3. Cwestiwn Brys: Y Gwaharddiad rhag Teithio i’r Unol Daleithiau am 90 Niwrnod

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:37 pm ar 31 Ionawr 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Carwyn Jones Carwyn Jones Labour 2:37, 31 Ionawr 2017

(Cyfieithwyd)

Wel, dim ond yr hyn a glywais Boris Johnson yn ei ddweud yn y Senedd yr wyf i’n ei wybod. Rwyf hefyd yn gwybod nad yw Llywodraeth yr Almaen yn argyhoeddedig mai dyna'r dehongliad sy'n gwbl gywir. Mae'n rhaid i ni aros i gael gweld beth sydd wedi ei roi ar bapur, mewn gwirionedd, nid yn unig yr hyn a ddywedir ar lafar gan unrhyw Weinidog yn Llywodraeth Prydain, ac nid ydym wedi gweld unrhyw gadarnhad ysgrifenedig o hynny. Fy mhryder i yw bod y sefyllfa ar lawr gwlad yn yr Unol Daleithiau yn newid trwy’r amser. Mae adroddiadau am swyddogion ar lawr gwlad yn cael cyngor anghyson o fewn cyfnod byr o amser. Felly, mae'n hynod anodd deall beth fydd y sefyllfa, ac mae angen iddi setlo, wrth gwrs, cyn gynted ag y bo modd.

Ond wrth wraidd hyn, mae’r camddealltwriaeth sylfaenol am o ble y mae natur y bygythiad yn dod. Mae'r rhan fwyaf o bobl sy'n dioddef terfysgaeth Islamaidd yn Fwslimiaid eu hunain, fel y byddai pobl Twrci yn ei ddweud wrthych, fel y byddai pobl Syria yn ei ddweud wrthych. Y broblem gyda gorchymyn o’r fath yw ei fod yn creu'r argraff, rywsut, fod pob Mwslim fel ei gilydd. Nawr, mae ef yn gwybod nad felly y mae hi; Rwyf innau'n gwybod nad felly y mae hi. Lleiafrif bychan iawn o ddilynwyr Islam sy’n derfysgwyr Islamaidd. Nid oedd y bobl a gyflawnodd yr hil-laddiad yn Srebrenica yn cynrychioli Cristnogaeth er eu bod nhw yn eu galw eu hunain yn Gristnogion. Grŵp bychan iawn o bobl ragfarnllyd oedden nhw ynddynt eu hunain. Mae’r un peth yn wir gyda therfysgaeth Islamaidd.

Yr hyn a oedd yn fy nharo i oedd, o ystyried yr ymatebion gwahanol gan Lywodraeth y DU a Llywodraeth Iran, pa mor rhesymol oedd Llywodraeth Iran yn ymddangos. Nawr, rydym yn gwybod bod Iran, dros y blynyddoedd, wedi bod â hanes o gefnogi mudiadau terfysgol ledled y byd. Iran sydd ar y trywydd iawn yn awr, yn fy marn i; mae cryn ffordd eto o ran y modd y gwelwn Iran, ond mae Iran wedi dod gryn ffordd o'r man lle yr oedd o’r blaen. Ond mae’r Unol Daleithiau yn wlad sydd wedi ei hadeiladu ar dderbyn ffoaduriaid. Oes, wrth gwrs, mae ganddi broblemau diogelwch, ac mae’n rhaid ymdrin â’r problemau hynny mewn modd priodol. Ond i gyhoeddi gwaharddiad ar saith gwlad, yn ôl pob golwg ar hap, ac yna ei weithredu yn y fath fodd fel nad oes unrhyw un yn gwybod yn iawn beth sy'n digwydd— wyddoch chi, nid yw hynny'n gwneud unrhyw les i ddelwedd yr Unol Daleithiau. Ac rydym angen i'r Unol Daleithiau fod mewn sefyllfa sefydlog er lles pob democratiaeth yn y byd. Yn anffodus, yr argraff a geir ar hyn o bryd yw ei bod yn gwneud pethau yn ddifeddwl yn ôl pob golwg, heb unrhyw fath o esboniad rhesymol, ac rydym i gyd yn gweld wrth gwrs yr helyntion mawr ymddangosiadol mewn rhai dinasoedd yn yr Unol Daleithiau. Nid yw hynny er budd neb, ac rwyf yn gobeithio y bydd lleisiau doeth yn cario’r dydd yn fuan.