Diolch i chi, Lywydd. Rydym wedi cael wythnos gyfan ers i’r canlyniadau PISA gael eu cyhoeddi, ond nid yw hynny’n eu gwneud yn haws i’w treulio. Fe danlinellaf yr hyn a ddywedais ddydd Mawrth diwethaf. Mae’r canlyniadau yn siom enbyd; yn syml nid ydynt ddigon da. Nid ydym eto wedi cyrraedd lle y byddai unrhyw un ohonom—yn rhieni, gwneuthurwyr polisi, athrawon a disgyblion—eisiau bod. Fel y dywedais, unwaith eto, ddydd Mawrth diwethaf, nid oes dim y gall unrhyw un ei ddweud yn y Siambr heddiw wneud i mi’n bersonol deimlo’n fwy siomedig nag wyf fi gyda’r canlyniadau hynny.

Mae’n berffaith naturiol i fynnu newidiadau ar unwaith yn dilyn canlyniadau siomedig fel y rhai a gawsom. Rwy’n derbyn hynny. Rwy’n deall hynny. Ond rwyf hefyd yn gwybod mai dyna’r peth olaf un sydd ei angen ar ddisgyblion, rhieni ac athrawon ar hyn o bryd. Gwn hynny, Mr McEvoy, oherwydd rwy’n treulio llawer iawn o fy amser yn siarad ag athrawon rheng flaen, penaethiaid, staff cymorth, rhieni a llywodraethwyr. Yr hyn sydd ei angen arnynt yw rhywun i wneud y penderfyniadau anodd, ond cywir. Maent angen Llywodraeth sy’n ddigon cryf i barhau â’r diwygiadau a fydd yn troi pethau o gwmpas, a’u blaenoriaethu.

Caiff profion PISA y Sefydliad ar gyfer Cydweithrediad a Datblygiad Economaidd eu parchu o gwmpas y byd, a hynny’n briodol, ni waeth beth y bydd rhai yn ei ddweud mewn Siambrau eraill. Felly, yr hyn y mae’n rhaid ei barchu hefyd yw dadansoddiad y Sefydliad ar gyfer Cydweithrediad a Datblygiad Economaidd. Roedd eu hadroddiad ar gyfer 2014 yn taflu goleuni ar system Cymru. Datgelodd ein cryfderau, ond nid oedd yn dal yn ôl ychwaith ynglŷn â’n gwendidau. Ers hynny, mae’r adroddiad hwnnw wedi arwain diwygiadau’r Llywodraeth ac wedi cefnogi’r blaenoriaethau a nodais, megis arweinyddiaeth. Wrth fabwysiadu’r rôl fel Ysgrifennydd y Cabinet, fe’u gwahoddais yn ôl i roi eu dadansoddiad annibynnol ar ein blaenoriaethau a’n cynnydd. Dyna’n union y math o ‘oedi ac ystyried’, Darren, y credaf eich bod wedi sôn amdano y prynhawn yma. Roedd eu neges i mi yn amlwg: rydym ar y trywydd iawn ac mae’n rhaid i ni gadw at ein cynlluniau uchelgeisiol. Byddaf yn gwrando ar y cyngor hwnnw.

Rwy’n gwerthfawrogi’r sylwadau y mae pobl wedi eu gwneud am y ffaith nad yw’r adroddiad ar gael ar hyn o bryd. Rwy’n disgwyl derbyn canfyddiadau llawn adroddiad y Sefydliad ar gyfer Cydweithrediad a Datblygiad Economaidd ym mis Chwefror, a byddaf, wrth gwrs, yn gwneud hwnnw’n gyhoeddus—