Diolch yn fawr iawn, a gaf i ddiolch i Darren am ei gwestiynau y prynhawn yma? Os caf roi tro ar ateb pob un, dechreuodd drwy ddyfynnu tystiolaeth yr Athro David Reynolds, a byddwn yn nodi bod yr Athro Reynolds wedi gwneud y sylwadau hynny heb unrhyw wybodaeth fanwl am y cyhoeddiad polisi. Yn wir, byddai’r rhai hynny ohonoch a wyliodd newyddion ITV neithiwr wedi gweld yr Athro David Reynolds yn llwyr gefnogi’r polisi a'r dull a gyhoeddwyd gan y Llywodraeth. Felly, mae’r Athro Reynolds yn llawn gymeradwyo'r dull yr wyf yn ei gymryd.

Yna, aethoch chi ymlaen i grybwyll y mater ynglŷn ag Estyn, ac es i’r afael â hynny yn fy sylwadau agoriadol. Dywedodd Estyn yn 2003, pe bai polisi o leihau maint dosbarthiadau yn cael ei weithredu, y byddai’n rhaid iddo dargedu dysgwyr penodol lle’r oedd y mwyaf o fudd yn ôl cydnabyddiaeth Estyn. Y rhai hynny yw ein plant ieuengaf, ein plant tlotaf, a’r plant sydd yn ein hysgolion nad yw’r Gymraeg neu'r Saesneg yn iaith gyntaf iddynt. Rwy’n dilyn y cyngor y darparodd Estyn yn 2003 ac rwy’n targedu'r adnoddau yn y fath fodd.

Nawr, yn dilyn hynny, gwnaethoch chi ddyfynnu’r Ymddiriedolaeth Sutton hefyd. Dywedodd yr Ymddiriedolaeth Sutton nad defnyddio’r premiwm disgyblion yn Lloegr na'r grant amddifadedd disgyblion yng Nghymru i leihau maint dosbarthiadau oedd y ffordd orau i ddefnyddio'r adnodd hwnnw. Ac nid wyf yn defnyddio arian y Grant Amddifadedd Disgyblion i leihau maint dosbarthiadau. Felly, eto, rwyf yn llwyr ddilyn y cyngor a ddarparwyd gan Ymddiriedolaeth Sutton. Ac yna aeth Darren ymlaen i sôn am y Sefydliad ar gyfer Cydweithrediad a Datblygiad Economaidd. A gaf i ddweud wrthych yr hyn a ddywedodd y Sefydliad hwn y mis diwethaf am faint dosbarthiadau? Dywedodd hyn yn ei adroddiad llawn:

Ar gyfartaledd ar draws gwledydd y Sefydliad ar gyfer Cydweithrediad a Datblygiad Economaidd, gwnaeth disgyblion mewn dosbarthiadau llai adrodd yn amlach na myfyrwyr mewn dosbarthiadau mwy o faint, bod eu hathrawon yn addasu eu cyfarwyddyd i anghenion, gwybodaeth a lefel dealltwriaeth y disgyblion.

Dim ond heddiw, yn adroddiad Estyn, agorwyd ein llygaid at y ffaith nad ydym yn gwneud digon ar gyfer ein plant mwy galluog a thalentog. Mae gallu athro i wahaniaethu yn y dosbarth er mwyn diwallu anghenion pob disgybl—yr holl ddisgyblion: y rhai hynny sydd ar ei hôl hi, y rhai hynny ag anghenion dysgu ychwanegol neu’r rhai sy'n fwy galluog a thalentog, ac mae'n rhaid i mi ddweud bod angen i ni ddod o hyd i ffordd well o gyfeirio at y grŵp penodol hwnnw o blant—. Gallwn wneud hynny’n well os oes gan athrawon lai o blant yn yr ystafell ddosbarth. Nid yw addysgu’n bodoli, nid yw addysgu’n digwydd mewn gwagle. Caiff ansawdd yr addysgu, Darren, ei ddylanwadu gan ei gyd-destun—bydd unrhyw athro yn dweud hynny wrthych chi—fel maint y dosbarthiadau, y cyfle i arloesi yn yr ystafell ddosbarth, i weithredu gwahanol ffyrdd o addysgu gan fod gennych lai o ddisgyblion yn eich ystafell ddosbarth, yn ogystal â rhyngweithio rhwng disgyblion ac ymddygiad yn y dosbarth. Nid yw'n gweithredu mewn gwagle. Ac nid wyf yn gwybod pa athrawon yr ydych chi'n siarad â nhw, ac nid wyf yn gwybod pa undebau athrawon yr ydych chi'n siarad â nhw, ond a gaf i eich atgoffa, heb fod mor bell â hynny yn ôl, roedd athrawon yn Lloegr ar streic a'u prif reswm dros wneud hynny oedd pryder ynghylch maint dosbarthiadau. Felly, nid wyf yn gwybod pa ysgolion yr ydych chi’n ymweld â nhw, nid wyf yn gwybod pa athrawon ysgol yr ydych chi'n siarad â nhw, ond, credwch chi fi, mae hyn yn broblem i’n proffesiwn addysgu.

Rydych chi’n dweud, 'O ble y daw’r athrawon hyn?' Wel, eto, mae tystiolaeth yn dangos bod lleihau maint dosbarthiadau yn elfen hanfodol wrth recriwtio a chadw athrawon. Efallai na fyddwn yn colli rhai o'n hathrawon os ydym yn ymdrin â'r pryderon hyn. Efallai y gallwn ddenu mwy o bobl i'r proffesiwn oherwydd y byddan nhw’n gwybod y byddan nhw’n arfer eu crefft a'u medrau mewn amgylchedd sy'n caniatáu iddyn nhw wneud hynny, nid mewn amgylchedd sy'n cyfyngu ar eu gallu fel y gweithwyr proffesiynol y maen nhw’n dymuno bod.

Soniasoch am bwy yr ydym wedi trafod hyn gyda nhw. Nawr, credwch chi fi, Darren, byddai wedi bod yn well gennyf i weithredu’r polisi hwn ar y diwrnod cyntaf, ond y rheswm dros gymryd yr holl amser hwn yw oherwydd inni drafod yn helaeth gydag awdurdodau lleol a chyda'r consortia rhanbarthol ynglŷn â’r ffordd orau o fynd i'r afael â'r mater hwn. Rydym wedi bod yn astudio'r dystiolaeth. Rydym wedi bod yn mireinio ein gallu i ddylanwadu ar yr agenda hon ac yn gweithio gyda'n partneriaid—gan nad ni fydd yn ei chyflwyno hyn, caiff ei chyflwyno gan y sector—ar y ffordd orau i wneud hynny. Felly, mae ein dull ni o weithredu wedi’i hysbysu'n llawn, ac mae'r ffigurau yr ydym wedi gallu eu rhoi at ei gilydd wedi’u hysbysu'n llawn gan adborth a gafodd fy swyddogion drwy siarad â’r consortia rhanbarthol a siarad ag awdurdodau lleol unigol.

Nawr, rydych chi yn llygad eich lle, a dywedais hynny yn fy natganiad i, hynny ar ei ben ei hun, nid dyma’r ateb sicr i fynd i'r afael â'r materion y mae angen inni fynd i'r afael â nhw o fewn y system addysg yng Nghymru, ac nid wyf yn lleihau’r problemau hynny, Darren; rydych chi’n gwybod hynny. Rwy’n gwbl ymwybodol o'r heriau sy'n ein hwynebu, ond fel y dywedais yn fy natganiad agoriadol, nid y polisi hwn yw'r unig bolisi yr ydym yn ei ddilyn. O ran gwella safonau dysgu ac addysgu, rydym eisoes wedi cyhoeddi, ac rydym eisoes yn rhan o, raglen ddiwygio enfawr ar gyfer addysg gychwynnol i athrawon. Dim ond ddoe, roeddwn yn cwrdd â’r Drindod Dewi Sant i glywed am y newidiadau y maen nhw’n eu gwneud yn awr, a'r newidiadau y byddan nhw’n parhau i’w gwneud er mwyn sicrhau bod hyfforddiant athrawon yn well nag y mae wedi bod.

Rydym yn gweithio yn awr gyda’r Athro Mick Waters i ddatblygu set newydd o safonau addysgu proffesiynol a safonau ar gyfer penaethiaid a fydd yn cael eu cyhoeddi yn y gwanwyn. Gwyddoch fy mod i’n sefydlu fy academïau arweinyddiaeth er mwyn i ni sicrhau arweinyddiaeth gadarn. Drwy ddweud mai dyma’r unig beth rydym yn ei wneud, rydych chi’n camddeall yn llwyr y drefn ddiwygio yr ydym yn ei datblygu, ei gweithredu a’i gyrru ymlaen ar hyn o bryd, ac y bydd hyn yn rhan ohono.