Part of the debate – Senedd Cymru am 4:27 pm ar 24 Ionawr 2017.
Ynglŷn â’r Papur Gwyn, bydd yna drefniadau i gyhoeddi’r Papur Gwyn i Lywodraeth y Deyrnas Unedig yn swyddogol. Mae hwn yn rhywbeth rydym ni’n edrych ar drefnu ar hyn o bryd. Ynglŷn â gweithio gyda Llywodraethau eraill—wel, Gogledd Iwerddon, ar hyn o bryd, nad oes modd i wneud hynny o achos y sefyllfa bresennol. Gyda'r Alban, yn hanesyddol, ateb yr Alban oedd, ‘Wel, rŷm ni’n ystyried ffordd arall, sef annibyniaeth, felly nid oes llawer o bwynt i ni weithio ynglŷn â chonfensiwn cyfansoddiadol.’ Gobeithio y bydd pethau yn newid, ond dyna beth oedd y sefyllfa bryd hynny.
Ynglŷn â beth sy’n digwydd yn y JMC, wel, wrth gwrs, y JMC ei hunan yw’r lle ble mae trafod yn cymryd lle, neu y bydd yn cymryd lle, ynglŷn â phrosiectau fel Erasmus+, fel Horizon 2020, fel INTERREG, yn y pen draw. Rŷm ni wedi ‘signal-o’ yn barod y bydd rhain yn rhywbeth y byddwn ni am fod yn rhan ohonynt yn y pen draw. Ynglŷn ag Iwerddon, rwy’n mynd i’r Iwerddon yn yr wythnosau nesaf er mwyn cwrdd â’r Taoiseach. Mae yna berthynas agos gyda ni ag Iwerddon ei hunan, ac mae’n rhaid i ni sicrhau bod y berthynas honno yn parhau. Byddaf yn mynd hefyd i America diwedd mis nesaf. Rwyf wastad yn tueddi mynd i Washington ar Ddydd Gŵyl Dewi, ac fel yna y bydd hi tro hyn hefyd. Mae’r Unol Daleithiau yn farchnad sydd yn hollbwysig i Gymru. Nhw yw’r buddsoddwyr mwyaf yn economi Cymru. Mae’n hollbwysig felly ein bod ni’n sicrhau bod y buddsoddiad yna yn dal i ddod, wrth glywed beth ddwedodd yr Arlywydd Trump yr wythnos diwethaf.
Ynglŷn â sut bydd pethau yn gorfod newid, ar hyn o bryd mae hi’n anodd iawn i denu buddsoddiad o unrhyw gwmni sydd yn moyn cynhyrchu rhywbeth, achos nid ydyn nhw’n cael unrhyw sicrwydd ynglŷn â pha fath o fynediad fydd gyda nhw i mewn i’r Undeb Ewropeaidd neu’r farchnad Ewropeaidd. Mae yna rhai cwmnïau, wrth gwrs, lle nad yw hynny’n bwysig—cwmnïau sydd efallai yn cynnal ‘engines’ er enghraifft, neu gwmnïau sydd yn gweithio mewn rhan o’r farchnad lle nad yw’n hollbwysig iddyn nhw. Yn y fanna, wrth gwrs—dyna lle ar hyn o bryd mae’n rhaid i ni edrych i gael buddsoddiad o achos y ffaith bod ansicrwydd yno ynglŷn â beth fydd natur y berthynas rhwng y Deyrnas Unedig a’r Undeb Ewropeaidd. Ond y pwynt rwyf wastad wedi’i wneud yw: mae Cymru yn dal ar agor i fusnes ac rydym yn dal, wrth gwrs, yn mynd i wledydd. Bydd sawl Gweinidog yn mynd i sawl gwlad ar Ddydd Gŵyl Dewi i werthu Cymru unwaith eto. Un o’r pethau rydym ni’n moyn sicrhau yw nad yw pobl yn cael yr argraff bod drysau wedi cael eu cau ynghylch buddsoddi yng Nghymru er bod yna ansicrwydd ar hyn o bryd. Rydym yn dal i groesawu buddsoddiad sy’n creu swyddi o’r ansawdd gorau yma yng Nghymru.