun, ac wrth gwrs, prosiect £12 biliwn Wylfa Newydd, sef y prosiect seilwaith ynni mwyaf yng Nghymru dros y 10 mlynedd nesaf, ac yn fwy na Gemau Olympaidd Llundain 2012. Rydym hefyd yn parhau i gefnogi busnesau cynhenid ​​ac wedi gweld y nifer uchaf erioed o fentrau gweithredol â’u pencadlys yng Nghymru. Yn wir, mae’r ffigurau diweddaraf yn dangos fod gan Gymru y nifer uchaf o fusnesau newydd ers dros ddegawd.

Mater allweddol arall i Lywodraeth Cymru yw cynorthwyo busnesau i gael gafael ar gyllid. Mae gwaith yn parhau ar sefydlu banc datblygu ar gyfer Cymru, a fydd yn gwella gallu busnesau bach a chanolig i gael mynediad at gyllid, gan adeiladu ar brofiad ac arbenigedd Cyllid Cymru. Ei amcan fydd darparu lefelau uwch o gyllid i fusnesau bach a chanolig, gan wella’r broses o integreiddio darparu cyngor a chymorth i fusnesau drwy weithio’n agosach gyda Busnes Cymru.

Fel Llywodraeth, nid ydym yn honni bod yr holl atebion gennym, a dyna pam rwyf hefyd wedi bod yn ymgysylltu â busnesau i ofyn am eu safbwyntiau ar y blaenoriaethau economaidd a fydd yn llywio’r gwaith o ddatblygu pedair strategaeth drawsbynciol a fydd yn sail i ‘Symud Cymru Ymlaen’, ein rhaglen lywodraethu. Rwyf wedi gwneud hyn oherwydd fy mod am i’n Llywodraeth fod yn Llywodraeth sydd o blaid busnes ac sy’n ei gwneud yn flaenoriaeth i siarad â busnesau mawr a bach am eu barn ar ddatblygu’r dull cywir o dyfu ffyniant a sicrhau mwy o ddiogelwch ariannol i fusnesau ac unigolion ar draws ein gwlad. Yn fwy nag erioed, mae angen i ni wneud yn siŵr fod yr adnoddau sydd ar gael i ni yn cael eu defnyddio i sicrhau’r effaith fwyaf a’r canlyniadau gorau i Gymru. Ac mae ein ffocws yn parhau ar gyflwyno rhaglenni a sicrhau sefydlogrwydd a hyder i fusnesau bach a mawr.