David, rydych yn gwneud pwynt da iawn, ac yn y flwyddyn newydd, byddaf yn gwneud cyhoeddiad pellach ar gynlluniau a chyllid a fydd yn targedu ac yn hyrwyddo datblygiad athrawon a rhagoriaeth dysgu mewn gwyddoniaeth a thechnoleg ar draws pob grŵp oedran.

Dangosodd y canlyniadau PISA y gallai ac y dylai Cymru wneud mwy i gefnogi disgyblion mwy abl a thalentog. Sgôr pwyntiau newydd wedi’i gapio, symud i ffwrdd oddi wrth BTEC a rhwydwaith newydd o ragoriaeth ar gyfer mathemateg: bydd pob un o’r newidiadau hyn, ac eraill rydym bellach yn eu cyflwyno, yn profi ein disgyblion er mwyn sicrhau bod pob un yn cyrraedd ei botensial llawn.

Croesawaf welliant Plaid Cymru y dylem fynd ar drywydd diwygiadau i’r cwricwlwm, addysg hyfforddiant cychwynnol i athrawon a datblygiad proffesiynol athrawon. Mae’r rhain yn ganolog i fy nghynlluniau. Mae hwn yn gyfraniad diwygiol sy’n edrych ymlaen, yn wahanol i welliant arall Plaid Cymru y mae’n well ganddo edrych yn ôl, yn anffodus, ac sy’n ceisio gwadu bod Llywodraeth Cymru’n Un wedi bodoli.

Clywais hefyd y gymhariaeth gyda diwygiadau’r Alban. Ydym, rydym yn dysgu gan yr Alban a systemau eraill, ond nid ydym yn eu dilyn yn slafaidd. Os oes gwersi i’w dysgu a pheryglon i’w hosgoi, yna credwch fi, fe wnaf hynny. Er enghraifft, rydym yn diwygio’r cwricwlwm yn sylweddol ochr yn ochr â diwygio’r drefn asesu. Mae un yn mynd law yn llaw gyda’r llall, a thrwy ein hysgolion arloesi rydym yn rhoi’r proffesiwn addysgu yng nghanol ein diwygiadau ac yn eu cefnogi gydag arbenigedd allanol. Rydym yn gosod disgwyliadau a chyfrifoldebau clir ar gyfer pob haen yn ein system.

Mae addysg gychwynnol i athrawon yn hanfodol i’n huchelgais, lle y bydd addysgu, wrth gwrs, yn addas ac yn barod ar gyfer system addysg ddiwygiedig, a dylai fod yn ddisgwyliad clir y bydd y rhai sy’n ymuno â’r proffesiwn yn ymroddedig i’w dysgu gydol oes proffesiynol a’u datblygiad proffesiynol eu hunain. Mewn byd sy’n newid yn gyflym, sut y gall unrhyw un ddysgu’r cyfan sydd i’w ddysgu ym maes addysg? Unwaith eto, byddwn yn edrych i weld beth y gallwn ei wneud i weithredu cymhwyster dwy flynedd a phedair blynedd.

Nid oes amheuaeth yn fy meddwl, Lywydd, fod arweinyddiaeth yn hanfodol ac yn sylfaenol i systemau addysg sy’n perfformio ar lefel uchel. Dyna pam, y mis diwethaf, y cyhoeddais sefydlu academi genedlaethol o arweinyddiaeth addysgol. Mae’n gam pwysig ymlaen ac yn cau bwlch a nodwyd gan adroddiad y Sefydliad ar gyfer Cydweithrediad a Datblygiad Economaidd yn 2014. Yn awr, yn fwy nag erioed, yn y cyfnod hwn o ddiwygio, mae ar Gymru angen arweinwyr cryf sy’n barod am yr her ac arweinyddiaeth ar bob lefel. Paul, rydych yn hollol gywir: rhaid i awdurdodau addysg lleol a chonsortia wneud eu rhan, fel y mae’n rhaid i lywodraethwyr. Fel y gwyddoch, rydym ar hyn o bryd yn ymgynghori ar ddiwygio cyfundrefnau llywodraethu—maes diwygio sydd, yn anffodus, wedi arafu yn y blynyddoedd diwethaf.

Lywydd, i grynhoi, nid oedd y canlyniadau PISA yn ddigon da, ond nid oes gennyf amser i wasgu dwylo mewn anobaith. Mae gwaith i’w wneud yn lle hynny. Nid oes unrhyw atebion hawdd, ond mae’n rhaid i ni ganolbwyntio ar arweinyddiaeth. Mae’n rhaid i ni ganolbwyntio ar ragoriaeth addysgu. Rhaid i degwch a lles fod wrth galon popeth a wnawn. Bu’n rhaid disgrifio canlyniadau PISA blaenorol fel galwad i ddihuno. Bellach nid yw Cymru yn y fan honno. Y gwir syml yw ein bod yn gwybod beth yw realiti ein sefyllfa. Rwy’n gwybod beth yw realiti ein sefyllfa. Rwyf hefyd yn gwybod i ble rydym yn mynd. Mae ein cenhadaeth genedlaethol yn ymwneud â diwygio addysg, ac mae’n un y byddaf fi a’r Llywodraeth hon yn ei chyflawni.